Wortelkanaalbehandeling en wortelpuntontsteking

Voor een tandarts is wortelkanaalbehandeling een term die hij of zij vaak gebruikt, maar weet degene die in de tandartsstoel ook wat er gaat gebeuren als er een wortelkanaal behandeld moet worden? Een ander woord voor wortelkanaalbehandeling is zenuwbehandeling. Wanneer is een wortelkanaalbehandeling nodig en is het altijd mogelijk? Wat is een wortelpuntontsteking?

Inhoud artikel

• Opbouw tand of kies
• Wortelkanaalbehandeling
• Wanneer is een wortelkanaalbehandeling nodig?
• Kan een wortelkanaalbehandeling altijd uitgevoerd worden?
• Is een behandeling van het wortelkanaal pijnlijk?
• Hoeveel tijd heeft de tandarts nodig voor een wortelkanaalbehandeling?
• Heb je last van napijn na een wortelkanaalbehandeling?
• Controlefoto
• Wortelpuntontsteking

Opbouw tand of kies

Een tand of kies bestaat uit een kroon en een of meer wortels. Het deel van de wortel of wortels dat boven het kaakbot uitkomt, maar afgedekt wordt door tandvlees, is de hals. Bij teruggetrokken tandvlees kun je het onderste deel van de kroon en later de hals zien. De kroon is opgebouwd uit een buitenste laag die uit zeer hard doorschijnend tandglazuur bestaat en een binnenste laag die bestaat uit minder hard tandbeen. Dit zorgt voor de kleur bij tanden en kiezen. De tanden hebben ieder een wortel, valse kiezen hebben in de bovenkaak twee wortels, in de onderkaak één, ware kiezen in de bovenkaak in de meeste gevallen drie wortels en in de onderkaak twee. De tandwortel bestaat uit tandbeen dat bedekt is met een laagje wortelcement. Binnen in de kroon en wortels zit een ruimte waarin de pulpa zit. De pulpa bestaat uit bindweefsel met daarin: bloedvaten, zenuwen en cellen die tandbeen vormen.

Wortelkanaalbehandeling

Een wortelkanaalbehandeling wordt ook wel zenuwbehandeling genoemd. Het gaat om het weghalen van pulpa uit het wortelkanaal. Als de pulpa is ontstoken of is doodgegaan door de ontsteking dan wordt de pulparuimte opengeboord. Een dunne naald met weerhaakjes wordt gebruikt om de pulpa te verwijderen. Met een naaldvormig vijltje wordt het wortelkanaal schoongemaakt en ontdaan van afgestorven pulpa en bacteriën. Het doel is om een steriel kanaal te krijgen. Na al deze stappen wordt het wortelkanaal luchtdicht afgesloten.

Wanneer is een wortelkanaalbehandeling nodig?

De behandeling is nodig in alle gevallen waarbij de pulpa ontstoken is of mogelijk gaat ontsteken. In de meeste gevallen is de pulpa aangetast door cariës, maar een wortelkanaalbehandeling kan ook worden gedaan als een groot stuk van een tand is afgebroken en de pulpa ligt bloot. Als een tandarts gaat boren en er is sprake van heel veel cariës zodat het wortelkanaal open komt te liggen, dan is ook meestal een wortelkanaalbehandeling nodig.

Kan een wortelkanaalbehandeling altijd uitgevoerd worden?

Nee, een wortelkanaalbehandeling kan niet altijd uitgevoerd worden. Bij een ernstige ontsteking van de wortelpunt zal de tandarts meestal doorverwijzen naar een kaakchirurg voor een operatieve verwijdering van de wortelpunt van een tand of kies en het weefsel er omheen. Dit is ook nodig als een wortelkanaalbehandeling mislukt en er een ontsteking blijft bestaan. Het is ook mogelijk dat de tand of kies moet worden getrokken.

Is een behandeling van het wortelkanaal pijnlijk?

Met een verdoving is een wortelkanaalbehandeling meestal niet pijnlijk.

Hoeveel tijd heeft de tandarts nodig voor een wortelkanaalbehandeling?

Hoe lang de wortelkanaalbehandeling duurt hangt af van het aantal wortelkanalen. Je moet ongeveer denken aan een behandelingstijd van een half tot anderhalf uur. Meestal wordt de behandeling in één keer gedaan, maar soms moet je een aantal keren terugkomen.

Heb je last van napijn na een wortelkanaalbehandeling?

Het is mogelijk dat je last krijgt van napijn, die pijn kan enkele dagen aanhouden. Met een goede pijnstiller, vraag advies aan de tandarts, is de pijn meestal goed te onderdrukken. Antibiotica wordt niet snel gegeven.

Controlefoto

Meestal wordt een half jaar tot een jaar na een wortelkanaalbehandeling een controlefoto gemaakt om te kijken of het ontstekingsproces is gestopt.

Wortelpuntontsteking

Een wortelpuntontsteking, ook wel peri-apicale ontsteking genoemd, is een ontsteking van het weefsel rond de wortelpunt van een tand of kies. Ontsteking van de wortelpunt treedt op als cariës na de tandkroon ook de pulpa in het wortelkanaal en daarna de wortelpunt aantast. In de meeste gevallen heeft iemand geen tot vage klachten. Het wordt vaak toevallig ontdekt als er röntgenfoto’s worden gemaakt door de tandarts. Soms ontstaat de ontsteking acuut, dan heeft de persoon hevige kiespijn. Als de pijn nog heftiger wordt en kloppend dan is er sprake van een abces. Er zal worden gekeken of behandeling van het wortelkanaal mogelijk is. Maar is de ontsteking te fors of is een wortelkanaalbehandeling niet gelukt dan wordt een wortelpuntoperatie uitgevoerd of de tand of kies wordt getrokken.