Pleuritis: Borstvliesontsteking met pijn op de borst

Pleuritis: Borstvliesontsteking met pijn op de borst De pleura, of het borstvlies, is het vlies dat de binnenzijde van de borstkas en de buitenkant van de longen bekleedt. Pleuritis ontstaat wanneer het borstvlies ontstoken is. Deze borstvliesontsteking kan door verschillende omstandigheden worden veroorzaakt, zoals infecties, tuberculose en bepaalde vormen van kanker. Enkele belangrijke symptomen zijn pijn op de borst bij het ademhalen en hoesten. De behandeling en vooruitzichten zijn sterk variabel en afhankelijk van de oorzaak van pleuritis.

Oorzaken pleuritis

De longen zetten zich uit bij het in- en uitademen en krimpen dan weer. Bij gezonde patiënten schuiven het longvlies en het borstvlies hierbij over elkaar. Een dun laagje vocht smeert deze vliezen. Bij een ontsteking is er wrijving tussen deze vliezen.

Pleuritis kan optreden door:

Pijn op de borst komt voor bij pleuritis / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst komt voor bij pleuritis / Bron: Pexels, Pixabay

Symptomen

Het belangrijkste symptoom van pleuritis is scherpe pijn op de borst. Deze pijn komt vaak voor wanneer de patiënt diep in- of uitademt of hoest. Sommige patiënten voelen de pijn in de schouder of rug. De pijn verergert bij diepe ademhaling (ademhalingspijn), hoesten en borstbewegingen. Door pleuritis hoopt vocht zich op in de borstholte (pleura-effusie), waardoor het voor de patiënt moeilijk is om te ademen. Ribpijn, een snelle ademhaling, kortademigheid (dyspneu) en hoesten treden hierbij op. Hoofdpijn, malaise (algemeen ziek gevoel), gewichtsverlies, nachtelijk zweten, spierpijn en gewrichtspijn zijn tot slot enkele algemene maar minder voorkomende symptomen van pleuritis.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts vermoedt de diagnose op basis van de beschrijving van de pijn. Soms voelt de patiënt de pijn elders in het lichaam, bijvoorbeeld in de buik, schouder of rug. De patiënt vertoont bovendien een oppervlakkige ademhaling. Hij houdt dan de borstkas in om de uitzetting van de longen te voorkomen. Op deze manier beperkt hij de pijn. De arts beluistert ook de ademgeluiden via zijn stethoscoop. Via dit onderzoek, gekend als auscultatie, identificeert hij ruwe, krassende, wrijvende ademgeluiden zowel bij het in- als uitademen. De verdere symptomen zijn afhankelijk van de onderliggende oorzaak van pleuritis.

Diagnostisch onderzoek

Volgende diagnostische onderzoeken zijn mogelijk:
  • Een biopsie (wanneer de arts vermoedt dat de patiënt lijdt aan een vorm van kanker)
  • Een CT-scan van de borst
  • Een echografie van de borstkas
  • Een pleurapunctie (= thoracocentese: verwijdering van pleuravocht met behulp van een naald)
  • Een röntgenfoto van de borstkas (thoraxfoto): Hierop bemerkt de arts een pleura-effusie, een pneumonie (longontsteking), een longembolie of een pneumothorax (klaplong)
  • Een thoracoscopie (inwendig kijkonderzoek van de borstkas)
  • Een volledig bloedonderzoek

Differentiële diagnose

De arts beschouwt de volgende aandoeningen als differentiële diagnose voor pleuritis. Deze aandoeningen en syndromen vertonen namelijk een sterk gelijkende symptomenreeks:

Behandeling van pijn en ziekte

Pijnbestrijding

De arts probeert bij de behandeling de pijn op de borst te minderen, evenals de onderliggende aandoening te behandelen. Pijnbestrijding in de vorm van niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) zijn vaak de eerste behandelingsmethode. Enkele voorbeelden hiervan zijn paracetamol en ibuprofen. Bij een aantal patiënten helpt een elastisch drukverband rond de borst ook.

Behandeling onderliggende ziekte

De behandeling van de onderliggende ziekte is sterk variabel. Bij virale infecties is meestal geen medische behandeling nodig omdat patiënten hiervan spontaan herstellen. Bacteriële infecties bestrijdt de arts met antibiotica. Soms is chirurgie of drainage nodig om geïnfecteerd materiaal af te voeren uit de longen bij kanker, chronisch nierfalen of reumatoïde pleuritis. Als pleuritis het gevolg is van medicatiegebruik, dan zet de arts indien mogelijk een ander medicijn in of wijzigt hij de dosis. Stoppen met roken is aanbevolen voor patiënten die lijden aan asbestose. Antimicrobiële en antiparasitaire geneesmiddelen bestrijden het onderliggende organisme. Patiënten met lupus pleuritis krijgen vaak corticosteroïden voorgeschreven. Verder kunnen ook andere medicijnen worden ingezet.

Prognose borstvliesontsteking

De vooruitzichten zijn afhankelijk van de oorzaak van de pleuritis.

Complicaties ontsteking van pleura

Gezondheidsproblemen die kunnen optreden door pleuritis zijn onder andere:
  • ademhalingsproblemen
  • complicaties van de oorspronkelijke ziekte
  • een vochtophoping tussen de borstwand en de longen

Preventie pleuritis

Het voorkomen van pleuritis richt zich vooral op het vermijden van de onderliggende oorzaken en risicofactoren. Dit kan onder andere door:
  • Het naleven van hygiënemaatregelen om infecties te voorkomen
  • Het tijdig behandelen van aandoeningen die pleuritis kunnen veroorzaken
  • Het vermijden van blootstelling aan schadelijke stoffen zoals asbest
  • Het stoppen met roken en het vermijden van blootstelling aan passief roken

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Borstvliesontsteking: Oorzaken, symptomen en behandelingBij borstvliesontsteking ofwel pleuritis raakt het borstvlies net buiten de longen ontstoken. Dit kan gebeuren door een…
Pleuritis (borstvliesontsteking) – symptomen en behandelingPleuritis (borstvliesontsteking) – symptomen en behandelingPleuritis (borstvliesontsteking) is een symptoom, ofwel de complicatie van een onderliggende aandoening. Gekenmerkt door…
Pleuritis: symptomen, diagnose, oorzaak en behandelingPleuritis: symptomen, diagnose, oorzaak en behandelingPleuritis of borstvliesontsteking is een ontsteking van de pleura, de longvliezen. In de volksmond wordt pleuritis ook w…
Pijn met ademenPijn met ademenPijn tijdens het ademhalen kan verschillende oorzaken hebben. Vaak is de pijn voelbaar tijdens een diepe ademhaling en h…

Pseudokroep of valse kroep: Blaffende hoest met benauwdheidPseudokroep of valse kroep: Blaffende hoest met benauwdheidPseudokroep (valse kroep) is een virusinfectie van het strottenhoofd en de luchtpijp die meestal optreedt in de herfst o…
Acute Respiratory Distress Syndrome (ARDS): LongaandoeningAcute Respiratory Distress Syndrome (ARDS): LongaandoeningAcute Respiratory Distress Syndrome (ARDS) is een ernstige en potentieel levensbedreigende longaandoening waarbij er onv…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Bykst, Pixabay
  • Longen En Ademhalingsstelsel, Auteur: Digest Readers, Uitgever: The Readers Digest, Overige betrokkenen :Elly van der Meijden, Saul Berkowitz, ISBN: 9789064077890, uitgave: september 2010, blz. 150, geraadpleegd op 28 augustus 2016
  • Pleurisy Facts, http://www.medicinenet.com/pleurisy/article.htm , geraadpleegd op 28 augustus 2016
  • Pleurisy, http://www.aafp.org/afp/2007/0501/p1357.html, geraadpleegd op 28 augustus 2016
  • Pleurisy, http://www.healthline.com/health/pleurisy , geraadpleegd op 28 augustus 2016
  • Pleurisy, https://medlineplus.gov/ency/article/001371.htm, geraadpleegd op 28 augustus 2016
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 31-08-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.