Bekkeninstabiliteit en zwanger
Bekkeninstabiliteit kan bij iedereen voorkomen, maar het meeste komt bekkeninstabiliteit toch tijdens de zwangerschap voor. De zwangere vrouw ervaart bekkeninstabiliteit als een pijnlijke klacht. Bekkeninstabiliteit tijdens de zwangerschap is niet te voorkomen, maar je kan bekkeninstabiliteit wel verlichten.
Bekkeninstabiliteit
Om te weten wat bekkeninstabiliteit is, moet je eerst weten hoe de bekken in elkaar zitten. Het bekken bestaat uit een aantal botten. Aan de achterkant ligt het heiligbeen, aan de voorkant de schaambeenderen. Aan beide zijkanten bevinden zich de darmbeenderen. De beenderen zijn verbonden door middel van kraakbeen. Rond deze verbindingen bevinden zich kapsels en banden. Deze hebben als doel om alles te verstevigen en bij elkaar te houden. Het bekken is zeer beweeglijk en zorgt voor beweging van de benen en van de romp.
Wanneer door beschadiging of door een zwangerschap de delen hun kracht verliezen, spreek je van bekkeninstabiliteit. Tijdens de zwangerschap maken bepaalde hormonen de kapsel en banden in de bekken week. Dit zorgt ervoor dat de delen tijdens de bevalling makkelijker uit elkaar schuiven. Het weker maken van de banden en kapsels is dus een noodzaak omdat er anders geen normale bevalling kan plaats vinden.
Soms wordt er teveel hormonen aangemaakt tijdens de zwangerschap en/ of verweken de banden en kapsels te veel. Hierdoor ontstaat er een tekort aan kracht in het bekken. Er is dan sprake van instabiliteit. De kracht die op het bekken rust kan niet goed meer verwerkt worden.
Klachten bij bekkeninstabiliteit
De meest voorkomende klacht bij bekkeninstabiliteit is pijn. Deze pijn kan aan de voorzijde zitten, bij het schaambeen, aan de zijkanten maar ook doorstralen naar de bovenbenen of de onderrug. De pijn wordt erger tijdens langdurig staan of langzaam lopen. Omdraaien in bed kan ook pijnklachten geven, zelfs zo erg dat omdraaien onmogelijk wordt. Soms treedt bekkeninstabiliteit tijdens de zwangerschap in ernstige mate op, waardoor de vrouw uiteindelijk in een rolstoel belandt.
Een andere klacht is de waggelende gang. Deze waggelende gang bij de zwangere vrouw treedt op omdat het bekken de kracht niet meer goed kan verdelen. De mobiliteit van de zwangere vrouw veranderd dan, en meestal gaat ze zelf onbewust anders lopen om de pijn te vermijden.
Ook komt bij bekkeninstabiliteit incontinentie voor. De zwangere vrouw zal bij druk soms wat urine verliezen, maar ook kan ze urine verliezen zonder dit in de gaten te hebben. Wanneer de bekkeninstabiliteit verdwijnt, zullen ook deze klachten verdwijnen.
Behandeling bekkeninstabiliteit
Bekkeninstabiliteit tijdens de zwangerschap zal al snel na de bevalling weer verdwijnen. Bij een eerste zwangerschap hebben de meeste vrouwen geen last van bekkeninstabiliteit, bij een volgende zwangerschap is hier meer kans op. Een en ander verschilt ook erg per vrouw. Waarom de ene vrouw nooit bekkeninstabiliteit krijgt en de ander zeer ernstig, is niet bekend.
Wanneer de klachten het dagelijks ritme belemmert door pijn of andere klachten, is fysiotherapie aan te raden. Afhankelijk van je zorgverzekering worden 8 behandelingen of meer vergoed. Klachten naar aanleiding van het bekken worden eerder vergoed dan andere fysiotherapeutische behandelingen.
De behandelingen bij de zwangere vrouw bestaan veelal uit lichte oefeningen om de stevigheid een beetje terug te krijgen. Verder wordt er veelal massage gegeven om pijnklachten te verminderen. Deze oefeningen worden bij de fysiotherapeut gedaan maar kunnen ook meegegeven worden om thuis te oefenen. Wanneer na de zwangerschap de bekkeninstabiliteit niet binnen enkele weken verdwijnt, is het heel raadzaam om (opnieuw) naar de fysiotherapeut te gaan.
Soms heeft een vrouw niet in de gaten dat ze na de zwangerschap nog steeds last heeft van het bekken. Pijnklachten verminderen namelijk sterk na de zwangerschap. Wanneer de vrouw merkt dat ze toch wat moeilijk loopt of beweegt of wanneer ze beetjes urine blijft verliezen, kan er nog steeds sprake zijn van bekkeninstabiliteit.
Een enkele keer richt bekkeninstabiliteit zoveel schade aan, dat de vrouw blijvend in een rolstoel zit. Gelukkig komt dit heel weinig voor en is er geen rede tot angst hiervoor wanneer er sprake is van bekkeninstabiliteit tijdens de zwangerschap.
Tips voor de zwangere vrouw
Let op met traplopen: beter is het om elke tree met twee voeten te nemen: je beste been zet je een tree hoger en je slechte been sluit je aan. Bij het omlaag gaan doe je dit andersom. Vermijd traplopen zoveel mogelijk en ondersteun jezelf goed door middel van de leuning. Vrouwen met bekkeninstabiliteit vallen vaker van de trap dan zwangere vrouwen die er geen last van hebben. Liggen in bed kan je het beste door op een zijde te gaan liggen, de knieën licht gebogen en een kussen tussen de knieën. Zoek de beste houding voor jezelf uit.