Nieuwste DSM versie: DSM-V

Het veel bekritiseerde, maar nog meer gebruikte classificatiesysteem in de psychiatrie is inmiddels toe aan zijn nieuwste versie, DSM-V. Wat is er zoal veranderd en heeft het systeem nog wel veel bestaansrecht?

Het ontstaan van DSM

Het DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ) is een Amerikaans handboek dat in westerse landen als standaardwerk geldt voor diagnoses in de psychiatrie. DSM is ontstaan toen net als in vele andere wetenschappen de psychiatrie een systematisering doormaakte. Omdat de psychiatrie meerdere invalshoeken kent, van biologische tot psychologische, verschillen ook de invullingen van de diagnostiche begrippen van psychiater tot psychiater. Iets dergelijks zien we nog in het dagelijkse gebruik van de term ' schizofrenie' , een term die voor iedereen een andere aandoening inhoudt. Dit komt het globale onderzoek natuurlijk niet ten goede en zodoende onstond de vraag naar een uniforme classificatie.

Systeem

De huidige versie (DSM-IV TR) verscheen in 1994 en wordt op dit moment gebruikt door de meeste professionals. Het boek dient slechts als richtlijn te worden gebruikt en heeft alleen waarde in goed opgeleide en ervaren handen.
In de handleiding vindt je geen verklaringen over de oorzaken van aandoeningen. Met behulp van de DSM en het waarnemen van zichtbare kenmerken kan men classificeren welke afwijking aanwezig is bij de onderzochte persoon.
Twee verschillende professionals die het handboek zouden hanteren bij dezelfde persoon, zouden onafhankelijk tot dezelfde diagnose 'moeten' komen.

DSM-IV kent een zogenaamd assensysteem, waarbij de diagnose wordt verdeeld over vijf assen die verband houden met de verschillende aspecten van de aandoening:

• As I - Klinische stoornissen. De grootste mentale afwijkingen en ook ontwikkelingsstoornissen. Hier wordt het toestandsbeeld beschreven. De bijbehorende stoornis geeft de eerste houvast voor de behandeling. Er kunnen verschillende stoornissen worden aangegeven, maar de belangrijkste diagnose wordt als eerste vermeld.
• As II- Persoonlijkheidsstoornissen en begaafdheid
• As III - Medische conditie en somatische aandoeningen
• As IV- Psychosociale en omgevingsfactoren die bijdrage aan de aandoening
• As V - GAF-schaal, waarin een cijfer wordt toegekend aan het functioneren van de persoon.

Kritiek

Het DSM systeem kent veel critici. Gezien de aard van het systeem is het ook niet meer dan logisch dat men vraagtekens kan zetten bij de betrouwbaarhied van de classificatie, psychatrische klachten zijn zodanig van aard dat het moeilijk is een duidelijke afscheiding te maken, iets wat dit syteem wel degelijk doet. Elk theoretisch systeem heeft zijn voor- en nadelen.
Een ernstigere voetnoot moet geplaatst worden bij de financiele banden die ongeveer de helft van de schrijvers en adviseurs van het DSM systeem blijken te hebben met de farmaceutische industrie. Iets wat volgens critici veel weg heeft van belangenverstrengeling. Controverses zijn ook ontstaan over de benadering van seksuele voorkeuren.

DSM-5

Ondanks alle kritiek is er nu een opvolger van de momenteel gebruikte versie: DSM-5 (DSM-V). Het zal naar alle waarschijnlijkheid gepubliceerd worden in 2013 en een tijdelijke versie staat momenteel online.

Een aantal aanpassingen t.o.v. de vorige versie die DSM-5 lijken te halen zijn:

• Een richtlijn betreffende hoe ras, sekse en leeftijd van invloed zijn op een diagnose.
• Een vervangende diagnostische categorie "autism spectrum disorders", waar bijvoorbeeld Asperger en PDD-NOS onder zullen vallen.
• Een nieuwe categorie "behavioral addictions", waar voorlopig alleen gokverslaving onder zal vallen.
• Erkenning en verbetering van de notie van eetstoornissen, waaronder een herformulering zodat ook duidelijk wordt dat aandoeningen als anorexia niet alleen op jonge leeftijd hoeven te ontstaan.