Gezondheid: Problemen met cholesterol

Als er over cholesterol wordt gesproken, gaan we er bijna automatisch vanuit dat het slecht is en vooral dikke mensen er last van hebben. Maar het ligt allemaal net wat genuanceerder. Cholesterol is ook goed en ook graatmagere mensen kunnen een hoog cholesterolpercentage hebben. Meer informatie over wat cholesterol in het lichaam doet en waar je voor uit moet kijken.

Wat is cholesterol?

Cholesterol is een soort bouwstof (een vetachtige stof) voor de cellen en hormonen en wordt aangemaakt in de lever. Slechts een beperkt gedeelte wordt aangemaakt naar aanleiding van de voeding die je binnenkrijgt. Het cholesterol wordt getransporteerd in eiwitachtigebolletjes (de lipoteïnen) en omdat cholesterol vetachtig is lost het niet op, maar wel in de eiwitachtige verpakking.
De soorten lipoproteïnen zijn:

• Hoge Dichtheid Lipoproteïnen (HDL)
• Lage Dichtheid Lipoproteïne (LDL)
• Zeer (Very) Lage Dichtheid Lipoprotëinen (VLDL)

Het verschil zit hem in de hoeveelheid vet versus eiwit en LDL is daarom slechter (bevat meet vet) dan HDL. HDL wordt dus ook wel het “goede cholesterol” genoemd.
De combinatie in verhouding 80% zelf aangemaakt versus 20% via de voeding geeft normaal gesproken de juiste balans.

Wat zijn de risico’s en hoe kom je er vanaf?

Hoe kan de balans verstoord raken en heb je meer kans op hart- en vaatproblemen? Er zijn een aantal risicofactoren welke een te hoog LDL cholesterol kunnen bewerkstelligen, zeker als er sprake is van een combinatie van factoren. Zoals:

• Hoge bloeddruk
• Overgewicht
• Roken
• (Bepaalde) medicijnen
• Vet (verzadigde vetten) eten
• Schildklierproblemen

Naast dit alles kan er ook nog een erfelijke factor een rol spelen.

Wat doet cholesterol verkeerd?

De hart- en vaatproblemen kunnen ontstaan, doordat het cholesterol wat vervoerd wordt door het bloed, aan de wanden van de vaten (slagaders) vast gaat zitten. Eigenlijk hoort het teveel LDL cholesterol door het HDL cholesterol afgevoerd te worden via de lever om zo weer opgenomen te worden in de darmen om het daarna weer uit te scheiden. Als dit proces niet goed verloopt, vernauwen de vaten door het aankoeken van het LDL cholesterol langzaam maar zeker en kunnen deze dichtslibben. We noemen dit aderverkalking. Hoe meer aders langzaam dichtslibben, hoe groter de kans op hart- en vaatziekte.

Hoe weet je of je cholesterol goed is of niet?

Het cholesterol is te meten door bloedonderzoek. Dit kan je via de huisarts doen, maar als je tot de risicogroep behoord kan een huisarts er voor kiezen om meerdere metingen te doen gedurende een bepaalde tijd. Zo krijg je eigenlijk pas het juiste beeld.

Wat te doen als je cholesterol te hoog is?

Uiteraard kan de huisarts dit met je bespreken, maar je kunt al direct met enkele zaken beginnen. Zaken die altijd én voor iedere lichaam goed zijn, zoals:

• Niet roken, want roken verlaagd het HDL cholesterol. Als je stopt herstelt het proces zich weer.
• Beperk je alcoholinname, per dag 2 glazen voor mannen en 1 glas voor vrouwen kan positief werken (is goed voor het HDL cholesterol). Meer doet het positieve teniet.
• Gezonde voeding tot je nemen, waarbij het niet alleen gaat om de calorieën die je tot je neemt, maar ook de samenstelling van je voeding. Hierbij is veel vers fruit en verse groente altijd goed. Eet wat vaker vis (1x per week vette vis) en neem regelmatig vezelrijke volkorenproducten. Zo min mogelijk samengestelde producten en verzadigde vetten én let op je suiker en zout inname.
• Voldoende bewegen is minimaal een half uur per dag, maar beter is meer te bewegen. Hierbij maakt het niet uit of het hardlopen, lekker baantjes zwemmen, de fiets als vervoermiddel, stevig doorwandelen met de hond, een tijdje in de tuin werken of de trap meerdere malen nemen is.

Met name het buikvet kan een stevige boosdoener zijn let hierop!

Medicijnen

De meeste huisartsen kiezen er terecht voor om eerst het lichaam het werk te laten doen door een gezonde levensstijl voor te schrijven, maar dit is niet altijd toereikend. Denk maar eens aan de erfelijke factor. Ondermeer in dat geval zal de huisarts medicijnen voorschrijven.
Meestal worden er statines voorgeschreven, wat een effectief middel is.

Tot slot

Een gezonde levensstijl is altijd goed, maar kan dus ook positief werken om een te hoog cholesterol te voorkomen. Een gezonde levensstijl werkt op meer zaken door, want je hebt meer energie, je voelt te fitter, het zal je complexie verbeteren én je humeur wordt er meestal beter van. Meerdere redenen dus om de vette verzadigde hap uit te bannen en lekker te bewegen!