Borstvliesontsteking: Oorzaken, symptomen en behandeling

Bij borstvliesontsteking ofwel pleuritis raakt het borstvlies net buiten de longen ontstoken. Dit kan gebeuren door een bacteriële of virale infectie maar kan ook het gevolg zijn van een bronchitis, longontsteking of zelfs een griep of verkoudheid. Net als het "meer bekende zusje", de buikvliesontsteking, is dit een vrij ernstige ontsteking. Met een borstvliesontsteking kun je dan ook beter binnen de 24 uur bij de dokter zijn. Hoe herken je pleuritis en wat kun je doen als je symptomen hebt?

Oorzaken van borstvliesontsteking

Bij het ademhalen moeten de borstvliezen (pleura) op de longen vrij kunnen bewegen. Wanneer de borstvliezen ontstoken raken, kan dat niet meer en ondervindt iemand direct ernstige pijnklachten bij het ademhalen.

Een pleuritis kan het gevolg zijn van een virale infectie (zoals influenza) maar is meestal een doorontwikkeling van een al langer bestaand probleem in de longen. Bij een genegeerde verkoudheid, bronchitis, tuberculose of longontsteking kan de infectie zich uitbreiden tot de borstvliezen of pleura en kan een borstvliesontsteking ontstaan.

Minder bekende en minder vaak voorkomende oorzaken van een borstvliesontsteking zijn auto-immuunreacties (lupus of reuma bijvoorbeeld), longkanker, contact met asbesthoudende stoffen en een longembolie.

Symptomen van borstvliesontsteking of pleuritis

Bij een acute infectie of doorontwikkeling van een bronchitis of longontsteking, ontwikkelt zich zeer plotseling een pleuritis. We hebben het dan over verergering van de klachten binnen een dag. De belangrijkste symptomen zijn:

• Kortademigheid, hoesten en moeite met ademhalen
• Felle pijn in de borst, die ook als maagpijn kan worden waargenomen of als pijn in één van de schouderbladen
• Ernstige stekende pijn in de borst bij het inademen

Soms kan er zich zogenaamd pleuravocht tussen de vliezen ontwikkelen; wat dan weer de pijnklachten vermindert. Het opeens minder worden van de pijn is dus niet per definitie een teken dat de infectie aan het genezen is maar kan ook wijzen op het tegendeel.

Wat doe je als je één van deze tekenen herkent?

Net zoals een buikvliesontsteking is een borstvliesontsteking een ernstige ontsteking, die onmiddellijke behandeling behoeft. Pleuritis kan zich uitbreiden naar het hart en kan dodelijke gevolgen hebben, wanneer de ontsteking niet wordt behandeld. Het is raadzaam onmiddellijk een arts te waarschuwen, wanneer u plotseling ernstige pijn op de borst ervaart. Het gaat dan meestal om pijn, die wordt omschreven als "alsof er bij elke ademtocht een mes in je borst wordt gestoken".

Behandeling van borstvliesontsteking

De behandeling van een borstvliesontsteking is afhankelijk van de oorzaak. Bij een bacteriële ontsteking zal worden gekozen voor behandeling met antibiotica. Bij ontsteking met een virale oorzaak zal eerder een virusremmer worden toegediend. Wanneer er sprake is van vochtontwikkeling, zal dit eventueel met een naald uit de borstkas worden verwijderd. In het specifieke geval van een longembolie, zal een bloedverdunnend medicijn worden voorgeschreven.

Het herstel van de combinatie van een serieuze longontsteking met een pleuritis kan aanzienlijk zijn. Het is mogelijk dat de longen lang geprikkeld blijven en dat het moeilijk is om te ademen bij het in bed liggen op de aangedane zijde. Het kan dan nodig zijn om tijdelijk meer rechtop te slapen met meerdere kussens. Rust is heel erg belangrijk voor een goed en tijdig herstel.