Tekort aan vitamine D en moe

Chronische vermoeidheid door een tekort aan vitamine D. Een tekort aan vitamine D kan ontstaan door het geven van borstvoeding, door te weinig zonlicht of heeft een andere oorzaak. Het lichaam kan tijdelijk best met weinig vitamine D rondkomen. Maar wanneer er een ernstig tekort ontstaat kunnen klachten als vermoeidheid optreden. Hoe herken je een tekort aan vitamine D en waarom wordt je er zo moe van?

Waarvoor heeft het lichaam vitamine D nodig?

Vitaminen en mineralen zijn nodig voor een goede werking van het lichaam. Zonder vitaminen en mineralen ontstaan er ziekten, aandoeningen, afwijkingen en gebreken. Het lichaam zou snel aftakelen. Vitamine D is een essentiële vitamine voor het lichaam. Maar waarvoor heeft het lichaam dit nodig?

vitamine D-3 wordt door het lichaam zelf geproduceerd en is daarmee een van de weinige vitamines die het lichaam zelf aanmaakt. Om vitamine D-3 aan te maken heeft het lichaam ultraviolet zonlicht nodig. Andere vormen van vitamine D worden vooral aangemaakt vanuit plantaardig voedsel of schimmels. Vitamine D heeft als belangrijke functie het beïnvloeden van de opname van calcium en fosfaat uit voedsel. Calcium en fosfaat zijn nodig voor stevige botten. Daarnaast zorgt vitamine D ervoor dat calcium niet uit botten verdwijnt. Ook is vitamine D goed voor het immuunsysteem. Vitamine D reguleert de de aanmaak van parathormoon, een hormoon dat door de bijschildklier wordt aangemaakt. En bij deze laatste kan er chronische vermoeidheid optreden als er een gebrek is aan vitamine D.

Waarom zo moe bij vitamine-D tekort?

Zoals eerder gezegd maakt de bijschildklier het hormoon parathormoon aan. Dit hormoon zorgt voor een juiste balans van calcium en fosfaat in het bloed. Door een tekort aan calcium kan het voorkomen dat de bijschildklier teveel parathormoon gaat aanmaken. Dit wordt hyperparathyreoïdie genoemd. Hyperparathyreoïdie kan allerlei klachten veroorzaken, waarbij (chronische) vermoeidheid een van de meest voorkomende is. Daarnaast komen de volgende klachten voor:

• Veel dorst en veel moeten plassen
• Verwardheid en concentratieproblemen
• Pijn aan de botten en osteoporose
• Verstopping, misselijkheid en overgeven
• Nierstenen
• Bloeden tandvlees
• Psychische problemen als angstaanvallen en depressie
• Krampen en hartkloppingen

Een tekort aan calcium ontstaat vaak door een gebrek aan vitamine D: het lichaam is dan onvoldoende in staat om calcium uit voedsel te absorberen. Een gebrek aan vitamine D staat daarom vaak in verbinding met chronische vermoeidheid en andere klachten. Daarnaast zijn niet problemen een belangrijke tweede oorzaak van hyperparathyreoïdie.

Dan ga ik toch iedere dag in de zon zitten?

Hoewel zonlicht heel belangrijk is voor de aanmaak van vitamine D, wordt het ook steeds gevaarlijker om overmatig te zonnen. De kankerbestrijding adviseert om niet meer dan 100 MED per jaar ultraviolet zonlicht te genieten. Een dagje strand levert ongeveer 5 MED op. Wie dit dus 20 dagen doet in de zomer, zit al aan zijn maximale dosis per jaar. Overigens levert een bewolkte dag in de winter veel minder op: ongeveer 1 MED per dag.

Vitamine D krijgen we ook binnen via de voeding. Vooral in vette vis, vlees en eieren zit vitamine D. Daarnaast wordt vitamine D toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten. Tegenwoordig is dit niet meer verplicht, maar veel fabrikanten voegen het nog wel toe. Let op de verpakking van het product, hierop staat vermeldt of er vitamine D is toegevoegd. Vitamine D aanvullen via tabletten kan ook. In bijna iedere drogist of apotheker zijn vitamine D-tabletten te koop, die soms zijn gecombineerd met calcium.

Hoeveel vitamine D

Hoeveel vitamine D maximaal op veilig wordt gesteld bedraagt:

• Voor kinderen tot 1 jaar: 25 microgram per dag/ 1000IE
• Kinderen van 1 t/m 10 jaar: 50 microgram per dag/ 2000IE
• Vanaf 10 jaar oud: 100 microgram per dag/ 4000IE
• Volwassen: 100 microgram per dag/ 4000 IE

Een teveel aan vitamine D komt alleen voor bij langdurig gebruik van vitamine D-tabletten. Bij een tekort aan vitamine D kan dagelijks 1000 tot 4000IE worden ingenomen. Bij een ernstig tekort wordt soms Colecalciferol voorgeschreven. Dit bevat 50.000IE per milliliter. Vaak wordt dit om de twee tot vier weken ingenomen.

Zwanger en borstvoeding en vitamine D tekort

Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven hebben vaker te maken met een tekort een vitamine D. Er wordt voor zwangere vrouwen aangeraden om dagelijks 10 microgram vitamine D extra in te nemen. Dit kan middels tabletten. Ook voor vrouwen die borstvoeding geven wordt aangeraden om extra vitamine D te slikken. Wanneer de moeder een tekort aan vitamine D heeft, zal het vitamine D gehalte in moedermelk minimaal zijn. Vooral de achtermelk bevat de meeste vitamine D.