Mastopathie, pijnlijke borsten

Pijn aan de borsten of het voelen van knobbeltjes, bobbels, hobbelig weefsel of strengetjes wordt ook wel mastopathie genoemd. Deze aandoening komt vaak voor bij jonge vrouwen maar kan ook tijdens of na de overgang optreden. Soms verdwijnt de aandoening weer spontaan. Vaak worden de symptomen beïnvloed door de menstruele cyclus. Ruim 1 op de 10 vrouwen heeft hier last van. Soms wordt er gevreesd voor borstkanker, maar de symptomen zijn anders dan bij borstkanker.

Wat is mastopathie?

Ruim 10 procent van de vrouwen heeft last van mastopathie: een goedaardige aandoening van de borsten. De borsten zijn pijnlijk en gevoelig voor aanraking. De vrouw voelt knobbeltjes, bobbels of strengetjes in de borst. Dit kan sterk afhangen van de menstruele cyclus. Mastopathie is goedaardig maar het is logisch dat veel vrouwen bang zijn voor borstkanker. 1 op de 9 vrouwen krijgt borstkanker, 1 op de 10 vrouwen heeft last van mastopathie. Het risico op borstkanker is dus hoger dan het krijgen van mastopathie. De angst voor borstkanker is daarom niet geheel onterecht. Maar wie eenmaal weet wat mastopathie is, hoeft niet langer bang te zijn.

Oorzaak

Mastopathie hangt nauw samen met de menstruele cyclus. Hormonen spelen dus een belangrijke rol. Toch is onduidelijk waarom de ene vrouw mastopathie krijgt en de ander nergens last van heeft. Grote hormoonschommelingen kunnen een risicofactor zijn, zoals tijdens een zwangerschap of het beginnen of stoppen met een zware anticonceptiepil. Mastopathie komt meer voor bij jonge vouwen. Sommige vrouwen krijgen er pas last van tijdens of na de overgang. Dit betekent dat de hoeveelheid hormonen er niet toe toe: wel de veranderingen van hormonen. Het is niet erfelijk bepaald. Een tekort aan onverzadigde vetzuren zou een rol kunnen spelen. Onverzadigde vetzuren vinden we in plantaardige olie en in vloeibare margarine, naturel noten en vette vis.

Symptomen

Er zijn twee vormen van mastopathie. Bij de ene vorm hangen de klachten nauw samen met de menstruele cyclus en treden op 2 tot 6 dagen voor de menstruatie, bij de andere vorm speelt deze cyclus geen rol en zijn de klachten continue aanwezig. Beiden vormen worden wel veroorzaakt door hormonen. Een andere oorzaak waarbij pijn aan de borst optreedt heet geen mastopathie.

Er wordt het meest pijn gevoeld. Dit kan in beiden borsten zijn, maar ook in slechts één. Ook kan dit wisselend zijn: de ene maand links en de andere maand weer rechts. De pijn is soms zo hevig dat aanraken al pijnlijk is. Ook kunnen de borsten erg gespannen of vol aanvoelen. Soms komt er een witte tot gele afscheiding uit de tepel. Deze mag nooit bloederig zijn, dan is er vaak iets anders aan de hand. De afscheiding is niet altijd duidelijk herkenbaar maar droogt wel in tot gele of bruine korsten. Deze korsten plakken erg vast in de groeven van de tepel, voor de meeste vrouwen wel herkenbaar. De borsten kunnen onregelmatig aanvoelen. Knobbeltjes, bobbels, hobbelig weefsel of strengetjes kunnen gevoeld worden. Soms zijn deze ook zichtbaar onder de huid.

Behandeling

Soms helpt het om de anticonceptiepil te nemen waardoor de hormoonspiegels veranderd worden. Soms helpt het juist om van een zware anticonceptiepil af te stappen. Dit verschil bij iedere vrouw en is een kwestie van uitproberen. Het meest komt de vorm van mastopathie voor die afhankelijk is van de menstruele cyclus. Het is belangrijk om hier rekening mee te houden door tijdens deze periode een goed ondersteunende beha te dragen. Een strakke sportbeha zit vaak het prettigst omdat de borsten zo minder wrijving te verduren krijgen. In ernstige gevallen kan de arts pijnstilling voorschrijven, maar deze kan ook zelf genomen worden. Paracetamol is een redelijk veilige pijnstiller. Het helpt ook om warme kompressen op de borst(en) te leggen. Warmte verminderd de pijn. Kou laat de pijn juist toenemen. Vermijd dan ook kou. Tijdens de winter kan er een thermohemd gedragen worden. Zelden wordt er geopereerd, alleen wanneer er ernstige afwijkingen gevonden wordt. In de meeste gevallen zal de vrouw een manier moeten vinden om ermee om te leren gaan. Gelukkig komt het meestal in perioden tijdens de cyclus voor, De vorm die continue aanwezig is komt minder voor, maar maakt behandeling vaak ook lastiger. Mastopathie kan spontaan weer verdwijnen.

Lees verder

• Pijnlijke borsten: waarom doen ze pijn?
• Pijnlijke borsten: is dat borstkanker?