Kriebelhoest of prikkelhoest behandelen

Een kriebelhoest of prikkelhoest is een vervelende hoest die ontstaat door een kriebel in de keel. Er wordt geen slijm opgehoest. De hoest kan enige dagen tot zelfs weken aan blijven houden. Hoe wordt een kriebelhoest behandeld en werkt een hoestdrank echt?

Ontstaan van een kriebelhoest of prikkelhoest

Een kriebelhoest wordt ook wel prikkelhoest of een droge hoest genoemd. Het is een hoest waarbij een slijm wordt opgehoest. De slijmvliezen geven een hoestprikkel af terwijl er geen slijm aanwezig is. Een kriebelhoest is daarom een niet productieve hoest die onnodig is. Vaak wordt een kriebelhoest alleen maar versterkt door het vele hoesten, omdat de slijmvliezen geïrriteerd raken. Om die reden kan een kriebelhoest ook zeer lang aan blijven houden.

Een normale hoest wordt veroorzaakt door een virus of een bacterie waardoor er slijm wordt geproduceerd. Dit slijm prikkelt de slijmvliezen, met als gevolg hoesten. Een kriebelhoest wordt veroorzaakt door invloeden van buitenaf zoals roken, droge lucht of stof. De slijmvliezen raken geïrriteerd en geven een hoestprikkel af. Het gevolg is een kriebelhoest die alleen maar erger lijkt te worden. In een enkel geval wordt een kriebelhoest veroorzaakt door een verkoudheid waarbij geen slijm wordt geproduceerd.

Kriebelhoest behandelen

Het probleem met een kriebelhoest is dat er geen slijm aanwezig is, waardoor het slijm niet verdund kan worden zodat het ophoesten makkelijker wordt. In de meeste gevallen verdwijnt een kriebelhoest binnen twee weken vanzelf. Wanneer deze niet verdwijnt, kan er een hoestprikkeldempend middel worden voorgeschreven. Een voorbeeld hiervan is een medicijn met de werkzame stof dextromethorfan, dat de hoestprikkel al vrij snel laat afnemen. Het gevolg is een verminderde neiging tot hoesten. Een andere werkzame stof is noscapine, dat ook de hoestprikkel vermindert. Ook codeïne vermindert de hoestprikkel effectief.

Hoestprikkeldempende middelen worden toegediend in de vorm van tabletten, capsules of een hoestdrank. Vooral voor kinderen is een hoestdrank aan te raden. Kinderen kunnen nogal problemen ondervinden met het slikken van tabletten. Hoestdranken zijn vaak gezoet, waardoor deze makkelijker door een kind geaccepteerd worden.

Een middel dat de hoestprikkel dempt mag nooit gebruikt worden bij een productieve hoest; een hoest met slijm. Bij een hoest met slijmvorming is de hoestprikkel nodig om het slijm op te kunnen hoesten.

Tips om een kriebelhoest te voorkomen

In geval van een verkoudheid is een kriebelhoest nooit helemaal te voorkomen. Belangrijk is dat de weerstand voldoende werkt om zo snel mogelijk van de verkoudheid af te komen. Gezonde voeding en een goede leefgewoonte draagt hiertoe bij.

Het vermijden van rokerige ruimten voorkomt geïrriteerde slijmvliezen. Mensen die roken, kunnen beter stoppen met roken, vooral ten tijde van de kriebelhoest. Wie door blijft roeken zal moeilijk van de kriebelhoest afkomen. Veel drinken houdt de keel vochtig en spoelt schadelijke stoffen weg uit de keel. Airconditioning kan ook een oorzaak zijn voor een kriebelhoest. Aanpassen van de airconditioning is dan nodig.

Stof is een grote veroorzaker van kriebelhoest. Stoffige ruimtes moeten voldoende geventileerd worden, het dragen van een stofmasker is in sommige gevallen aan te bevelen. Over het algemeen zal men bij het binnengaan van een stoffige ruimte al direct iets merken: er ontstaat een kriebelig gevoel in de keel. Ook is er sprake van zwart snot uit de neus. Dit wordt veroorzaakt door stofdeeltjes die via de neus naar buiten worden afgevoerd. In deze gevallen is het raadzaam om de ruimte te verlaten, te ventileren of een stofmasker te gaan dragen. Ook overige ruimten moeten alle dagen gedurende enkele uren geventileerd worden. Dit kan middels een raampje, een deur of een ventilatierooster.

Regelmatig water drinken of op een snoepje zuigen houdt de keel vochtig. Hierdoor krijgt kriebelhoest minder kans.

Chronische kriebelhoest

Een kriebelhoest die lang blijft aanhouden en niet wil verdwijnen met middelen, wordt een chronische kriebelhoest genoemd. Deze hoest bestaat uit een niet productieve hoest zonder slijm. Deze kan ontstaan door langdurig contact met giftige dampen zoals ammoniak of meststoffen, of langdurig contact met prikkelende stoffen. Vaak is een chronische hoest dan ook een beroepsziekte, maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn.

Andere oorzaken voor een chronische hoest zijn astma, maagzuurreflux of chronische bronchitis. In deze gevallen verdwijnt de chronische kriebelhoest wanneer het onderliggend probleem wordt behandeld.

Een chronische kriebelhoest kan aardig uitputtend zijn. Er ontstaat slaaptekort en oververmoeidheid, soms ademnood tijdens hoestbuien, piepende ademhaling, duizeligheid, hoofdpijn, zweten, urineverlies en soms gebroken ribben. De behandeling bestaat uit het weghalen van de onderliggende oorzaak, zoals een ziekte of roken. Verder kunnen hoestprikkeldempende middelen worden voorgeschreven. Soms wordt een luchtwegverwijder voorgeschreven. Omdat een chronische hoest meestal voorkomt uit een onderliggende aandoening, moet deze opgespoord en behandeld worden. Eerder zal de chronische kriebelhoest niet verdwijnen.