Gescheurde milt (miltruptuur): Symptomen en behandeling

De milt is een relatief klein orgaantje, gelegen aan de linkerzij onder de ribben. Als de milt door één of andere oorzaak scheurt spreekt men in medische termen over een miltruptuur. Dit is een ernstige aaandoening waarbij altijd medische (spoed)hulp noodzakelijk is.

Anatomie en functie van de milt

De milt is een klein, en goed doorbloed orgaantje dat in de buikholte zich onder de ribben bevindt. Het is deel van het lymfeklierstelsel en speelt een (grote) rol in het afweersysteem.
Zonder milt valt goed te leven, hoewel er vaak extra maatregelen moeten worden genomen om de afweer te ondersteunen. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van vaccinaties.

Oorzaken

De grootste oorzaak van een gescheurde milt is een trauma:

• Verkeersongevallen
• Een schotwonde of een steekpartij
• Een schop of klap bij gevechten of mishandeling
• Ongeluk of valpartij gedurende (contact)sport

Naast deze 'uitwendige' oorzaken kan de milt ook (gedeeltelijk) scheuren als gevolg van ziektes zoals malaria en Pfeiffer, die de milt doen opzwellen. Dit is echter eerder een zeldzaamheid.

Symptomen

De meeste symptomen van een gescheurde milt zijn te wijten aan het grote bloedverlies die hiermee gepaard gaat:

• Lage bloeddruk
• Snelle hartslag
• Gezwollen buik
• Moeilijke ademhaling
• Algemene buikpijn
• Pijn in de linkerschouder
• Bleeke huid
• Shock

Daarnaast kan er ook lokale pijn en plaatselijke bloeduitstortingen optreden door het eventuele trauma.

Complicaties

De grootste complicatie is het massieve bloedverlies, waarbij men in het ergste geval in shock kan gaan en intern kan doodbloeden. Om die reden wordt een miltruptuur altijd als een spoedgeval behandeld.

Diagnose

Naast een anamnese en lichamelijk onderzoek is een miltruptuur meestal vast te stellen door middel van een echo. Hiermee kan de arts controleren of het miltkapsel nog in orde is of (gedeeltelijk) is gescheurd. Soms wordt gebruikt gemaakt van de CT-scan.
Het bloedverlies kan worden gemeten door een bloedonderzoek in het labo en een constante opvolging van het hartritme en de bloeddruk.

Bij een spoedgeval is er soms geen tijd om vooraf een diagnose te stellen door het bloedverlies, dan wordt er direct geopereerd en kijkt men tijdens de operatie of de bloeding veroorzaakt wordt door een gescheurde milt.

Behandeling

In veel gevallen is een scheur van de milt door het grote bloedverlies een spoedgeval. In dat geval wordt een spoedoperatie uitgevoerd om de milt te verwijderen zodat de bloeding kan worden gestopt.
Soms probeert men tijdens de operatie de milt nog te behouden, als dat mogelijk is. Dat gebeurt zeker bij kinderen die hun milt goed kunnen gebruiken voor hun afweersysteem.
Als de scheur (en het bloedverlies) minimaal is kan men proberen om niet te opereren. In dat geval is zeker de eerste tijd een nauwkeurige opvolging nodig van de patiënt in het ziekenhuis. Zo kan men meteen ingrijpen mocht de milt toch (meer) gaan bloeden.