Wat is acne en hoe voorkom je het?

Acne is een vervelende en irritante huidaandoening. Het begint vaak bij de pubertijd, waardoor het bij veel jongeren voorkomt. De pubertijd is een duidelijk oorzaak voor het ontstaan van acne. Er zijn veel verschillende vormen van acne variërend van ernstige vormen tot iets minder erge vormen. Niet bij iedereen zijn deze vormen hetzelfde. Bij de een is acne erger dan bij de ander. Dit heeft een groot deel te maken met de hormonen en de soort huid. Acne is een van de meest voorkomende huidaandoeningen en kan helaas zelfs zo erg worden dat er littekens kunnen ontstaan. Het is daarom belangrijk om op tijd in te grijpen om dit te voorkomen.

• Wat is acne?
• Hoe ontstaat acne?
• Wat zijn de verschijnselen van acne?
• Tips voor acne
• Behandeling acne
• Acne littekens
• Fabels over acne

Wat is acne?

Acne is een hele vervelende huidaandoening dat bij iedereen kan voorkomen. Het heeft dus niks te maken met hoe goed of hoe slecht je huid is. Acne is een ander woord voor jeugdpuistjes. Acne is een ontsteking van de talgklieren die je in je huid hebt zitten. Daar is helaas niks aan te doen. Heel veel jongeren hebben of krijgen te maken met acne. Acne is wel een van de meest voorkomende huidaandoeningen. Vaak begint het al net voor de pubertijd, maar vaak merk je dat nog niet, omdat het dan nog niets voorstelt. De huid is niet bij iedereen hetzelfde en dus kunnen de gevolgen van acne bij elk mens anders zijn. De een heeft maar een paar puistjes, en de ander heeft weer heel erg veel last van acne. Waarom? Dat weten we helaas niet precies. Dat heeft te maken met de hormonen, deze zijn niet bij iedereen hetzelfde.

Acne is in verschillende vormen en maten. Je hebt hele ernstige acne die littekens kunnen veroorzaken, daarom is het heel belangrijk om acne zo snel mogelijk te behandelen. Je weet ten slotte nooit hoe erg je het krijgt, misschien heb je wel geluk en valt het reuze mee, maar misschien heb je geen geluk en kan er een ernstige vorm van acne bij je optreden. Grijp dus altijd meteen in om een ernstige vorm van acne te voorkomen en de kans op littekens te verkleinen. Bij de lichte vorm van acne zijn er vaak alleen maar enkele rode puistjes en mee-eters te zien. Bij de ernstige vorm van acne zie je echt duidelijk dat het ontstoken is en kunnen er zelfs pijnlijke onderhuidse knobbels of met talg gevulde holten ontstaan.

Bij veel mensen komt acne het vaakst voor op het gezicht, rug en op de borst, maar het kan ook voorkomen in de nek. Acne geneest bijna altijd vanzelf en gaat dus vaak vanzelf weg, behalve als je last hebt van een ernstige vorm van acne, want dan kunnen er littekens ontstaan die helaas nooit helemaal verdwijnen. Soms kan acne zelfs op oudere leeftijd optreden, maar vaak begint het al net voor of in de pubertijd. Het kan best lastig te bestrijden zijn, het gaat nooit helemaal weg als je gebruik maakt van bepaalde middelen die dit tegen gaan. Het verdwijnt vaak altijd als je de pubertijd uit gaat.

Hoe ontstaat acne?

Acne kan op een heleboel verschillende manieren ontstaan. De belangrijkste oorzaak van het ontstaan van acne zijn de talgklieren. Deze hebben de belangrijke taak om de huid te beschermen tegen allerlei bacteriën. Dit wordt gedaan door de talg, dat is een soort stof wat de talgklieren maken om de huid te beschermen. Talg helpt ook om de huid soepel te houden en het voorkomen van vocht en tegen uitdroging. Als je de pubertijd in gaat verandert er van alles in je lichaam. Eigenlijk verander je helemaal, je staat op het punt om volwassen te worden. Je talgklieren gaan dus ook veranderen. De talgklieren worden groter en gaan meer talg aanmaken, meer talg dan wat eigenlijk nodig is. Teveel talg is niet goed en je krijgt puistjes. Dit komt omdat de poriën verstopt raken.

Poriën zijn hele kleine openingen of gaatjes die in je huid zitten waarmee, bijvoorbeeld vocht, zweet en ook talg naar buiten kan. Als je goed kijkt naar je huid zie je dat er overal heel kleine openingen zitten, soort kleine scheurtjes. Als de poriën verstopt raken door waarschijnlijk teveel talg, ontstaat er een propje in het afvoerkanaal, zo raken de kliertjes en het afvoerkanaal verstopt. Als het dan steeds groter wordt ontstaat er een open mee-eter (comedo). Later kan die open mee-eter zwart worden. Mensen denken dat het vuil is, echter dat is niet zo, het is een soort stof wat zelf door het lichaam wordt aangemaakt. Zwarte mee-eters worden vaak tot zelden geen puistjes en gaan dus ook niet ontsteken.

Puistjes ontstaan vooral door de gesloten kliertjes. Als het propje in het afvoerkanaal steeds groter en groter wordt raakt het verstopt, blijft het dan doorgaan wordt het nog groter en dan als het zo verstopt raakt dat er helemaal niks meer naar buiten toe kan dan is het gesloten. Als het gesloten is en de toename van talg blijft maar doorgaan dan gaat het ontsteken en ontstaan er vervelende en irritante rode puistjes. Dit komt door de bacteriën die dit gaan omzetten in irriterende vrije vetzuren. Een gevolg tot meer rode ontsteken puistjes is het uitknijpen of aan de puistjes krabben. Er wordt dan druk gezet op de wand van de talgklier, als de druk zo groot is kan het gaan scheuren en dan komt de inhoud naar buiten en kan het op meerdere plekken terecht komen. En zo wordt de kans groter op nog meer rode ontstoken puistjes. Puistjes ontstaan voornamelijk op de plekken waar zich veel talgklieren bevinden, zoals in het gezicht, rug en op de borst. In veel medicijnen zit steroïden, anti-epileptica en antidepressiva, dit kan de acne erger maken. Erfelijkheid speelt een kleine rol bij het ontstaan van acne.

Wat zijn de verschijnselen van acne?

Puistjes ontstaan bij veel mensen in het gezicht, op de rug en op het borst. De kenmerken voor acne zijn de mee-eters (comedonen) Er ontstaan dan een wit puntje of bultje. Dit is een ophoping van talg. Later kan dat puntje zwart gaan worden. Als de talgklier ontstoken raakt, komt er een rode ontstoken puist. Bij sommige mensen geeft acne zelfs littekens.

Tips voor acne

Wat best belangrijk is is dat je huid zoveel en zo vaak mogelijk met rust moet laten. Kom er niet aan! Maak je huid elke dag goed schoon, doe dit met lauw water en daarna de huid voorzichtig droog deppen. Het is echter niet zo handig om overmatig te wassen met zeep en water, een ruwe washandje, wrijven en via masseren je huid schoon te maken. Dit kan je huid irriteren en kan zelfs schadelijk zijn voor de huid en dit zal dus niet helpen.

Probeer geen puistjes uit te knijpen, uit te drukken of eraan te krabben. Doordat je dit doet kunnen er nieuwe erge rode puistjes ontstaan en dat wil je natuurlijk niet. Als je het toch graag wil doen dan kun je eventueel voorzichtig open mee-eters uit drukken met de zijkant van je vingers. Doe dit niet met je nagels, dit kan je huid lelijk beschadigen. Je kunt het ook doen met een comedonen-quetscher, dat is een minilepeltje met een gaatje in het midden, dit kun je krijgen bij de drogist. Was wel goed je huid met lauw water.

Make-up gebruiken kan ook niet zo handig zijn. In make-up kunnen bepaalde stoffen zitten die de acne juist veel erger kunnen maken. Wil je het toch graag gebruiken? Kies dan er eentje op waterbasis. De reinigingscrèmes of haarwax kunnen ook de acne erger maken. Een speciaal dieet volgen heeft niet zo veel zin, want de verband tussen voeding en acne is nog nooit aangetoond.

Zonlicht helpt ook niet zo goed tegen acne. Vochtige omgevingen waar veel zonlicht is kunnen de acne ook erger maken. Of een hoogtezon helpt is nog niet bekend.

Behandeling acne

Acne geneest altijd vanzelf, maar omdat acne zelfs zo ernstig kan worden is het verstandig om het al vroeg te behandelen met middelen die de acne tegen gaan. Zo maak je de kans kleiner op littekens, een acne behandeling kan daarom heel belangrijk zijn. Het kan nooit helemaal verdwijnen door een bepaald middel, ook hoe goed het middel werkt, het zorgt er alleen voor dat het steeds minder wordt en niet dat het nog veel erger wordt. Acne verdwijnt vaak als je de pubertijd uit bent, maar soms kan het pas veel later verdwijnen of zelfs dan pas kunnen ontstaan. De volgende middelen kunnen je helpen om acne te behandelen.

De meest gebruikte behandelingen van acne zijn :

• De huid zo goed mogelijk schoonmaken.
• De huid reinigen met een lotion.
• Sommige lokale behandelingen ontstoppen de poriën en verwijderen ook de bacteriën.

Acne ontstaat vaak door teveel aan talg. Door de juiste product te gebruiken kan je een teveel aan talg weghalen. Dit kun je bijvoorbeeld één keer per week doen. Dit kun je het beste maar even met de huisarts bespreken of dit wel handig kan zijn.

Benzoylperoxide 5% gaat de ontstoken rode puistjes tegen. Dit is een soort gel en het werkt op drie verschillende manieren. Ten eerste gaat het de verdikking van de bovenste huidlaag tegen, het stopt de ontsteking en de groei van bacteriën. Was je huid goed af met lauw water pas daarna kun je de gel het beste 's avonds aanbrengen, breng het dun aan, en 's ochtends kun je het weer afwassen. Door deze gel kun je huid in het begin rood, branderig of schilferig worden. Hou het vol, het is echter helaas niet zo dat het in één dag al een stuk minder is. Je ziet het pas na een paar weken. Contact met zonlicht en UV straling kun je beter maar vermijden. Benzoylperoxide is te krijgen bij de apotheek of drogist. Dit heeft een blekende werking op haren, kleren en metaal (bril en sieraden) Het middel wordt niet vergoed, ook niet met een recept.

Tretinoine wil misschien ook helpen om de acne tegen te gaan. Dit is te krijgen in verschillende sterktes. Als je huid gevoelig reageert, dan kun je het beste een iets mindere sterke nemen. Dit helpt bij de mee-eters (met witte of zwarte puntjes) en ook bij rode puistjes en gele puskopjes. Tretinoine zorgt ervoor dat de huid afschilfert, zodat de verstopte talg makkelijk naar buiten toe kan. Tretinoine breng je 's avonds op de droge huid aan. Bij een gevoelige huid kun je het misschien beter twee keer per dag proberen. Bij dit kan het ook een tijdje duren totdat je echt verbetering gaat zien. Je mag dit niet gebruiken als je zwanger bent en ook niet bij borstvoeding.

Antibiotica kan ook weleens heel goed werken tegen acne. Antibiotica doodt de bacteriën, zorgt ervoor dat puistjes niet of minder gaan ontsteken. Je hebt verschillende soorten vormen van antibiotica en niet elke vorm van antibiotica is geschikt voor acne. Ga hiermee naar je huisarts. De huisarts kan je dan het juiste middel adviseren. Zo voorkom je misschien wel hele erge grote teleurstelling. Waarschijnlijk een goede antibiotica om acne tegen te gaan is doxycycline en minocycline. Dit kan een goeie acne behandeling zijn. Lees wel goed de beschrijving door!

Als je last hebt van acne of als je denkt dat je er mee te maken krijgt grijp dan meteen in! Zo maak je de kans kleiner voor jezelf op ernstige acne en littekens. Het beste is om naar de huisarts te gaan als je ermee te maken krijgt. De huisarts kan je nog beter helpen en kan je het juiste middel adviseren. Anders kun je misschien de verkeerde middelen gebruiken waarmee je misschien de puistjes juist erger maakt. Bij de een werkt dit middel goed en bij de andere weer niet. Niet iedereen heeft dezelfde huid en dus kunnen sommige middelen bij jou niet goed werken. Als je een middel gebruikt lees dan wel goed de gebruiksaanwijzing door!

Acne littekens

Soms kunnen er bij acne littekens ontstaan. Dit komt doordat de acne dan gewoon zo erg is, zo erg dat er bij acne littekens kunnen ontstaan. Wat je wel moet weten is dat littekens helaas nooit helemaal verdwenen. Dit zijn beschadigingen aan de huid en dit kan de huid niet zelf herstellen. Er zijn wel veel middelen maar die kunnen de acne littekens alleen maar verminderen en nooit helemaal weghalen.

De behandelingen zijn in drie groepen te verdelen:

Chirurgie

Bij grote, opvallende en diepe littekens kan de huid worden weggesneden. Na het wegsnijden wordt de huid gehecht. Bij een acnelitteken wordt het het litteken vervangen door een nieuw lijnvormig litteken. Het schijnt dat na deze techniek geen nieuwe diepe littekens ontstaan.

Stimulatie van bindweefsel aanmaak

Dit is een goeie en veilige manier om de littekens te behandelen. Deze aanpak geeft vaak goede resultaten tot gevolg. Het blijft alleen niet voor altijd, omdat het bindweefsel na een tijdje weer wordt afgebroken. Om de goede resultaten te behouden is het noodzakelijk om het jaarlijks weer te herhalen. Deze manier om acne littekens te behandelen wordt gedaan door verschillende type lasers. De lasers kunnen je huid verhitten tot ver diep in de huid. Met het verhitten komen bepaalde bindweefselcellen vrij die weer de huid aanzetten om weer nieuw bindweefsel te gaan maken.

Dermabrasie, laser en peeling

Door deze techniek kunnen de resultaten heel goed voor je zijn. De oppervlakkige huid wordt met deze techniek verwijderd met een slijptol. Het nadeel is dat er wel een verdoving nodig is, want anders kan dit misschien wel lijden tot heel veel pijn. De littekens kunnen zelfs met deze aanpak helemaal onzichtbaar worden en het wordt daardoor veel minder opvallend. Het nadeel is dat er verdoving nodig is en ook een grotere kans op infecties en allerlei andere vervelende dingen wat je liever niet wilt hebben.

Fabels over acne

• Het eten heeft niks te maken met acne. Veel mensen denken dat bepaalde voedsel wat niet gezond is en waar veel vet in zit de acne erger kan maken, zoals patat en chocola. Als je wel merkt dat het eten van bepaalde voedsel iets doet met je huid dan kun je het maar beter laten zitten. Sowieso zijn patat en chocola niet goed, dus het zou misschien verstandiger kunnen zijn om dit soort voedsel maar even opzij te zetten, vooral als je last hebt van puistjes.
• Acne is geen infectieziekte en wordt dus nooit van de ene mens op een ander mens overgedragen.
• Transpiratie en talgvorming hebben niks met elkaar te maken.
• Spanningen en stress hebben ook niks te maken met acne.

Lees verder

• Puistjes voorkomen en hoe ontstaat het?
• Het ontstaan en voorkomen van mee-eters