Desensibilisatie: ongevoelig maken bij een allergie

Desensibilisatie kan toegepast worden bij verschillende vormen van allergie. Te denken valt aan een allergie voor huisstofmijt, een honden-en kattenallergie of een voedselallergie zoals voor pinda's. Desensibilisatie houdt in: het ongevoelig maken voor allergenen: dit zijn stoffen die een allergische reactie opwekken. Desensibilisatie wordt ook wel hyposensibilisatie of immunotherapie genoemd.

Wat is een allergie?

Een allergie ontstaat wanneer het lichaam overdreven reageert op een bepaalde stof. Dagelijks komen we in aanraking met een grote hoeveelheid stoffen. Het lichaam reageert hier niet op of opeen normale manier. Wanneer het lichaam overdreven gaat reageren op allergenen en aparte antistoffen gaat aanmaken, is er sprake van een allergie. Bij een allergie ontstaan er symptomen die kenmerkend zijn voor een allergie. Meestal is dit huiduitslag, een verdikking van een bepaald lichaamsdeel, tranende ogen, loopneus, astma of andere reacties. Deze reactie kan direct optreden, maar ook pas na 1 tot 2 dagen.

Meest voorkomende allergenen

De meest voorkomende allergenen zijn pollen (stuifmeel) van planten en bomen. Ook huidschilfers van dieren geven bij veel mensen allergische reacties. Huisstofmijt is een populaire derde allergeen. Ook insectensteken-en beten, voeding, medicijnen, latex, parfum en schimmels roepen bij veel mensen allergische reacties op.

Ruim 1.2 miljoen Nederlanders hebben een allergie. Dit komt neer op 7 tot 8 procent van de totale bevolking. Waarschijnlijk zal dit percentage nog hoger liggen, omdat veel mensen met een lichte allergie de symptomen zelf bestrijden.

Desensibilisatie bij allergie

Door het toedienen van allergenen kan het lichaam gewend raken aan de stof, waardoor deze ongevoelig wordt voor de allergeen. Dit wordt desensibilisatie genoemd. Het vaakst wordt dit toegepast bij hooikoorts. Vaak duurt een desensibilisatiekuur twee tot vijf jaar, met een gemiddelde van drie jaar. De ergste symptomen verdwijnen meestal al na vier tot acht maanden. De kuur mag niet tussentijds onderbroeken worden, omdat deze anders niet zal werken.

Ten tweede wordt een desensibilisatiekuur ook vaan toegepast bij mensen die allergisch zijn voor huisstofmijt. Huisstofmijt bevindt zich altijd en overal in huis en is zeer moeilijk te vermijden. Het ongevoelig maken voor huisstofmijt kan ertoe bijdragen dat allergische reacties verdwijnen.

De behandeling

Een desensibilisatiekuur bestaat uit druppels, tabletten, neusspray of injecties. De behandeling start wanneer de klachten op zijn minst zijn. Gedurende een aantal dagen tot weken wordt dagelijks een stof toegediend die allergische reacties opwekken. Deze stof wordt iedere dag in een hogere dosering toegediend. Vervolgens wordt er om de aantal dagen tot weken een onderhoudsdosering toegediend. Ook kan het voorkomen dat gedurende langere periodes achter elkaar de dosering steeds weer opnieuw opgevoerd wordt, gevolgd door een rustperiode.

De totale kuur duurt meestal drie tot vijf jaar. Er zijn ook korte kuren, die zes tot acht weken duren. Vaak zijn dit kuren die insectensteken behandelen. Een kuur wordt altijd onder toezicht van een arts uitgevoerd. In sommige gevallen is het mogelijk om de kuur thuis zelf toe te dienen. In andere gevallen is de aanwezigheid van een arts nodig.

Is desensibilisatie nodig?

Desensibilisatie is de enige manier om van een allergie af te komen. Medicijnen die de symptomen bestrijden, helpen de patiënt niet definitief van een allergie af maar maskeren slechts de klachten. Alleen door het lichaam bloot te stellen aan de allergene stof, kan deze gewend raken hieraan en zal er ongevoelig voor worden. In dit geval zal het lichaam alleen nog reageren wanneer het echt nodig is.

Bijwerkingen van desensibilisatie

Het gebruik van stoffen kan bijwerkingen veroorzaken. Bij druppels die onder de tong gehouden moeten worden, kan er een dikke gevoelloze tong ontstaan. Deze kan ook branderig aanvoelen. Bij injecties kunnen er bulten ontstaan op de huid. Ook kunnen allergische reacties de eerste tijd verergeren. Na vier tot acht maanden zal de kuur al merkbaar moeten zijn. De helft van de klachten zal in de meeste gevallen verdwenen zijn. Wanneer dit niet het geval is, zal er nog even afgewacht worden.

In sommige gevallen werkt de kuur niet. Dit is onder andere bekend bij Oralgen, een desensibilisatiekuur die gebruikt wordt bij hooikoorts.

Vergoeding door de ziektekostenverzekeraar

In veel gevallen wordt een desensibilisatiekuur vergoed door de ziektekostenverzekeraar. Belangrijk is om dit vooraf goed te bekijken, omdat dergelijke kuren vaak erg kostbaar zijn. Soms spreekt men van ruim duizend euro per jaar voor een desensibilisatiekuur.

Het kan voorkomen dat er onzekerheid bestaat tussen de apotheker en de ziektekostenverzekeraar. In zulke gevallen kan de rekening alsnog naar de patiënt zelf toegestuurd worden. Vaak is dit op te lossen door te bellen met de apotheker zelf en met de ziektekostenverzekeraar. Soms ontstaat de onduidelijk over vergoeding door de voorgeschreven hoeveelheid. Sommige ziektekostenverzekeraars vergoeden alleen een kuur wanneer deze in bepaalde doseringen meegegeven wordt, bijvoorbeeld per drie maanden en niet per zes maanden.