Paracetamol werking, toepassing en bijwerkingen

Paracetamol is een effectieve en populaire pijnstiller die in bijna ieder medicijnkastje in Nederland te vinden is. Het middel is vrij verkrijgbaar bij de drogist en door de milde bijwerkingen geniet dit medicijn een hoge populariteit als eerste verlichting bij pijnklachten, maar ook bij het verlagen van koorts.

Paracetamol

• Werking paracetamol
• Wanneer te gebruiken?
• Dosering
• Hoe lang werkt Paracetamol?
• Hoe snel werkt Paracetamol?
• Bijwerkingen
• Hoe paracetamol te gebruiken.
• Contra-indicaties Paracetamol(wanneer mag u paracetamol niet gebruiken)?
• Gebruik paracetamol in het verkeer
• Paracetamol en zwangerschap
• Alcohol
• Is paracetamol verslavend?
• Merknamen

Werking paracetamol

Paracetamol is de meest gebruikte pijnstiller in Nederland.* Het middel is al heel lang op de markt, maar toch is de manier waarop het werkt nog niet geheel opgehelderd. Wetenschappers hebben twee mogelijke hypotheses als verklaring voor het werkingsmechanisme. De eerste hypothese gaat er vanuit dat paracetamol direct, danwel indirect het serotonerge zenuwsysteem beïnvloedt. Het serotonerge systeem is onder meer betrokken bij de gewaarwording van pijn. Een tweede verklaring is dat paracetamol werkt als een zogenaamde COX remmer. COX of ook wel cyclo-oxygenase-enzymen, zijn belangrijk voor de aanmaak van de stof prostaglandine. Prostaglandine is een stof die door het afweersysteem wordt aangemaakt op plaatsen waar het lichaam letsel heeft of waar er ontstekingen zijn en het de pijnzenuwen kan prikkelen.

* Paracetamol is de meest gebruikte pijnstiller in Nederland, maar wordt niet het vaakst door artsen voorgeschreven. Dit komt omdat het vrij verkrijgbaar is, dus zonder recept. Diclofenac staat bovenaan in de top-100 lijst van meestgebruikte medicijnen, die voorgeschreven worden door artsen.

Wanneer te gebruiken?

Paracetamol wordt gebruikt ter bestrijding van pijnklachten en koorts. Het is effectief voor de bestrijding van hoofdpijn zolang deze niet chronisch is. Ook kan paracetamol ingenomen worden ter onderdrukking van migraine aanvallen. Gebruik dit medicijn alleen tijdens de migraineaanval. Paracetamol is verder effectief bij andere pijnen, zoals artrose, menstruatiepijn, spierpijn, spit en kiespijn: stop met het gebruik als de pijn verdwenen is of weer verdraagbaar is. Het is mogelijk om hoge koorts (hoger dan 39,5 ºC) te onderdrukken met paracetamol. Het wordt niet geadviseerd ter onderdrukking van lagere koorts.

Dosering

Paracetamol mag dagelijks gebruikt worden in een dosering van 6 tot 8 maal 500mg, gedurende langdurig gebruik. Tussen deze doseringen dient u een periode van minimaal 3 uur aan te houden. Voor zetpillen geldt een dosering van 3 tot 4 maal 1000mg. Wanneer men zich aan deze doseringen houdt is het gebruik van paracetamol relatief veilig.

Hoe lang werkt Paracetamol?

De halfwaardetijd van paracetamol in het lichaam is ongeveer 2 tot 3 uur. De werkingsduur van paracetamol is drie tot zes uur. Nadat de pijnstillende werking van paracetamol minder wordt, kunt u na ongeveer 3 tot 4 uur een nieuwe dosis paracetamol gebruiken.

Hoe snel werkt Paracetamol?

Het is een snelwerkende pijnstiller. Bij orale inname zal het pijnstillende effect meestal binnen een half uur zijn intrede doen. Wanneer paracetamol in het ziekenhuis via een infuus wordt toegediend, dan kan de werking echter al na 15 minuten optreden. De werking van de zetpillen is iets trager, hierbij zal het effect na ongeveer een uur optreden.

Bijwerkingen

Paracetamol is een zeer veilig medicijn. Over het algemeen vertoont paracetamol dus geen bijwerkingen. Het is bijvoorbeeld veel veiliger dan de vaak voorgeschreven pijnstillers diclofenac en ibuprofen. Het belangrijkste risico bij het gebruik van paracetamol is het risico op leverbeschadiging. In zeer zeldzame gevallen kan het voorkomen dat u een overgevoeligheid tegen dit medicijn ontwikkelt. Dit merkt u aan huiduitslag, galbulten en soms aan benauwdheid. Raadpleeg, wanneer u deze bijwerkingen constateert, uw arts. Indien u van negroïde afkomst bent of uit het Middellandse-Zeegebied, dan kán het in zeer zeldzame gevallen zijn dat u een aangeboren enzymgebrek heeft (G6PD-deficiëntie). Dit medicijn kan dan bij u een ernstige bloedafwijking veroorzaken.

Hoe paracetamol te gebruiken.

• Paracetamol is beschikbaar in verschillende doseringsvormen en concentraties. De verschillende manieren om paracetamol tot u te nemen zijn:
• Tabletten; deze kunt u met een glas water mondeling innemen
• Smelttabletten: op de tong laten ‘smelten’ en daarna slikken.
• Kauwtabletten
• Poeders: een poeder oplossen in een glas leidingwater,
• Drank
• Zetpillen; de zetpil in de anus inbrengen.
• Infuus.

Contra-indicaties Paracetamol(wanneer mag u paracetamol niet gebruiken)?

Er zijn zeer weinig contra-indicaties voor het gebruik van paracetamol. Wanneer u een leveraandoening hebt, dient u voorzichtig te zijn met het gebruik van dit medicijn.

Gebruik paracetamol in het verkeer

Voor het gebruik van paracetamol in het verkeer zijn er geen beperkingen. U kunt veilig autorijden wanneer u paracetamol gebruikt.

Paracetamol en zwangerschap

Mag u paracetamol gebruiken tijdens de zwangerschap? Dat mag zeker, maar wel in beperkte mate. U mag tijdens de zwangerschap maximaal vier tabletten van 500 mg per dag gebruiken, en dit niet langer dan een week achtereen. Deze dosering wordt sinds vele jaren voor zwangere vrouwen geadviseerd zonder dat er nadelige gevolgen voor moeder of kind zijn geconstateerd.

Alcohol

Is het toegestaan om alcohol te drinken wanneer u paracetamol gebruikt? Het gebruik van normale hoeveelheden alcohol is geen probleem. Mensen die alcohol in overmatige hoeveelheden nuttigen lopen een verhoogde kan op leverbeschadiging.

Is paracetamol verslavend?

Paracetamol werkt niet verslavend. Ook bij langdurig gebruik doen zich geen verslavingsverschijnselen voor. Wel is het mogelijk dat u een medicijn-afhankelijke hoofdpijn ontwikkelt. Deze hoofdpijn kan ontstaan wanneer u het medicijn meer dagen wel, dan dan niet tegen hoofdpijn gebruikt. Wanneer deze situatie enige tijd voortduurt, kan de hoofdpijn ontstaan als u het medicijn even niet slikt of mogelijk iets later dan gebruikelijk.

Merknamen

Paracetamol wordt ook verkocht onder de merknamen Panadol en Sinaspril

Lees verder

• Diclofenac; werking, toepassing en bijwerkingen
• Ibuprofen; werking, toepassing en bijwerkingen
• Top 100 meest gebruikte medicijnen in Nederland
• Amoxicilline; werking, toepassing en bijwerkingen
• Codeïne: werking, toepassing en bijwerkingen