Krakende gewrichten: oorzaak en behandeling

Krakende gewrichten door reuma, vitaminetekort, sport, ontsteking of andere oorzaken. Iedereen heeft er wel eens last van: de gewrichten kraken bij beweging. Vooral aan de vingers hebben mensen er vaker last van. Sommigen laten de vingers zelfs expres kraken. Kan dit eigenlijk kwaad? En waarom kraken gewrichten?

Reuma en artrose: de gewrichten kraken

Bij reuma en artrose komen krakende gewrichten vaker voor. Bij reuma is er sprake van pijn en stijfheid van spieren en gewrichten. Artrose is een vorm van reuma waarbij het kraakbeen steeds dunner wordt. Krakende gewrichten is een normaal verschijnsel bij reuma. Dit wordt veroorzaakt doordat het kraakbeen en het bot van structuur verandert. Ook kan er een stukje bot loskomen dat bij wrijving een krakend geluid geeft. In de meeste gevallen veroorzaken de krakende gewrichten geen pijn maar is het juist de stijfheid en verzwakking van het gewricht dat dagelijkse pijn veroorzaakt. Ook kunnen pezen of spieren zodanig beschadigd raken door reuma dat deze een krakend geluid gaan geven bij beweging. Deze beschadiging veroorzaakt ook pijnklachten.

Ongeval en ontwrichting

Door een ongeval of een ontwrichting kunnen gewrichten gaan kraken. Vaak is dit van tijdelijke aard en verdwijnt met de weken. Probeer gedoseerd te bewegen. Bewegen houdt het gewricht soepel ondanks het kraken en de pijn. Soms wordt een ontstekingsremmende pijnstiller voorgeschreven. Vooral de schouder is een gewricht dat veel gebruikt wordt en snel overgaat in de zogenaamde frozen shoulder bij te weinig beweging. Wanneer de klachten verergeren of het kraken wel erg lang aan blijft houden kan een arts er beter even naar kijken.

Vitaminetekort

Krakende gewrichten wordt soms toegeschreven aan een vitaminetekort, vaak vitamine D of vitamine B. In de praktijk komt het echter zelden voor dat krakende gewrichten door een vitaminegebrek wordt veroorzaakt. Het wordt wat anders wanneer er pijnlijke gewrichten bij komen kijken. Dan kan er wel sprake zijn van een vitaminetekort.

Gewrichtsontsteking

Artritis is een ontsteking van de gewrichten die naast slijtage voorkomt (artrose). Gewrichtsontstekingen kunnen ook voorkomen zonder dat er sprake is van artrose, bijvoorbeeld door een bacterie of een reactieve gewrichtsontsteking (als reactie op een ontsteking elders in het lichaam). Het eerste verschijnsel is pijn aan de gewrichten en een krakend geluid wanneer het gewricht bewogen of gedraaid wordt. Het gewricht is dik, warm en rood. Vooral de pijn overheerst. Antibiotica kan een bacteriële ontsteking verhelpen. Bij artritis wordt de oorzaak zo goed mogelijk aangepakt en daarnaast ontstekingsremmers voorgeschreven.

Krakende gewrichten door sport

Vooral bij beginnende sporters ontstaan er vaak krakende gewrichten tijdens of na de training. Na een nacht rust is dit meestal weer verdwenen en komt weer opzetten zodra de training wordt hervat. In de meeste gevallen verdwijnen de klachten nadat het lichaam gewend is aan de nieuwe training. Opgelet moet worden voor pijn tijdens het knakken van de gewrichten: er kan dan iets anders aan de hand zijn. Soms gaan mensen juist sporten vanwege krakende gewrichten. Het kraken wordt dan veroorzaakt door teveel soepelheid in de banden en spieren. Door training vangen de spieren de soepelheid weer op.

Zelf de vingers knakken

Veel mensen knakken zelf regelmatig hun vingers omdat dit een lekker gevoel geeft. Vaak wordt er fel op gereageerd door de omgeving. Niet onlogisch want het geeft vooral een onaangenaam geluid. Daarnaast wordt er gedacht dat het knakken van de vingers slecht is en zelfs reuma kan veroorzaken. Het knakkende geluid is afkomstig van gas dat vrijkomt. In de gewrichtsholte zit een vloeistof dat door de beweeglijkheid van het gewricht zorgt. In deze vloeistof bevindt zich gas. Door de vinger uit te treken wordt de gewrichtsholte groter en ontsnapt er gas uit de vloeistof. Er ontstaat een vacuüm dat het bekende knakkende geluid geeft. Het knakken van de vingers veroorzaakt geen eerdere slijtage. Wanneer de schouder kraakt kan dit wel slijtage veroorzaken doordat de gewrichtskop iedere keer iets uit de kom wordt getild. Het is dan ook niet aan te raden de schouder met opzet te laten kraken. De kans bestaat dat op den duur de schouder uit de kom schiet.