Het belang van een schone blaas

Je blaas is een tijdelijke opslagplaats voor urine en is een onmisbaar orgaan. Urine bestaat uit afvalstoffen die afkomstig zijn vanuit de nieren. Het is belangrijk dat je deze afvalstoffen uitplast, zodat ze uit je lichaam verwijderen. Je moet zorgen dat de blaas schoon blijft en dat de weerstand van dit orgaan optimaal blijft. De kleur van je urine zegt wat over je gezondheid. Hoe kun je jouw blaas in goede gezondheid houden om vervelende aandoeningen zoals blaasontsteking, blaasstenen en nierbekkenontsteking te voorkomen?

De anatomie van de blaas

Gemiddeld plassen we zo’n 7 keer op een dag. De blaas is een opslagplaats voor urine en bevindt zich in je bekkenholte en is als hij leeg is redelijk klein. De maximale hoeveelheid urine die kan worden opgeslagen is rond de 600 milliliter, maar bij 300 tot 400 milliliter voelen we meestal al aandrang om te plassen. De blaas heeft twee openingen aan de zijkant waarde urineleiders vanuit de nieren uitmonden. Onderaan zit de plasbuis die wordt afgesloten met een sluitspier waardoor de urine de blaas verlaat.

Het signaal dat je moet plassen

Aan de binnenkant van de blaas, tussen de twee urineleiders, zit een driehoekig gebied waar zich cellen bevinden die reageren op rek. Als de blaas volloopt, rekt dit driehoekig gebied zich ook op, en er wordt een signaal aan de hersenen afgegeven dat je moet plassen. De hersenen reageren door de blaaswand samen te trekken. Als je plast, zal de sluitspier zich ontspannen, waardoor de urine het lichaam kan verlaten. Gelukkig kun je bewust bepalen wanneer je gaat plassen en kun je het signaal tegenhouden.

Waaruit urine bestaat

Urine bestaat uit afvalstoffen die eerst door de nieren zijn gefilterd. Het is een mengsel van water, zouten en restproducten van bijvoorbeeld eiwitten, hormonen en geneesmiddelen. Verder bevat het bacteriën, cellen en kristallen. Als afvalstoffen niet goed worden verwijderd, kunnen er blaasaandoeningen ontstaan zoals een blaasontsteking.

Blaasontsteking

Als bacteriën zich in de blaas vermenigvuldigen en zich hechten aan de blaaswand, kan er een blaasontsteking ontstaan. Dit is een vervelend gevoel waarbij je steeds het gevoel hebt dat je moet plassen, het kan branderig voelen en soms komt er wat bloed mee met de urine. Een blaasontsteking kan ervoor zorgen dat de blaaswand wordt geprikkeld, waardoor de aandrang steeds groter wordt. Dit wordt ook wel een overactieve blaas genoemd. Als je niets aan doen, kan het opstijgen naar de nieren waardoor een gevaarlijke en pijnlijke nierbekkenontsteking kan ontstaan.

De kleur van je urine

We kijken soms nauwelijks naar de urine in de wc. Toch kan de kleur van de urine veel zeggen over je gezondheid. Normale urine is helder of licht van kleur. Als je weinig drinkt of net wakker bent, is het felgeel van kleur tot soms wel een oranje. Door een onderliggende ziekte, gebruik van medicijnen of door voeding, kan het van kleur veranderen. Wat zegt de kleur over je gezondheid?

Donkergele urine

De urine bestaat onder andere uit water, ureum en zouten. Als door bepaalde omstandigheden zoals weinig drinken of veel zweten het vochtpercentage in de urine laag is, kan de urine donkerder kleuren dan normaal. Omdat je ’s nachts niet tot nauwelijks drinkt, is de ochtendurine donkerder van kleur. Als je veel vocht drinkt, dan zal de urine veel lichter kleuren.

Troebele urine

Het kan onschuldig zijn, maar troebele urine kan wijzen op een aandoening. Het kan zijn dat er sprake is van zoutkristallen die kunnen ontstaan door te weinig drinken of het eten van bepaald voedsel. Als hierdoor de urine troebel wordt, is het niet gevaarlijk. Ook kan het een teken zijn van blaasontsteking. De urine is in dat geval troebel door witte bloedcellen en pus die in de urine komen. Blaasontsteking is daarnaast te herkennen aan een brandend en pijnlijk gevoel bij het plassen.

Schuimende urine

De nieren filteren het bloed en halen de afvalstoffen eruit. Als de nierfilters niet meer goed werken, kan er schuimende urine ontstaan. Andere tekenen die kunnen duiden op niet-werkende nierfilters zijn een opgezwollen gezicht, benen en voeten, kortademigheid en verlies van eetlust.

Witte urine

Door een teveel aan zouten in je urine, kan je urine wit kleuren. Het kan ook te maken hebben met een lekkage tussen het lymfestelsel en urinewegen. Witte urine is in principe niet gevaarlijk. Het kan een irriterend en jeukend gevoel geven tijdens plassen. Op termijn kan er door het teveel aan zouten nierstenen ontstaan.

Grijze urine

Een teveel aan zouten kan zich ophopen en gaan kristalliseren. Dit kan zich ontwikkelen tot nierstenen. Als de urine grijs van kleur is, kan het duiden op het begin van nierstenen. Als de nierstenen nog heel klein zijn, kan het nog uitgeplast worden. Veel drinken is belangrijk.

Bruine urine

Bruinrood gekleurde urine, kan duiden op een leverontsteking of een afsluiting van je galwegen. De lever kan een bruine galkleurstof niet meer verwerken, waardoor het in de urine terecht komt. Daarnaast kan een (anus)fistel er ook voor zorgen dat je bruin plast. Er is in dat geval een buisje ontstaan tussen de endeldarm en de urinebuis, waardoor er ontlasting in de urine komt.

Rode urine

Bloed in de urine zorgt dat het rood kleurt. Het kan door meerdere oorzaken komen, van bijvoorbeeld blaasontsteking of nierstenen. Maar het kan ook ernstiger zijn zoals een cyste of tumor. Onschuldige vormen van bloed in de urine zijn restanten menstruatiebloed dat in de urine komt en na het eten van rode bieten kan het ook rood kleuren.

Tips voor een schone blaas

Je blaas schoon en in goede gezondheid houden is belangrijk om blaasproblemen te voorkomen. Hier volgen een aantal tips voor een optimale gezondheid voor je blaas.

• Drink voldoende (1,5 tot 2 liter per dag). Verspreid dit over de hele dag
• Plas alleen als je aandrang voelt en ga niet steeds uit voorzorg plassen
• Neem de tijd om te plassen en leeg je blaas zoveel mogelijk
• Pers niet te hard tijdens het plassen
• Gebruik toiletpapier van voor naar achteren om blaasontsteking te voorkomen

Naar de dokter

Als je het vermoeden hebt van een aandoening omdat je bijvoorbeeld bloed plast, of dat je urine al een tijdje een afwijkende kleur of geur heeft, of je hebt pijnklachten, raadpleeg dan een huisarts. Meestal zal het gaan om een blaasontsteking. Het is erg vervelend, maar meestal verdwijnen de klachten al na enkele dagen. Blijf je echter last hebben of gaat moeizaam plassen gepaard met koorts, dan doe je er goed aan een arts te raadplegen. Een niet behandelde blaasontsteking kan immers voor verdere ontstekingen zorgen en kan leiden tot een pijnlijke nierbekkenontsteking. Zwangere vrouwen, mannen en kinderen doen er goed aan om meteen een huisarts te raadplegen als het gaat om een blaasontsteking.