Onvruchtbaarheid & vruchtbaarheid: de feiten

Onvruchtbaarheid & vruchtbaarheid: de feiten Als koppels geconfronteerd worden met verminderde vruchtbaarheid of onvruchtbaarheid, maken ze emotionele veranderingen door. Verbazing, ongeloof, verdriet en boosheid wisselen elkaar af. Geen wonder: Dokters vallen de intieme levenssfeer binnen, seks wordt een verplichte bezigheid en een medische molen van nare onderzoeken en behandelingen treedt in werking. De hoop op een kind groeit, maar in tijden van stress blijft zwangerschap juist uit. Wat zijn de oorzaken en hoe krijg je toch een baby?

Verminderde vruchtbaarheid

Na een jaar van regelmatige gemeenschap zonder voorbehoedmiddelen zal bij vijftien van de honderd paren geen bevruchting plaatsvinden. Dit betekent niet dat er sprake is van onvruchtbaarheid (infertiliteit). De kans is veel groter dat het gaat om een verminderde vruchtbaarheid (subfertiliteit). Er zijn talloze oorzaken die hierachter schuil gaan. Deze zijn een gestoorde eicel- of spermaproductie, anatomische afwijkingen van de voortplantingsorganen en psychische factoren zoals een te hoge gespannenheid en stress. In 30% van de gevallen ligt de oorzaak bij de vrouw, in 30% bij de man, bij 10% ligt het aan beiden en bij de resterende 30% is er geen oorzaak aan te wijzen. Die laatste groep hoeft niet te wanhopen. De kans is groot dat de wens om zwanger te worden 'te sterk' is. Men heeft een knop omgedraaid in het hoofd: Zwanger moet, en wel NU! En zo werkt het menselijk lichaam juist niet, want een baby valt niet te bestellen. Pas er dus voor op om een zwangerschap uit te stellen tot een soort 'moment suprème'. De vruchtbaarheid neemt door lichamelijke oorzaken met de jaren af, vooral na het 35e jaar, en psychische druk kan dit nog eens nadelig beïnvloeden.

Vruchtbaarheid mythes

Een man maakt voortdurend zaadcellen aan, maar vrouwen produceren maar een keer in de cyclus een eicel. Bij een regelmatige cyclus van vier weken kom je grofweg op circa 13 zwangerschapskansen per jaar. Veel mensen denken dat de ovulatie het moment is om zwanger te worden, maar feitelijk ben je dan al veel te laat. In de week voor de eisprong verandert de hormoonbalans en daarmee de aard van het slijm in de baarmoederhals dusdanig, dat het geschikt gemaakt wordt voor opvang en passage van zaadcellen. In dit milieu kunnen zaadcellen tot bijna een week overleven. Het is dus niet zo dat ze linea recta naar de verwachte eicel stuiven, maar ze worden na vrijen in de week voor de ovulatie (dus van dag 8 tot/met dag 14) 'opgeslagen' in de crypten van de baarmoederhals, waar ze vervolgens een eisprong opwachten. Ga dus niet aan de slag met de thermometer om de verhoging van 0,2 graden C die na de ovulatie plaatsvindt, te 'catchen'. Op het moment dat je die temperatuurstijging waarneemt is de kans om zwanger te worden namelijk al verkeken.

Een andere gedachte is dat vrouwen per cyclus een kans zouden hebben van vijfentwintig procent om zwanger te worden. Dit is niet zo. De kans om zwanger te worden is in week 1 (de menstruatieweek) bijna nul, in week 2 maar liefst 75%, om in week 3 en 4 terug te vallen tot nagenoeg nul procent. Hierbij wordt uitgegaan van een regelmatige, vierweekse cyclus. Is de cyclusduur langer en wel voorzien van een ovulatie, dan is alleen week 1 verlengd en kan deze wel enkele weken voortduren. Dit heet een uitgestelde ovulatie of lange opbouw naar ovulatie toe. Het resultaat zijn dan menstruaties met een tussenpoos van 5 tot 9 weken. De vrouw is in dit geval iets verminderd vruchtbaar. Dat wil zeggen, er zijn op jaarbasis minder mogelijkheden om zwanger te raken.

Is de cyclusduur langer maar zonder ovulatie (anovulatie), dan is de vruchtbaarheid nul. In dat geval zijn er geen echte menstruaties maar onttrekkingsbloedingen. Deze vinden ook nog eens zeer onregelmatig plaats. PCO-syndroom (Poly-Cysteus Ovarium) komt vaak voor en kan hieraan ten grondslag liggen. Bij cyclusstoornissen moet in de eerste plaats gelet worden op het lichaamsgewicht van de vrouw. Een te zwaar gewicht of een te licht gewicht kan de onderliggende oorzaak zijn en een ontregelde cyclus geven. Het lichaam beschermt de vrouw in dat geval juist tegen zwangerschap!

Onvruchtbaarheid bij de man

Als je na een jaar niet zwanger bent, zoek je medische hulp. Waarschijnlijk zul je worden verwezen naar een specialist, om verdere onderzoeken te laten doen. Het eerste onderzoek dat je kunt verwachten is een microscopisch onderzoek van het sperma, nodig om vast te stellen of er een voldoende aantal gezonde zaadcellen is. Ook wordt er gekeken naar de kwaliteit die mede afhangt van de beweeglijkheid maar ook van de vorm van de cellen. Een lage spermaproductie kan ontstaan door koorts, overmatig gebruik van alcohol, drugs of tabak, bepaald medicijngebruik (vooral chemotherapie en bestraling), niet ingedaalde zaadballen, werk met chemicaliën en lood, ooit doorgemaakte 'bof', vitamine C gebrek, te hoge frequentie van zaadlozingen en verhoogde temperatuur door bijv. strak ondergoed, elektrische dekens, sauna's en te hete baden. Bij afwezigheid van zaadcellen kan een biopsie uit het testesweefsel plaatsvinden om te bevestigen dat er inderdaad geen sperma wordt geproduceerd. Andere mogelijkheden van onvruchtbaarheid bij de man zijn afwezige zaadleiders, spataderkluwens, eerdere prostaatoperatie, antistoffen tegen eigen zaad na een hersteloperatie van sterilisatie, alsmede erfelijke factoren. Gaat het om verstoppingen dan kunnen deze operatief worden opgeheven, en ook medicatie is mogelijk om een matige productie te verhogen. Daarnaast kan het sperma worden geconcentreerd om te gebruiken voor kunstmatige inseminatie.

Onvruchtbaarheid van de vrouw

Als sperma-analyse positief is kan de man van verder onderzoek worden vrijgesteld. De eerste onderzoeken bij de vrouw zijn om vast te stellen of de ovulatie normaal optreedt. Aanwijzingen dat er hier iets mis is, zijn onregelmatige cycli of cycli met te lange tussenpozen. Door middel van hormoonmetingen en de temperatuurmethode kan worden bekeken of er sprake is van een eisprong. Zelf moet je meestal een tijd een kalender bijhouden en elke dag 'temperaturen'. Is er geen eisprong, dan kunnen er hormonen worden gegeven om een ovulatie op te wekken. Verdere onderzoeken die kunnen plaatsvinden zijn bloedonderzoek, echoscopie, laparascopie (kijkoperatie van de onderbuik) en hysterosalpingografie (röntgen met contrast om de eileiders te bekijken). Een oorzaak zoals verstopte eileiders kan ontstaan door vroegere ontstekingen in het bekken (bijv. chlamydia of andere geslachtsziekten), endometriose die de anatomie verandert, en infecties na een bevalling. Abnormale eileiders kunnen operatief worden hersteld. Innestelingsproblemen kunnen voorts ook oorzaak zijn. Dit kan ontstaan door poliepen, vergroeiingen, goedaardige gezwellen (vleesbomen) en aangeboren afwijkingen van de baarmoeder.

Hormoonstimulatie bij de vrouw

Is er een duidelijk probleem met de menstruatiecyclus, dan kan een hormoonpreparaat zoals Clomid (clomifeencitraat) uitkomst bieden. Dit medicijn, dat je gedurende vijf dagen inneemt, zorgt ervoor dat er een ovulatie volgt. Het nadeel hiervan is wel dat er meerdere eicellen tegelijk kunnen gaan rijpen met een grotere kans op een meerling. Hormoonstimulatie kan namelijk leiden tot overstimulatie van de eierstokken. Soms wordt Clomid gecombineerd met andere medicijnen. In een enkel geval is er sprake van een zeldzamere oorzaak voor de hormoonstoornissen. Voorbeelden hiervan zijn een te hoog prolactinegehalte, vervroegde overgang, te lage progesteronproductie (luteale fase insufficiëntie) en PCO (syndroom van Stein-Leventhal).

Postcoïtale test

Een postcoïtale test of samenlevingsonderzoek kan plaatsvinden voor de verwachte ovulatie en geeft inzicht in de kwaliteit van het (heldere en rekbare) slijm dat rond de ovulatie wordt afgegeven en of beweeglijke zaadcellen hierin kunnen doordringen. Een naderende ovulatie wordt aangetoond door een vaginale echo waarbij de rijpe follikel in beeld wordt gebracht. De bedoeling is de avond voor het onderzoek gemeenschap te hebben, waarna de arts tijdens de test een hoeveelheid slijm afneemt. Microscopisch onderzoek toont aan of er voldoende zaadcellen in aanwezig zijn. Ongunstig slijm kan ontstaan door een iets afwijkende hormoonbalans en kan met oestrogeen worden behandeld. "Allergie" voor sperma is een relatief zeldzaam verschijnsel dat opgeheven kan worden door de wens om zwanger te worden tijdelijk te laten vallen en gedurende die tijd condooms te gebruiken. De postcoïtale test kan een onjuiste uitslag gegeven en wordt daarom niet zo vaak meer gedaan.

Kunstmatige inseminatie

Kunstmatige inseminatie kan zowel met zaadcellen van de eigen partner, of van een donor. IUI betekent Intra Uteriene Inseminatie, waarbij het sperma in de baarmoeder wordt gebracht. FSP betekent Fallopian Sperm Perfusion waarbij de zaadcellen in de eileider worden gebracht. Deze behandeling kan plaatsvinden bij verminderde vruchtbaarheid van de man of bij vijandig cervixslijm. Het wordt ook wel gedaan bij onbegrepen onvruchtbaarheid. Vaak wordt het sperma nog eens 'opgewerkt' in een laboratorium. FSP lijkt betere resultaten te hebben dan IUI, maar wordt nog niet overal toegepast. Al deze behandelingen kunnen worden vergezeld van een hormoonstimulatie bij de vrouw, om de omstandigheden om zwanger te worden zo gunstig mogelijk te maken.

KID is een variant op kunstmatige inseminatie, in die zin dat er donorzaad wordt gebruikt. Deze methode biedt uitkomst als er sprake is van sterk verminderde of complete onvruchtbaarheid bij de man. Een andere mogelijkheid is als de man erfelijk belast is met een ziekte. KID wordt ook toegepast bij lesbische stellen en bij alleenstaande vrouwen. Dit geldt ook voor IUI en IVF.

IVF

IVF betekent In Vitro Fertilisatie, ook wel reageerbuisbevruchting. Deze manier kan uitkomst bieden bij afgesloten eileiders, een ernstige endometriose en verklevingen, verminderde vruchtbaarheid van de man en bij onbegrepen onvruchtbaarheid. De vrouw krijgt een hormoonkuur die meerdere eicellen laat rijpen. Door echoscopie kan dit worden gevolgd. Met een holle naald vindt er dan een follikelpunctie plaats. Dit houdt in dat meerdere follikels (eiblaasjes) worden opgezogen. Deze cellen worden in het laboratorium met het sperma in aanraking gebracht, en wordt een bevruchting afgewacht. Gebeurt dit, dan worden een paar dagen later twee pre-embryo's met een dun buisje in de baarmoeder teruggeplaatst. Dit heet een embryotransfer. Tenslotte is het afwachten of er een innesteling zal plaatshebben. De kans hierop is een kleine twintig procent. De kans op meerlingen is ook hier vergroot, maar ook is er een verhoogd risico op een vroeggeboorte. Verder zijn er geen negatieve gevolgen voor het kind bekend.

ICSI

Een stapje verder is ICSI. Dit betekent Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie. De procedure is hetzelfde als bij IVF, maar er wordt geen bevruchting afgewacht. In plaats daarvan wordt er in het laboratorium een enkele zaadcel geselecteerd en direct in de eicel geïnjecteerd. Deze methode komt in aanmerking als er sprake is van slecht zaad, of waarbij de gewone IVF niet heeft geholpen.

Eiceldonatie

Als er geen eicellen (meer) zijn, of in geval van erfelijke belasting bij de vrouw, kan worden gekozen voor eiceldonatie. Een donor ondergaat een IVF behandeling en de vrouw die zwanger wil worden krijgt tegelijkertijd een hormoonbehandeling om de te ontvangen bevruchte eicel te laten innestelen. De eicellen die door de donor zijn afgestaan worden in het laboratorium samengebracht met het sperma van de partner van de vrouw. Ontstane embryo's worden in de baarmoeder van de wensmoeder geplaatst.

Factoren die de vruchtbaarheid negatief beïnvloeden

Voordat een paar overgaat tot een reeks onplezierige behandelingen is het zaak om een aantal punten te weten. Ten eerste klinkt het oneerbiedig maar sommige koppels kunnen helaas samen geen kind krijgen en wel elk apart met een andere partner. Waarom dit is is nog niet precies aangetoond. Vruchtbaarheid hoeft dus niet aan een persoon te liggen, de combinatie van twee mensen kan ook oorzaak zijn. Een ander nog veel belangrijker punt is dat als mensen de hoop op een kind laten varen, er soms toch, geheel onverwacht, een zwangerschap volgt. De vele behandelingen die jarenlang zijn ondergaan, mochten niet baten maar er gewoon niet meer aan denken werkt wel. En zo blijkt maar weer dat het menselijk lichaam een sterk staaltje natuur is. Het laat zich geen zwangerschap opdringen, maar bepaalt zelf wanneer het moment het geschiktst is. En dat is nooit in tijden van grote spanning, zoals bij de wens om zwanger te worden, er op de klok wordt gevreeën en de menstruatie wordt gezien als een enorme teleurstelling.

Uitgestelde 'piek'

Er zijn nog meer factoren. Zo geven ziekten vaak een verstoring van de hormoonbalans, met name de cyclusopbouw. Het lichaam heeft die veiligheidsmaatregel zelf ingebouwd en zorgt ervoor dat je juist niet zwanger kunt worden. Reizen en dan met name het passeren van tijdzones en het ondergaan van jetlags geeft hetzelfde effect. Evenals ploegendienst, te lang slapen, te laat naar bed gaan en een slechte nachtrust. Wat er kan gebeuren is dat het lichaam na de menstruatie wel hormoon produceert om een ovulatie te kunnen bewerkstelligen, maar dat het gehalte toch te laag is om dit te laten gebeuren. In plaats van het naderen van de 'piek', stort het hormoonpeil iets in, om zich na ongeveer een week te herstellen en het 'nogmaals te proberen'. Deze hormoonstijgingen zonder ovulatie kunnen zo een of twee keer plaatshebben tot er uiteindelijk, als alle omstandigheden geschikt zijn om zwanger te worden, toch een ovulatie plaatsvindt.

Cervixslijmmethode om zwanger te worden

De meest eenvoudige manier om zwanger te worden als overige omstandigheden normaal zijn is het toepassen van de cervixslijmmethode, naast het kijken op de kalender. Tijdens de menstruele cyclus vinden er veranderingen plaats in het slijm dat door de klieren of in de crypten van de baarmoederhals geproduceerd wordt. Veel vrouwen in westerse landen bemerken het slijm wel, maar begrijpen de betekenis ervan niet. Je leert het kennen op het gevoel, door observatie en door het met de vingers te testen. Vroeg slijm wordt geproduceerd in de dagen na de menstruatie en wordt samengevat als wit, weinig, dik, kleverig en vormbehoudend.

Overgangsslijm, dus hetgeen wordt gevormd in de dagen daarna, is dun, waterig, troebel of doorzichtig en is er in een toenemende hoeveelheid. Het zeer vruchtbare slijm ten slotte komt in grote hoeveelheden, is glibberig, zoet geurend, doorzichtig, rekbaar als rauw eiwit en dit heet het Spinnbarkeit-effect. Dit zijn de dagen dat de kans op zwangerschap zeer groot is. Ovulatie volgt en de hormoonspiegel wordt hierna dusdanig dat het slijm ondoordringbaar wordt voor zaadcellen. De tweede helft van de cyclus is daarmee aangebroken.

Andere vruchtbaarheidstekenen

Behalve bovenstaande kenmerken van het cervixslijm zijn er nog veel meer tekenen die de vruchtbare fase inluiden. Diverse buikkrampen kunnen voorkomen, en ook wel een forse druk op het onderlichaam. Daarnaast moedigt de natuur seks aan door het libido licht tot zeer sterk te verhogen. De ovulatie zelf kan met zeer veel pijn gepaard gaan: middenpijn of ovulatiepijn. Ook kan er lichte spotting optreden. Zodra de borsten pijn gaan doen en zwaarder aanvoelen is de ovulatie voorbij en is de mogelijkheid om zwanger te worden in die cyclus dus ook afgelopen. De kans op zwangerschap is groot als je de drie basiszaken in acht neemt:
  • Maak gebruik van de vruchtbare dagen en vrij in die tijd om de twee dagen.
  • Wacht niet te lang met kinderen krijgen, dus liefst voor je 30e jaar.
  • Wees er niet te veel mee bezig en denk niet te snel dat er sprake is van onvruchtbaarheid.

"The moment you're ready to quit is usually the moment right before a miracle happens."
© 2008 - 2024 Astrid-d-g, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Problemen met zwanger worden: oorzaken en oplossingenProblemen met zwanger worden: oorzaken en oplossingenAls je samen met je partner besluit om voor kinderen te kiezen, gaan de meeste stellen er van uit binnen een half jaar d…
Zelf je vruchtbaarheid testen (mannen)Zelf je vruchtbaarheid testen (mannen)Wil je als man je vruchtbaarheid testen? Twijfel je als man over je vruchtbaarheid maar wil je niet naar de huisarts? He…
Soja en vruchtbaarheidSoja en vruchtbaarheidSoja bevat plantaardige hormonen (fyto-oestrogenen) welke erg lijken op de vrouwelijke oestrogene hormonen. Door deze ho…
Onvruchtbaarheid man en vrouwOnvruchtbaarheid man en vrouwOnvruchtbaarheid of verminderde vruchtbaarheid komt voor bij ongeveer één op de zeven stellen. In 30 procent van de geva…

Het begin van de bevallingHet begin van de bevallingVeel vrouwen die voor de eerste keer zwanger zijn vragen zich af of zij de naderende bevalling wel zullen herkennen. Wee…
Voeding en Dieet bij zwangerschapVoeding en Dieet bij zwangerschapIedereen weet dat tijdens de zwangerschap een voedzaam, afgewogen dieet een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling va…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Geralt, Pixabay
Reacties

Varida, 10-05-2012
Ik ben een vrouw van 33 jaar en mijn man is in 2009 gesteriliseerd. Hij heeft het in 2010 laten terug draaien, maar dat was blijkbaar niet goed gegaan. nu is hij 11 april van dit jaar opnieuw geopereerd en de androloog constateerde geen vruchtbare zaad aan in de balzak. Ze konden het niet terug draaien omdat er mogelijk een verstopping ergens zit. Ze hebben wel zaad weten weg te halen uit zijn bal zelf (Tese). Nu kunnen zij mij niet verder behandelen omdat zwanger worden via Tese in Ned verboden is. Ik ben nu doorverwezen naar UZ Gent. Mijn vraag is kan het ook zo zijn dat de verstopping van mijn man vanzelf weer geneest? En dat ik misschien op een natuurlijke manier zwanger kan worden. Zijn sperma is nu wel veel dikker en witter dan na de sterilisatie. Reactie infoteur, 08-06-2012
Hi Varida, dit zijn vragen voor de behandelend arts. Mvg, A.

Lana, 26-04-2012
Hoe komt het dat je niet meteen zwanger kan raken, als je ook in de vruchtbare periode vrijt? Waarom moet je minstens een jaar wachten voordat je zorgen moet maken of je onvruchtbaar bent? Reactie infoteur, 27-04-2012
Hi Lana, natuurlijk kan iemand wel meteen zwanger raken. Verder: Van alle vrouwen die proberen om zwanger te worden, is 30 procent binnen drie maanden in verwachting, 70 procent binnen een halfjaar en ruim 80 procent na een jaar. De kans dat je na een jaar nog spontaan zwanger wordt neemt sterk af. Vandaar dat de regel '1 jaar' in acht wordt genomen. In de praktijk is het zo dat je al veel eerder weet dat er iets mis is, maar dan zijn er vaak ook cyclusstoornissen. Grt, A.

Lana, 24-04-2012
Kan je last krijgen van gevoelige borsten, meteen na een paar dagen van de bevruchting? Reactie infoteur, 25-04-2012
Hi Lana, ongeacht of er sprake is van zwangerschap kun je na de ovulatie pijnlijke borsten hebben. Het symptoom bewijst dus enkel dat er een eisprong is geweest. Grt, A.

Anna, 06-01-2012
Is het mogelijk een test te doen of je überhaupt nog vruchtbaar bent als gevolg van bijvoorbeeld chlamydia? Ook als je nog geen plannen hebt om zwanger te worden? Reactie infoteur, 07-01-2012
Hi Anna, bij een onbehandelde chlamydia-infectie kunnen de eileiders ondoorgankelijk worden. Een gynaecoloog kan onderzoeken of dit het geval is. De gewone thuistesten (vruchtbaarheidstesten/ovulatietesten) testen enkel of er een eisprong is, wat losstaat van de toestand van de eileiders. Op dit moment kun je dus alleen de werking van de eierstokken testen, niet de eileiders. Groetjes, A.

Peet, 05-01-2012
Hoe kun je exact de lengte van je luteale fase meten? Het begin van mijn menstruatie is niet heel duidelijk, paar dagen bloed bij plassen en ontlasting, overdag steeds meer bruine afscheiding en na 4 dagen volgen 1 a 2 dagen met erg veel bloed verlies. Cyclus van 23 dagen, erg regelmatig. Kun je met bv temperatuurmeting exact meten wat er wel en niet bijhoort? Ovulatie is afhankelijk van hoe ik tel 12 of 8 dagen voor menstruatie. Alvast bedankt voor je antwoord. Reactie infoteur, 06-01-2012
Hi Peet, de menstruatie begint vanaf het echte bloedverlies, niet ervoor. Zodra de temperatuur halverwege de maand is gestegen (met 1 graad), dan is de tweede fase van de cyclus aangebroken. Deze moet veertien dagen duren om volwaardig te zijn. Duurt het aanmerkelijk korter, dan is de vruchtbaarheid verminderd. Komt er bijv. voor de menstruatie een aantal dagen bruin of licht bloedverlies, dan duidt dat op progesterontekort. De baarmoeder stoot hierbij door het te lage hormoonpeil alvast wat weefsel af. Groetjes, A.

Joan, 28-10-2011
Hallo A, Bedankt voor de info! Ik wacht deze maand af of de menstruatie gaat komen (ik hoop natuurlijk van niet!) en anders ga ik naar de arts. Wat ik me nog afvroeg, stel ik heb te weinig progesteron, is dit te behandelen door hormonen? Reactie infoteur, 29-10-2011
Hi Joan, mits je zwanger wilt worden zullen hormoontekorten altijd worden aangepakt (in de vorm van vruchtbaarheidsbehandelingen). Er is dus zeker hoop, maar het kan veel tijd vergen. Sterkte! A.

Joan, 26-10-2011
Bedankt voor de uitgebreide info hierboven. Mijn man en ik zijn nu al bijna een jaar bezig met zwanger worden. Ik ben nu 3 maand in de weer met ovulatie testen. Mijn cyclus is erg onregelmatig, het varieert van 25-36 dagen. Uit de testen blijkt dat ik ongeveer 7-9 dagen voor de menstruatie een ovulatie heb (tenminste er staan twee streepjes maar dit zegt nog niet dat er een ovulatie is). Nu lees ik over een innestelingstijd van 14 dagen. Dit is niet mogelijk in de tijd vanaf 'mijn ovulatie'. Is hier wat aan te doen? of is er toch een mogelijkheid op een zwangerschap? Ik vind het wel fijn dat we nu weten dat ik zo laat een eisprong heb, vandaar de buikpijn altijd, ik merkte dat we het eerder juist rond die tijd niet deden door de buikpijn en dat ik dacht dat ik dan de ovulatie al lang had gehad. Verder heb ik nu ik sinds ik gestopt ben met de pil een menstruatie van 8-13 dagen, erg lang he? Reactie infoteur, 27-10-2011
Hi Joan, tussen ovulatie en menstruatie zit altijd twee weken, korter kan niet. Is het toch korter, dan is er te weinig progesteron in je bloed. Wat je bedoelt met een 'innestelingstijd van veertien dagen' is mij duister. Na bevruchting duurt het vijf tot zeven dagen voordat de eicel zich innestelt, maar dan spreek je dus al over zwangerschap. Al met al vind ik het er niet best uitzien. Je hebt een veel te korte 'tweede fase' in je cyclus en je menstruatie duurt veel te lang. Maar misschien bereken je het verkeerd omdat je een toeloop naar de menstruatie als gevolg van hormoonstoornissen, meerekent. Dit uit zich dan in bruin bloedverlies voordat de menstruatie doorzet. Ik raad je aan zsm naar de arts te gaan om vruchtbaarheidsonderzoek te laten beginnen. Sterkte, A.

Hanna, 22-10-2011
Ik heb een vraaje ben nu ong 3 mnd gestopt met de pil en mijn menstruatie duurt meestal 5 dagen ( laatste was 11-10) als het goed is start 24-10 mijn vruchtbare periode ( als ik het op de juiste manier uitreken) maar wat betekend het als ik vandaag (22-10) dik doorzichtig slijm verlies? (dit gebeurd soms een paar dagen voor de vruchtbare periode) Reactie infoteur, 23-10-2011
Hi Hanna, het is verbijsterend om te constateren dat zoveel vrouwen geen notie blijken te hebben van hun eigen vruchtbaarheid. Want bij een regelmatige cyclus van vier weken is je vruchtbare fase in jouw geval rond 25-10 juist voorbij. Het slijm wat je beschrijft geeft de vruchtbare dagen aan en is een van de duidelijkste signalen. Dit proces staat ook in het artikel beschreven, zie onder 'Cervixslijmmethode'. Groetjes, A.

Patje, 20-08-2011
Hallo,
Ik ben weer bezig met klussen voor een 2ekind, ik heb al een zoon van 9.
Ik ben al een poosje onzeker over mijn cyclus, ik ben altijd ruim 6-8dgn ongesteld, dan een dag of 5 niets, dan volgt er een dg of 6-8 bruine/rode afscheiding( 1e dgn moet ik inlegkruis gebruiken) dan is dat over en ben ik erg vochtig en hèb rekbare draden, als dat over is komt de maandstonden. Mijn cyclus wisselt tussen 31-33 dgn. Ben al paar keer (met risee pozen van 5mn) bij dokter geweest en die zgt dat ik heel gezond ben en dat er niets aan de hand is? Ik vind het maar vreemd en wordt er onzeker van gezien ik na maandstonden weer ruim een week bruine afscehiding krijg, ben je wel vruchtbaar als je dit hebt? Is het een verschijnsel dat vaak voorkomt?
Alvast bedankt Reactie infoteur, 20-08-2011
Hi Patje, je vertelt niet hoe lang je al bezig bent met zwanger worden, want hoe langer dit duurt hoe meer je moet denken aan een vruchtbaarheidsprobleem. De cyclus zoals jij beschrijft is uiterst merkwaardig, ondanks dat er wel regelmaat in zit. Een week lang bruine afscheiding is altijd foute boel en suggereert dat er helemaal geen ovulatie is. Ik kan er helaas niets van maken. Een optie is ovulatietesten uitvoeren en teruggaan naar de arts als je binnen een jaar na de eerste pogingen niet zwanger bent. Succes, A.

Brenda, 12-08-2011
Hoi,

Ik heb een vraag. Ik heb clomid geslikt van dag 3 tot en met dag 7 van mijn cyclus. Ik hou mijn basale lichaamstemperatuur bij en merk op dat rond dag 14 nog steeds geen eisprong is opgetreden. Wanneer zou een eisprong kunnen optreden bij gebruik Clomid? Kan het ook zijn dat ik -ondanks gebruik van Clomid- helemaal geen eisprong krijg, is dit uberhaupt mogelijk? Reactie infoteur, 13-08-2011
Hi Brenda, een ovulatie gaat met zoveel verschijnselen gepaard dat temperatuurmetingen e.d. doorgaans niet nodig zijn. Normaal gesproken treedt er na gebruik van Clomid een eisprong op tussen de 12e en 15e dag van de cyclus. Dit is echter geen wet. Het kan zijn dat de eierstokken toch onvoldoende reageren en er ondanks opwekking niet of nauwelijks eicellen rijpen. In dat geval wordt soms de dubbele hoeveelheid Clomid gegeven. Succes, A.

Michiel, 10-08-2011
Hallo, ik vroeg me af of er zondagavond nog veel kans was op zwanger worden/bevruchting?

Woensdag 27/07: begin van heldere slijmafscheiding
Donderdag 28/07: slijmafscheiding nam toe
Vrijdag 29/07: piek slijmafscheiding + lichte krampen (eisprong?)
Zaterdag 30/07: Weinig helder slijm dat tegen de namiddag verdwenen was)
Zondag 31/07: Taaier/troebele afscheiding (einde eisprong?)

mvg! Reactie infoteur, 11-08-2011
Hi Michiel, zo geschetst zijn de kansen op zondag verkeken. Groetjes, A.

Kimke, 09-08-2011
Is het normaal dat je al direct rekbaar slijmverlies hebt na dat de maandstonden gedaan zijn? En heb ook al gehoord dat rekbaarslijm vruchtbaarslijm is, maar dat kan toch niet. Reactie infoteur, 10-08-2011
Hi Kimke, bij korte cycli is dat mogelijk. Ook hangt het er natuurlijk vanaf hoe lang de menstruatie heeft geduurd. Vruchtbaarheid treedt normaal gesproken in vanaf ongeveer een week na de eerste menstruatiedag, als de eerste slijmveranderingen optreden. Groetjes, A.

Angel83, 29-05-2011
Hoi, mijn man en ik proberen nu 1 jaar en 3 maanden zwanger te worden. Na een jaar zijn we naar de huisarts geweest en deze heeft een zaadonderzoek laten verrichten. Hieruit bleek dat mijn man 17% actieve zaadcellen heeft en zijn we doorverwezen naar het ziekenhuis. Hier heb ik een inwendige echo gehad en heeft ze mijn slijm bekeken en zag ze ook dat mijn eitje voor de 14e dag van mijn cyclus er goed uitzag. Nu heb ik bloed moeten laten prikken om vast te stellen of ik genoeg hormonen heb voor een innesteling. Over enkele weken moeten wij terug. De arts heeft ons laten weten dat het normaal is dat je de eerste 2 jaar niet zwanger wordt en dat het in ons geval zeker langer zal duren. Maar heeft zij nu alles voldoende onderzocht en wat mogen wij verwachten? Ik heb zelf b12 en onvruchtbaarheid komt hierbij vaker voor. Natuurlijk ga ik er niet vanuit maar het blijft toch in je hoofd.

Alvast bedankt!

Groetjes Reactie infoteur, 30-05-2011
Hi Angel83, de behandelmogelijkheden staan in het artikel beschreven. IUI en evt. IVF liggen in de lijn van verwachting, maar dat zal je arts tzt ter sprake brengen. Zoals het nu gaat wil je arts eerst vaststellen in welke mate jij vruchtbaar bent, vandaar het bloed prikken en de beoordeling van cervixslijm. Dat men de eerste twee jaar niet zwanger zou worden is beslist niet normaal, maar door de verminderde vruchtbaarheid van je man loopt de wachttijd natuurlijk aanzienlijk op. Gebrek aan B12 kan alleen de vruchtbaarheid negatief beinvloeden als je cyclus hierdoor verstoord is geraakt. Als je maandelijks menstrueert hoef je daar echter niet voor te vrezen. Succes, A.

Anna, 13-05-2011
Doordat ik heel onregelmatig ongesteld ben, heb ik clomid toegewezen gekregen. Zit nu in de tweede ronde. Mijn man en ik weten niet of we nu om de dag gemeenschap moeten hebben vanaf dag 8 t/m 15 of elke dag. De meningen zijn zo verdeeld. Merk ook dat het cervixslijm veel minder was dan toen ik geen clomid slikte. Is dat een probleem voor het zwanger worden. Alvast bedankt voor uw reactie! Reactie infoteur, 14-05-2011
Hi Anna, nooit vaker dan om de dag. Te vaak (en dat is bijv. dagelijks) vermindert de kwaliteit van zaadcellen, dus die kant moet je niet op. Verder moet je goed naar je lichaam luisteren. Als je er gewoon geen zin in hebt, dan is de vruchtbaarheid op dat moment onvoldoende of afwezig. Cervixslijm is van groot belang om zwanger te worden, omdat dit -indien vruchtbaar- het ideale klimaat is voor zaadcellen. Geen of te weinig slijm dat ook nog eens niet rekbaar is, duidt er op dat je (nog) niet vruchtbaar bent. Hopelijk komt dat binnenkort. Als je het idee hebt dat ovulatie uitblijft, is het wel zaak om dit aan je arts te zeggen. Succes, A.

Li, 15-03-2011
Ik ben nu ruim 2 jaar gestopt met de pil. Van februari tot augustus kreeg ik geen spontane bloeding. Na bezoek aan huisarts Orgametril gekregen. Sindsdien wel spontane bloedingen, maar heel lange cyclussen. Laatste was alweer 5 maanden. Omdat ik me toch wat zorgen begon te maken ben ik terug naar mijn oude huisarts gegaan. Hij stelde voor om een bloedonderzoek te doen. Daaruit bleek dat er wel een poging tot een eisprong is, maar het hormoonpeil te laag is. Hij geeft het nu 3 weken. Bij geen spontane bloeding zal er opnieuw een bloedonderzoek zijn om te kijken welk hormoon te laag is. We zijn nu reeds 2 jaar bezig zonder resultaat. Zal ik op natuurlijk wijze zwanger kunnen worden? Wat is een oplossing bij lage hormonen en geen eisprong? Ik ben nu 21 jaar en heb 3 à 4 jaar de pil gebruikt. Mijn vriend is 15 jaar ouder en we verlangen nu wel naar een kindje. Bedankt! Reactie infoteur, 16-03-2011
Hi Li, het ziet er niet best uit. Pilgebruik zal je hormoonhuishouding zodanig verstoord hebben dat het lichaam niet (meer) weet hoe het tot een eisprong moet komen. Het gevolg is onvoldoende hormonen en/of in de verkeerde verhoudingen, en zonder hormoonstimulatie zal een ovulatie niet optreden. Hiervoor zijn wel medicijnen (clomifeencitraat), die een eisprong indiceren. Deze worden door de gynaecoloog gegeven. Je zult hier waarschijnlijk naar toe worden verwezen, en dan is er gelukkig nog wat hoop. Op de natuurlijke manier zit het er op dit moment niet in. Sterkte, A.

Louise, 17-11-2010
Ik ben inmiddels 5 maanden gestopt met de pil. Na het stoppen ben ik direct aangeteld en na 8,5 weken zwanger volgde een miskraam. Hierna had ik een cyclus van 33 dagen. De maand daarna verwachte ik ook na 33 dagen ongeveer weer ongesteld te worden. Dit werd ik niet maar zwangerschapstesten bleven negatief. Omdat ik me wel zwanger voel heb ik bloed laten prikken toen ik inmiddels 18 dagen overtijd was. Ook negatief. Mijn HA zegt dat het hoogstwaarschijnlijk een anovulatie is en als ik over 2 weken niet ongesteld ben dat ze me hormoonopwekkende medicijnen voorschrijft. Ik maak me nu redelijk zorgen en er spoken veel vragen door mijn hoof. Zou ik misschien toch zwanger kunnen zijn of ben ik misschien ineens ontvruchtbaar? Hoeveel "gezonde" vrouwen hebben zomaar ineens een anovulatie? Reactie infoteur, 18-11-2010
Hi Louise, de pil heeft hier de sleutelrol, omdat je daarmee je menstruatiecyclus onderdrukt hebt. Dat je dus nu met 'anovulatie' zit is niet verwonderlijk want dit komt vaak voor. Anovulatie betekent enkel dat je lichaam (tijdelijk) niet in staat is om tot een ovulatie te komen, en ja, dat is wel cruciaal om zwanger te worden. Als je zwangerschapstesten negatief zijn, dan is er geen reden daar aan te twijfelen. Ik vrees dat met hormoonopwekkende middelen van de huisarts enkel een progesteronkuurtje bedoeld wordt. Dit resulteert na een dag of tien gebruik in een nepbloeding en zal verder niets oplossen. Als je een jaar na het staken van de pil nog niet zwanger bent, kun je je laten doorverwijzen naar de gynaecoloog voor vruchtbaarheidsbehandelingen. Sterkte, A.

Katie, 04-08-2010
Ik heb in mijn vorige cyclus (8 weken) geen eisprong gehad. Mijn nieuwe cyclus begon 18 juni. Begin juli zei de gyneacoloog dat ik in het midden van mijn cyclus zat, te zien aan de hoeveelheid slijmvlies in mijn baarmoeder. Ik had daaruit opgemaakt dat ik dus dan ongeveer mijn eisprong moest krijgen. Een week later had ik dat rekbaar slijm, ik kon er mooi draden mee trekken. Intussen ben ik nog altijd niet ongesteld geweest en zit dus momenteel al terug aan 7 weken cyclus. Ik vraag mij dus af of het mogelijk is dat je rekbaar slijm hebt, maar toch geen eisprong krijgt? Misschien dat er bij de eisprong zelf iets misloopt ofzo? Reactie infoteur, 05-08-2010
Hi Katie, ja. Dat is zeer wel mogelijk of je zou natuurlijk nu zwanger moeten zijn, maar dat zou je echt wel voelen :). Waarschijnijk is je hormoonpeil (net) te laag om een ovulatie te bewerkstelligen. Het doet wel pogingen, te zien aan de toename van het slijm, maar uiteindelijk loopt het kennelijk mis. Wat je dan meestal ziet is dat er een hernieuwde poging wordt gedaan, waardoor de cyclus erg lang wordt. Het kan ook zijn dat er nooit ovulaties zijn en dat je baarmoederslijmvlies - onregelmatig - om de zoveel tijd wordt afgestoten. Dus het is of 1. zwangerschap, of 2. cyclusstoornissen. Groetjes, A.

Gerdien, 16-01-2010
Ik heb ruim 2 jaar de prik pil gehad, en daarvoor de pil gewoon, het is nu 2 jaar dat ik daar mee gestopt ben, bijna een jaar niet ongestelt geweest, en nu precies over 28 dagen 2 dagen ongestelt. hoelang kan het nog duren voor ik zwanger wordt? ik gebruikt de ovulatie test elke maand, en tegen dat ik dinkt dat de eisprong komt, het streepje wordt niet goed zichtbaar, en wordt op die tijdt ook niet zwanger door. maar waar wordt ik dan ongestelt door dan? als er wel of geen eisprong is ( met deze vraag heb ik zelf niet kunnen onder vinden. Reactie infoteur, 18-01-2010
Hi Gerdien, bloedingen van slechts twee dagen zijn meestal geen menstruaties, maar slechts onttrekkingsbloedingen ten gevolge van hormoonstoringen. Maar omdat jij wel een cyclus van 28 dagen hebt zou je toch verwachten dat er ovulaties zijn. Voor details verwijs ik je dus naar de bijsluiter van de ovulatietest. Overigens moet je niet pas wachten met een poging om zwanger te worden als de testuitslag positief is, maar veel eerder. De prikpil: Dit is een zeer onwenselijk anticonceptiemiddel dat van je hormoonhuishouding een langdurige puinhoop maakt, precies de kern van je probleem. Blijft zwangerschap uit en zijn ovulatietestuitslagen steeds negatief, ga dan naar de arts en laat je onderzoeken. Sterkte! A.

Gerrie, 05-01-2010
Ik ben altijd maar 2,5 dag ongesteld en ook niet zo heel regelmatig. De ene keer is de cyclus 21 dagen de andere keer 26. Betekent dit dat ik misschien minder vruchtbaar ben? We zijn nu sinds september bezig. Maar misschien ben ik er gewoon te druk mee. Ik ben 32 jaar. Reactie infoteur, 06-01-2010
Hi Gerrie, het kan zijn dat er helemaal geen ovulaties zijn, of dat er een progesterontekort in de tweede helft van de cyclus is. Bij twijfel zou je t.z.t. een ovulatietest kunnen doen. Natuurlijk is het nog steeds mogelijk dat er niets aan de hand is, maar toch zou ik zo'n korte cyclus wantrouwen. Was het al vanaf het begin zo (zonder pilgebruik), dan is dit voor jou wellicht normaal, maar als het is ontstaan na het staken van hormonale anticonceptie, dan vrees ik dat je nog lang kunt wachten. Overigens heeft de menstruatieduur er niets mee te maken, hoewel slechts 2,5 dag wel aan hormoonstoringen doet denken. Praat eens met de arts als je na een paar maanden nog niet zwanger bent. Succes! A.

Fiona, 13-11-2009
Hallo ik ben 24 jaar.en probeer nu 1,5 jaar zwanger te worden, we zijn beide getest en alles zou goed zijn nou is me vraag, ben 8-11 ongestelt geworden12-11 was het klaar hoe moet k uitrekenen waneer ik me eiersprong heb?k zoek eigenlijk een bevestiging of ik het goed doe want ik dacht zelf 3 december omdat ik dan 21 dagen verder tel dus vanaf de 12-11 en dan 21 dagen verder en na de 21 dagen zou ik eiersprong moeten hebben dacht ik en als die niet wordt bevrucht 3-12 wordt ik weer ongestelt klopt dat? groetjes fiona Reactie infoteur, 14-11-2009
Hi Fiona, geen wonder dat je niet zwanger wordt als je die rare rekenmethode hanteert. De einddatum van de menstruatie doet er helemaal niet toe. Bij een regelmatige cyclus van vier weken vindt de eisprong plaats rond dag 14, geteld vanaf de eerste dag van de menstruatie (in jouw geval zit je dan op 22 nov). Daarop wachten heeft geen enkele zin, het zijn vooral de dagen ervoor die vruchtbaar zijn, vanaf +/- dag 8 t/m 14. Na de veertiende dag zijn er twee onvruchtbare weken tot de menstruatie dan volgt. De manier waarop jij te werk ging, voorkomt juist zwangerschap en is 'bijna' aan te raden voor mensen die geen kind willen! Succes, A.

Carla Munt, 19-10-2009
Hallo ik ben 28 jaar. heb al 12 jaren een relatie en ben al 11 jaren bezig om zwanger te raken maar het lukt nog steeds niet. Krijg mijn menstruatie elke maand en krijg wel hevige pijnen etc. Ik ben nu wel al een 1 maand ongesteld. ik word er niet goed van kan iemand me advies geven is er ook iemand die dit heeft meegemaakt. groetjes Reactie infoteur, 21-10-2009
Hi Carla, al elf jaar een kinderwens zonder resultaat is echt veel te lang en vraagt om onderzoek. Het gaat daarbij allereerst om je ovulaties. Is dat in orde (dat lijkt er wel op omdat je een regelmatige cyclus hebt), dan kan je onvruchtbaarheid ook aan een minder vaak voorkomende oorzaak liggen. Daarnaast kan er iets mis zijn met je man/vriend of zelfs aan jullie beiden. Kortom, ga naar je arts, zeker ook omdat je hevige pijnen hebt en nu al een maand bloedverlies. Succes, A.

Cora, 03-07-2009
Ik heb een vraagje: ik ben 25 juni ongesteld geworden en het stopte 30 juni. Wanneer heb ik dan de onvruchtbare dagen is dat dan tot dag 8 van af de menstruatie of al eerder. Ik heb 3 juli gemeenschap gehad en uik dacht werkelijk dat ik dan niet zwanger kon worden. Is het zo dat ik een paar dagen na de menstruatie niet zwanger kan worden of niet? Reactie infoteur, 05-07-2009
Hi Cora, de onvruchtbare dagen zijn in elk geval de twee weken VOOR de menstruatie. Daarnaast is er vanaf de eerste menstruatiedag een periode van een dag of acht dat je niet of nauwelijks vruchtbaar bent, uitgaand van een regelmatige cyclus van 28 dgn. Echter, deze fase is onbetrouwbaar omdat de vruchtbaarheid elke dag toeneemt (vanaf de menstruatie). In jouw geval is de kans op zwangerschap niet zo heel groot, maar wel aanwezig. De dagen na de menstruatie zijn dus in oplopende mate onveilig te noemen. Groetjes, A.

Gladys, 24-02-2009
Ik ben nu 40 jaar, ik heb een zoon van 13, maar ik zou graag zwanger worden het is al heel lang dat ik probeerde, maar het lukt niet, wat ik wil graag weten wanneer ben je precies vruchtbaar, over hoeveel dagen dat je ongesteld geweest bent, mag ik precies weten wanneer het eerste dag is dat je vruchtbaar bent. Reactie infoteur, 26-02-2009
Hi Gladys, de eerste dag van de menstruatie is dag 1 in de cyclus. Bij een regelmatige cyclus van vier weken neemt na de menstruatieweek de vruchtbaarheid elke dag toe, dus vanaf ongeveer dag acht t/m dag vijftien ben je het meest vruchtbaar. Groetjes, A.

Astrid-d-g (270 artikelen)
Laatste update: 27-10-2015
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Zwangerschap
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.