Buikpijn laag in de onderbuik

Buikpijn is pijn die gevoeld wordt rondom de organen die zich in de buikholte bevinden. Pijn laag in de onderbuik kan te maken hebben met klachten aan de prostaat, de nieren, de darmen, een blaasontsteking of andere aandoeningen. Hoe herken je de verschillende soorten buikpijn en wat is de beste behandeling?

Wat is lage buikpijn?

De buik wordt onderverdeeld in twee gedeelten: de bovenbuik en de onderbuik. In de onderbuik bevonden zich de darmen, de blaas, de nieren, bij vrouwen de baarmoeder en bij mannen de prostaat. De maag, lever, milt en galblaas bevinden zich in de bovenbuik. Daarnaast kan pijn in de onderbuik ook nog eens onderscheiden worden in twee gedeelten: laag in de onderbuik of hoog in de onderbuik. Omdat organen in de buik dicht tegen elkaar aan liggen, is het vaak moeilijk om onderscheid te maken tussen deze twee. Pijn kan uitstralen naar andere gebieden. Wanneer er wordt gesproken over pijn laag in de onderbuik, wordt vaak bedoeld: pijn in de onderbuik of pijn laag in de buik.

Oorzaak: blaasontsteking of andere blaasklachten

Een veel voorkomende oorzaak van pijn laag in de buik is een blaasontsteking. Het slijmvlies van de blaas in ontstoken. De veroorzaker is een bacterie. Vrouwen hebben vaker last van een blaasontsteking dan mannen, omdat bij vrouwen de plasbuis korter is. Vooral zwangere vrouwen zijn gevoeliger hiervoor. De symptomen zijn: vaak aandrang tot plassen maar er komt bijna niks, pijn bij het plassen, pijn in de onderbuik of rugpijn. Wanneer een blaasontsteking geconstateerd is door de arts, zal deze antibiotica voorschrijven.

Een andere oorzaak voor pijn rondom de blaas is het hebben van blaasstenen. Blaasstenen zijn verkalkte of versteende stoffen uit de urine. Vaak bestaan blaasstenen uit kalk, maar kunnen daarnaast ook uit andere stoffen bestaan. In ontwikkelingslanden waar de voedingsgewoonten slechter zijn, komen vaker blaasstenen voor. Vaak is een tekort aan eiwit of fosfaat de veroorzaker. Mannen hebben eerder last van blaasstenen dan vrouwen. Blaasstenen kunnen een blaasontsteking veroorzaken. De klachten zij veelal: pijn bij het plassen, pijn in de onderbuik, een branderig gevoel rondom de blaas, troebele urine, een stinkende urine en soms koorts. Blaasstenen worden verwijderd middels medicijnen waarbij de blaasstenen uiteenvallen of middels een kijkoperatie.

Een blaastumor of blaaskanker is een goedaardige of kwaadaardig gezwel aan de blaas. In 95 procent van de gevallen is een blaastumor kwaadaardig. Goedaardige tumoren, ook wel poliepen genoemd, zaaien niet uit en groeien niet door de wand heen. Een blaastumor die doorgroeit naar andere organen wordt blaaskanker genoemd. De symptomen zijn: pijn bij het plassen, moeilijk kunnen plassen, bloed in de urine, lage buikpijn. Bij uitzaaiingen ontstaan er klachten elders in het lichaam. De behandeling bestaat uit het verwijderen van de tumor, bestraling en/of chemotherapie. Bij vroegtijdige ontdekking van blaaskanker is de overlevingskans groot.

Prostaatklachten

Bij mannen komen vaak prostaatklachten voor, vooral op hogere leeftijd. Een vergrote prostaat ontstaat vaak vanaf het vijftigste jaar. De klachten zijn: moeilijk kunnen plassen, pijn bij het plassen en pijn laag in de buik. Met behulp van medicijnen kan de prostaat verkleind worden of kan men de spieren laten ontspannen.

Prostaatkanker komt bij 70 tot 90 procent van de mannen voor, vooral bij mannen boven de 70 jaar. Prostaatkanker is een langzaam groeiende kanker die in de meeste gevallen geen klachten geeft. Wanneer er toch klachten ontstaan, kenmerken zich deze door nadruppelen, kleine straal urine, pijn bij het plassen, pijn in de onderbuik en soms bloed in de urine. Prostaatkanker bij mannen of hoge leeftijd bestaat meestal uit een palliatieve behandeling. Deze is gericht op vermindering van de klachten en het remmen van de groei van de kankercellen. Bij gerichte behandeling wordt vaak bestraling of chemokuur toegepast. Operatie vindt alleen plaats wanneer de kanker zich niet verder dan de prostaat zelf richt. Prostaatkanker heeft meestal goede prognoses: bij vroegtijdige ontdekking is de vijfjaarsoverleving tot wel 97 procent.

Darmklachten

Er zijn zeer veel verschillende darmklachten, die pijn in de onderbuik kunnen veroorzaken. Darmklachten veroorzaken meestal de volgende symptomen: drukkende pijn in de buik, verstopping, diarree, bloed bij de ontlasting, wisselende stoelgang, zweren, soms koorts. De volgende darmklachten komen het meest voor:
Ziekte van Crohn
Colonoscopie
Spastische darm of PDS
Voedselvergiftiging/ darmontsteking
Darmpoliepen en darmkanker
Diverticulitis
De pijn kan kaag in de buik gevoeld worden, maar zit soms ook hoger. Darmklachten horen daarom zowel bij de hoge als de lage buikpijn.

Nieren: nierstenen, nierkanker, nierinsufficiëntie en ontstekingen

Nierklachten geven meestal geen pijn. Wanneer wel wel pijn gevoeld wordt, is dit in de zij of aan de onderrug. Lage buikpijn komt zelden voor bij nierklachten, maar is niet uitgesloten. Nierkanker, nierinsufficiëntie en ontstekingen zijn ernstige ziekten die vaak pas later klachten geven. Bij nierstenen zijn de klachten eerder op te merken. Pijn bij nierstenen wordt vaak gevoeld in de zijkant van de buik, de lies, rondom de blaas en de onderrug. Het plassen kan zeer pijnlijk zijn. Het verwijderen van nierstenen gebeurt middels medicijnen of een vergruizing.

Pijn in de onderbuik door klachten aan de baarmoeder

De baarmoeder geeft vaak pijnklachten bij vrouwen. Deze pijnklachten uiten zich in een drukkende pijn laag in de buik, een zeurende pijn, menstruele pijn, stekende pijn of plotselinge felle pijn. Meer dan de helft van alle vrouwen heeft vaak pijn rondom de baarmoeder of eierstokken. Ernstige vormen als baarmoederkanker of baarmoederhalskanker veroorzaken zelden pijnklachten maar eerder bloedverlies. Pijn tijdens de zwangerschap komt veel voor laag in de buik. Vaak komt dit door bandenpijn, groei van de baarmoeder of oefenweeën. Een vleesboom in de baarmoeder kan pijnklachten geven wanneer een gesteelde vleesboom gedraaid of bekneld raakt. Endometriose is een veel voorkomende oorzaak voor soms hevige buikpijn.

In de meeste gevallen wordt er geen oorzaak gevonden voor pijn aan de baarmoeder. Veel vrouwen gaan dan ook met pijn door het leven die niet te behandelen is. Pijnstilling is dan vaak de enige oplossing. Veel klachten verdwijnen weer na de overgang.