Zwanger, het eerste onderzoek

Zwanger! Het eerste onderzoek dringt zich op. Zeker bij een eerste zwangerschap vraagt men zich wel eens af wat de gyneacoloog/verloskundige zal vragen en onderzoeken. Tegenwoordig is het niet meer nodig eerst langs de huisarts te gaan om doorverwezen te worden naar de gyneacoloog of vroedvrouw (voor Nederland de verloskundige). Het is echter wel mogelijk dat de huisarts tijdens de verdere zwangerschap bloedafnames verricht. Als men zich door een vroedvrouw laat begeleiden, is het wel nog steeds mogelijk dat zij - wanneer zij het medisch noodzakelijk acht- de zwangere doorstuurt naar de gyneacoloog. Verdere onderzoeken en eventuele behandelingen zullen dan ook door de gyneacoloog blijven plaatsvinden.

Medische voorgeschiedenis

De gyneacoloog/vroedvrouw zal een waslijst aan vragen met de zwangere doornemen betreffende de medische voorgeschiedenis.

• Hij/zij zal onder meer vragen naar vorige zwangerschappen, abortussen, miskramen.. Hoe de vorige zwangercschap verlopen is, de bevalling, wat ging er misschien mis?
• Evenals eventuele behandelingen, medicijngebruik, erfelijke aandoeningen en/of ziekten in beide families (zowel vaders als moeders kant in de mate van het mogelijke) worden belicht.
• Hoge bloeddruk, hartziekten? Roker of niet, drugsgebruik?
• Over de huidige zwangerschap wordt ook heel wat besproken: de datum van de laatste maandstonden, een normale cyclusduur (die normaalgezien rond de 28 dagen schommelt), problemen ivm de menstruatie...?

Bij eventuele twijfels of iets belangrijk is, kan en mag de zwangere dit zelf aanhalen.

Gewicht

De gyneacoloog/vroedvrouw zal eveneens naar het gewicht vragen van voor de zwangerschap als het gewicht nu. In sommige gevallen wordt het ter plaatse bij de gyneacoloog nagegaan. Dit is om abnormaal gewichtsverlies of gewichtstoename op tijd te detecteren, dit omdat dit ook kan gelinkt worden naar zwangerschapziektes (een abnormale vochttoename dat leidt tot een grote gewichtstoename).

Urine

De urine wordt niet meer stelselmatig gemeten. Wanneer het toch nodig is, zal de gyneacoloog vragen bij het volgende onderzoek een urinestaal mee te brengen. In de urine kan de zuurgraad en suikergehalte gemeten worden, eiwitten in de urine kunnen vastgesteld worden. Vooral het vinden van eiwitten in de urine kan een reden zijn dat er verdere onderzoeken dienen te geebeuren, hoewel zeker de zuurgraad en het suikergehalte ook erg belangrijk geacht worden.

Bloeddruk

• De bloeddruk van de zwangere wordt tijdens elk onderzoek gemeten.
• Een te lage bloeddruk zorgt voor flauwtes, duizelingen etc.
• Een te hoge bloeddruk voelt men dikwijls niet, vandaar dat het dan ook een groot gevaar inhoudt.
• Een normale bloeddruk bedraagt ongeveer 12/8.
• Een te lage bloeddruk heeft men wanneer de onderdruk (de '8' in de 12/8, dus het laagste cijfer) slechts een 7 of minder bedraagt.
• Men spreekt van een te hoge bloeddruk wanneer de onderdruk hoger is dan 8.

Lichamelijk onderzoek

Met het lichamelijk onderzoek bedoelt men vooral het vaginale onderzoek, maar het is ook mogelijk dat een borstonderzoek er bij hoort. Wanneer het langer dan 1 jaar geleden is dat er een uitstrijkje gemaakt is, wordt er van deze gelegenheid gebruik gemaakt dit te doen. Dit verloopt ook volkomen pijnloos. De manier waarop men het vaginale onderzoek uitvoert, is door 2 vingers vaginaal in te brengen en de baarmoeder omhoog te duwen. Tegelijkertijd voelt men aan de buitenkant van de buik de bovenkant van de baarmoeder. Dmv dit vaginale toucher is het voor de gyneacoloog/verloskundige/vroedvrouw mogelijk enerzijds:

1. vast te stellen of de grootte van de baarmoeder overeenstemt met de vermoedelijke zwangerschapsduur,
en anderzijds:

2. een geschattte zwangerschapsduur wanneer men niet goed kan inschatten hoelang men reeds zwanger is.

Dit wordt dan later ook nog nagegaan door middel van de echoscopie. Eveneens kan vastgesteld worden of de baarmoeder gekanteld is of niet.

Echoscopisch onderzoek

Een echoscopie kan op 2 manieren plaatsvinden.

Inwendige echoscopie

1. Een inwendige echoscopie wordt toegepast wanneer de zwangerschap nog niet ver gevorderd is, dus wanneer de baarmoeder grotendeels nog steeds achter het schaambeen verborgen zit.
2. Meestal gebeurt dit tot een tien à twaalf weken zwangerschap.
3. Een smalle staaf wordt vaginaal ingebracht. Dit verloopt eveneens pijnloos.
4. Het uiteinde van deze smalle buis wordt tot tegen de baarmoedermond gebracht.
5. Doordat deze verbonden is met een monitor, kan men op het scherm de contouren van het embryo/de foetus zien.De dooierzak kan in beeld gebracht worden, het vruchtwater,...
6. Ook het hartje kan men zien kloppen.

Uitwendige echoscopie

1. De buik wordt ingewreven met een creme om de geluidsgolven beter door de buikwand heen te laten dringen.
2. Een uitwendige echoscopie kan pas wanneer de zwangerschap ver genoeg gevorderd is, dat is vanaf de 12 weken zwangerschap ongeveer.
3. De gyneacoloog zal hierbij ook vertellen wat te zien is, of alles aanwezig is bij de baby...
4. Ook een latere nekplooimeting gebeurt op deze manier.

Bloedonderzoek

Tenslotte wordt er nog een bloedonderzoek gedaan of krijgt men de papieren mee om zich later bij de huisarts te laten prikken. Het bloed wordt ondermeer onderzocht op bepaalde ziektes zoals hepatitis, het aantal rode en witte bloedlichaampjes wordt gemeten,...

Als afsluiter van dit eerste bezoek wordt al een volgende afspraak vastgelegd, waarschijnlijk een 4 tot 6 weken later tenzij dit om medische redenen vroeger dient te gebeuren.