Vruchtbaarheidsproblemen bij man en vrouw

Bijna 1 op de 6 tot 10 echtparen heeft vruchtbaarheidsproblemen. Het is moeilijk te zeggen waar onvruchtbaarheid door komt. In ongeveer 20 % van de gevallen kan er geen medische verklaring gevonden worden. Vruchtbaarheid kan wel door verschillende factoren worden beïnvloed, bijvoorbeeld voeding en milieu. Hier worden de meest voorkomende oorzaken van verminderende vruchtbaarheid beschreven en kun je tips vinden voor de verbetering van de vruchtbaarheid bij man en vrouw. De meeste factoren die bijdragen aan de onvruchtbaarheid van de vrouw zijn de volgende:

Roken en alcohol

Sigaretten, drugs zoals marihuana en cocaïne en alcohol hebben een negatief effect van de conceptie tot aan de bevalling toe voor man en vrouw. Onderga je een vruchtbaarheidsbehandeling, dan is het beter om te stoppen met roken.

Voeding

Onderzoek heeft uitgewezen dat voeding een belangrijke rol speelt bij de vruchtbaarheid.
Foliumzuur (400mcg) is niet alleen belangrijk bij het voorkomen van spina bifida maar ook voor het verbeteren van de vruchtbaarheid. Daarnaast is het raadzaam voor een vrouw om een goede multivitaminepil te slikken als ze zwanger wil worden.

Eetstoornissen

Een eetstoornis kan ook voor verminderde vruchtbaarheid zorgen. Anorexia kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat de menstruatie niet meer op gang komt. Overgewicht en ondergewicht zijn beide risicofactoren.

Problemen met het immuunsysteem

Sommige vrouwen produceren antilichaam tegen het sperma van sommige mannen. Eveneens kunnen ze antilichamen produceren tegen een bevrucht eitje dat door een bepaalde partner is geproduceerd, bij een andere hoeft dat niet zo te zijn.

Eileiderproblemen

Onvruchtbaarheid kan ook ontstaan door eileiderproblemen. De eileiders moet een eitje kunnen opvangen en doorsluizen naar de baarmoeder. Dit proces wordt door veel factoren beïnvloed. Een van de meest voorkomende factoren is littekens op de eileiders door eerdere operaties, een infectie of ontstekingen in het bekken, die vaak kunnen ontstaan door seksueel overdraagbare aandoeningen. Een deep tissue massage kan hierbij helpen.
Ook endometriose kan een zwangerschap bemoeilijken.

Chronische stress

Aanhoudende stress kan een belangrijke factor zijn bij de vruchtbaarheid van een vrouw. Door aanhoudende stress stijgt het adrenaline en cortisolgehalte. Dit zorgt voor een disbalans bij andere hormonen die een rol spelen bij de vruchtbaarheid zoals schildklierhormonen, progesteron en oestrogeen. Wanneer emotionele stress aangepakt wordt heb je meer kans om zwanger te worden. Heb je last van stress? Ga na waar het vandaan komt.

Uit onderzoek is gebleken dat mensen met een bovenmatige focus op het doel zwanger te worden, kan leiden tot vroegtijdige rijping van de eitjes in de eierstokken, waardoor er bij de eisprong eitjes vrij kunnen komen die nog niet geschikt voor bevruchting zijn.
Ook als een vrouw in tweestrijd is over het krijgen van kinderen of over de beperkingen die ze haar zullen opleggen, kan dit onvruchtbaarheid veroorzaken. Ervaart men deze gevoelens, dan is het belangrijk ze uit te kunnen spreken.

Denk ook na over geïnternaliseerde boodschappen van familieleden in je jeugd. Welke denkbeelden heb je meegekregen over het proces van bevruchting, zwangerschap en bevalling? Waren er familiegeheimen zoals miskramen en zwangerschappen die verborgen werden gehouden? Heb je stress op het werk, over de financiën, maak je je zorgen of je wel klaar bent voor een kind? Bespreek je zorgen en zorg voor het verminderen van stress.
Stress verminderen kan het beste door visualisatie, meditatie, neusademhaling en ontspanning.

Vruchtbaarheidsproblemen bij de man

40 % van de vruchtbaarheidsproblemen ligt bij de man en niet bij de vrouw.
Hoewel 10% van de mannen in Amerika onvruchtbaar of verminderd vruchtbaar zijn weten ze dit vaak niet of zijn ze niet goed onderzocht. Dr. Fisch schrijft in zijn boek The Male Biological Clock (2005): “De vruchtbaarheid van de man wordt vaak alleen maar gecontroleerd middels een eenvoudige zaadanalyse. Als een man genoeg sperma lijkt te hebben en die spermacellen lijken gezond, dan wordt ervan uitgegaan dat alles in orde is. Een dergelijk oppervlakkig onderzoek spoort echter geen andere problemen op die aan de onvruchtbaarheid bij kunnen dragen, waarvan de meeste overigens redelijk makkelijk en zonder veel kosten kunnen worden verholpen. “
Veel factoren die invloed kunnen hebben bij de onvruchtbaarheid van de vrouw, kunnen ook van invloed zijn op de vruchtbaarheid van de man zoals bijvoorbeeld de voeding, stress en het gebruik van drugs en alcohol.

Te hoge temperatuur

Een te hoge temperatuur in de zaadballen kan ook leiden tot een slechtere zaadkwaliteit. De temperatuur van de zaadballen hoort rond de 35 te liggen, in tegenstelling tot de rest van het lichaam waar het 37 graden is. Het dragen van strak ondergoed, of het vaak nemen van een heet bad of sauna of het zetten van een laptop direct op schoot kan leiden tot een temperatuurstijging van het scrotum. Ook een verhoging door koorts kan leiden tot een tijdelijk verminderde productie van het aantal zaadcellen.

Ziekte

Naast koorts kunnen ook ziekten als diabetes, hoge bloeddruk, leverziekten, kanker, alcoholisme allemaal de hoeveelheid en kwaliteit van het sperma verlagen. Ook stress kan de hoeveelheid sperma verlagen doordat het verschillende hormonen beïnvloedt.

Seksuele problemen

Vertraagde ejaculatie, onvermogen tot ejaculeren in een vrouw (maar wel bij masturbatie), en impotentie komen voor bij zo’n 5 % van stellen die moeilijk kinderen kunnen krijgen.

Te weinig vitamines/mineralen

De kwaliteit van sperma wordt voor een groot deel door voeding beïnvloed.
De beste vitamines en mineralen om te nemen zijn: Selenium, foliumzuur , zink en vit C, E en B12. Met name zink en vit C zijn aan te raden. Deze verhogen de kwaliteit en kwantiteit van het sperma. Wees wel voorzichtig met de hoeveelheden omdat een teveel giftig kan zijn. Ga daarom eerst aan een dokter vragen welke hoeveelheid veilig is.

Milieu

Vermijd ftalaten en parabenen (xeno-oestrogenen, terug te vinden in geparfumeerde producten en parfums, drukinkten en lijmen), dioxines, alkylfenolen.

Medicijnen

Hormoontherapie kan van invloed zijn bij de spermaproductie. Ook medicijnen tegen bv een maagzweer of depressie of chemotherapie bij kanker en antibiotica kunnen verantwoordelijk zijn voor een lage spermaproductie evenals beta-blokkers. Beta-blokkers kunnen daarnaast ook problemen veroorzaken bij het krijgen van een erectie. Informeer bij je arts of er eventueel vervangende mogelijkheden bestaan bij een kinderwens.

Obesitas

Overgewicht heeft op verschillende manieren invloed op de vruchtbaarheid van de man. Het zorgt voor een vermindering van het aantal spermacellen, hun concentratie en de kwaliteit. Het veroorzaakt ook een hormonale disbalans en verhoogt de temperatuur rond het scrotum. Daarnaast kan overgewicht ook de seksdrive verminderen.
Wil je graag kinderen, zorg er dan voor dat je op een gezond gewicht bent. Verminder je alcohol- en calorie-inname en ga meer bewegen door bijvoorbeeld te wandelen na het eten.

Een percentage dat om medische redenen onvruchtbaar is wordt toch zonder behandeling zwanger. Onvruchtbaarheid is nooit geheel te verklaren, maar gezond en stressvrij leven kan de kans vergroten om een kind te krijgen.