Wortelpuntontsteking: symptomen en klachten

Wortelpuntontsteking: wortelkanaalbehandeling, symptomen, klachten. Een wortelpuntontsteking komt vaak voor na niet behandelde cariës of na een niet goed uitgevoerde wortelkanaalbehandeling. Hoe herken je een wortelpuntontsteking en wat zijn de klachten en behandeling?

Wat is een wortelpuntontsteking?

Bij een wortelpuntontsteking is er sprake van een ontsteking van het weefsel dat rond de wortelpunt van de tand of kies ligt. In veel gevallen zijn er geen directe klachten, waardoor een wortelpuntontsteking zich verder kan uitbreiden. Vaak is er wel een soort puistje op het tandvlees zichtbaar.

Ontstaan van een wortelpuntontsteking

De ontsteking is meestal het gevolg van gaatjes (cariës) die eerst de pulpa heeft aangetast. Wanneer de cariës zich verder uitbreidt, wordt de wortelpunt aangetast en raakt ontstoken. Ook kan een wortelpuntontsteking ontstaan na een niet goed uitgevoerde of mislukte wortelkanaalbehandeling.

Symptomen

De symptomen van een wortelpuntontsteking zijn vaak anders dan de klachten. Een eerste symptoom is vaak het uitbreken van een soort puistje op het tandvlees, ter hoogte van de wortelpunt. Het puistje bevindt zich ter hoogte van het midden van de tand of iets zijwaarts, Maar kan ook tussen twee kiezen inzitten. Dit puistje is een fistel. Een fistel is een niet natuurlijke verbinding tussen de huid en een lichaamsholte. Een fistel is ervoor bedoeld om ontstekingsvocht af te voeren. Een fistel op het tandvlees betekent vrijwel altijd een ontsteking of de aanwezigheid van een abces. Uit de fistel kan ook wat pus komen, wat een vieze smaak in de mond geeft.

Een fistel is niet altijd het eerste symptoom bij een wortelpuntontsteking. Soms is er geen sprake van een fistel, omdat de ontsteking niet naar buiten toe treedt. Een ander symptoom kan een zeurende pijn zijn, die sterker wordt wanneer de tand of kies aangetikt wordt.

Klachten

Echte klachten van een wortelpuntontsteking zijn hevige kiespijn of tandpijn, vaak verergerd wanneer de kies of tand wordt aangetikt. Wanneer de ontsteking naar buiten toe breekt, een fistel, kan deze pus vrij geven. Er ontstaat dan een vieze smaak in de mond. Ook kan er sprake zijn van een slechte adem, vaak ligt de fistel dan wat verborgen waardoor de patiënt niet in de gaten heeft dat er sprake is van een fistel.

Een extra-orale huidfistel is een abces aan de wortelpunt, dat is doorgebroken door de huid. Er kan dan in de huid, vaak aan de wang of aan de kin, een putje of gaatje zichtbaar worden, waaruit ontstekingsvocht komt.

Behandeling

Wanneer er geen klachten zijn, wordt er soms een afwachtende houding aangenomen. Echter, een wortelpuntontsteking gaat nooit uit zichzelf weg. Vaak wordt de ontsteking erger of komen er klachten opzetten wanneer de afweer van de patiënt verminderd is. Een wortelpuntontsteking zal dus altijd behandeld moeten worden om deze weg te nemen.

Wanneer de ontsteking nog niet zo ver is uitgebreid, kan via een wortelkanaalbehandeling de ontsteking worden weggenomen. Vaak wordt hierbij de wortelpunt iets ingekort en daarna gevuld met een materiaal. Wanneer de ontsteking al verder zit, zal de wortelpunt verwijderd worden. Dit heet een apexresectie. Hierbij wordt de punt van de wortel en wat omliggend weefsel weggenomen. Vervolgens wordt het wortelkanaal goed afgesloten. Voorafgaande aan het verwijderen van de wortelpunt, zal er minstens eenmaal een wortelkanaalbehandeling nodig zijn.

Wanneer het wegnemen van de wortelpunt niet helpt of niet mogelijk is, zal de gehele tand of kiezen verwijderd worden. Om het gat op te vullen, kan gekozen worden voor een implantaat met kroon of voor een (ets)brug. Het nadeel van een brug is dat het kaakbot geen steun meer heeft en zal gaan slinken. Een implantaat echter is een kostbaar iets dat veel meer tijd met zich meebrengt voordat alles er fijn uitziet. Wel behoudt het kaakbot bij een implantaat zijn normale dikte en hoogte.

Complicaties na behandeling

Soms kan een niet goed uitgevoerde behandeling een verdere ontsteking met zich meebrengen. Bij pijnklachten die langer dan drie dagen aanhouden, zwellingen, warmte en roodheid, is het raadzaam om de tandarts te raadplegen. De tandarts kan dan bekijken of er sprake is van een verdere ontsteking.