Brandend maagzuur: oorzaken en hoe kom je er vanaf?

Een brandende pijn achter het borstbeen of achter in de keel is geen pretje. De pijn ontstaat door maagzuur dat de slokdarm instroomt. Kun je brandend maagzuur voorkomen en hoe kun je de klachten verlichten op het moment dat je er last van hebt? Wat zijn de mogelijkheden om brandend maagzuur te behandelen? Brandend maagzuur wordt ook wel zure-refluxziekte genoemd.

Inhoud artikel

• Brandend maagzuur
• Oorzaken brandend maagzuur
• Symptomen brandend maagzuur
• Complicaties brandend maagzuur
• Pas op!
• Hoe kun je brandend maagzuur voorkomen of de klachten verlichten?
• Behandeling brandend maagzuur

Brandend maagzuur

Als maagzuur naar boven stroomt in de slokdarm dan veroorzaakt dit pijn in de bovenbuik en borst. Een andere term voor brandend maagzuur is zure-refluxziekte. Het is waarschijnlijk de meest voorkomende oorzaak van pijn in de bovenbuik die te maken heeft met eten. Het nare gevoel wordt veroorzaakt door de zure sappen van de maag die de slokdarm instromen. De slokdarm is het kanaal tussen keel en maag. Het slijmvlies van de slokdarm is niet beschermd tegen de nadelige effecten van het maagzuur. Het maagzuur kan een ontsteking en brandend maagzuur veroorzaken.

Oorzaken brandend maagzuur

Een klepmechanisme moet ervoor zorgen dat de inhoud van de maag niet in de slokdarm stroomt. Het bestaat uit twee delen: de kringspier onder aan de slokdarm en de werking van de middenrifspier op de slokdarm op de plaats waar deze door het middenrif gaat. Brandend maagzuur kan komen door een slechte werking van de kringspier, de druk kan toegenomen zijn door bijvoorbeeld zwangerschap of omdat iemand te zwaar is. Het kan ook komen door een inwendige breuk waarbij een deel van de maag via het middenrif in de borstholte terechtkomt. Na het innemen van bepaald voedsel of drank hebben veel mensen last van brandend maagzuur. Denk aan zure etenswaren, vet eten, koolzuurhoudende frisdrank. Roken kan de verschijnselen verergeren!

Symptomen brandend maagzuur

Vaak treden klachten van brandend maagzuur direct op na het eten van een grote maaltijd of als iemand vooroverbuigt:

• Een brandende pijn of een onplezierig gevoel achter het borstbeen (zuurbranden);
• Een zure smaak (dit komt door het terugstromen van het maagzuur in de mond of in de keel);
• Het laten van boertjes;
• Hoesten, wat aan blijft houden;
• Bij braken kan er bloed te zien zijn

Complicaties brandend maagzuur

• Als de reflux van maagzuur heel lang aanhoudt dan kan er littekenweefsel ontstaan in de slokdarm. Dit kan leiden tot een slokdarmvernauwing. Dit maakt het passeren van voedsel moeilijker en daardoor kan iemand erg afvallen.
• Heb je chronisch last van brandend maagzuur, dan kan dit leiden tot een Barrett-slokdarm. Het slokdarmslijmvlies is gedeeltelijk vervangen door slijmvlies dat lijkt op het slijmvlies in de maag of dunne darm. Personen met een Barrett-slokdarm hebben een grotere kans om slokdarmkanker te ontwikkelen.

Pas op!

Als je last hebt van pijn in het midden van de borst die geen verband lijkt te hebben met eten of drinken, onderneem dan direct actie. Angina pectoris (een veel ernstiger aandoening) wordt wel eens verward met een aanval van brandend maagzuur.

Hoe kun je brandend maagzuur voorkomen of de klachten verlichten?

• Vraag bij de apotheek om antacida, dit is een middel om het maagzuur te neutraliseren. Let op als je andere geneesmiddelen gebruikt, sommige antacida belemmeren de opname van andere geneesmiddelen (deze werken dan niet meer goed).
• Neem geen voedsel waar je niet goed tegen kunt. Denk aan kruiden, tomaten, chocolade, room.
• Vermijd alcohol en koolzuurhoudende dranken.
• Eet niet te veel kauwgom (door de extra lucht wordt de maag gevuld).
• Let op met koffie, cacao, pepermunt, ui, knoflook en scherpe kruiden.
• Stop met roken.
• Eet kleine hoeveelheden per keer om de maag niet te veel te vullen.
• Eet niet ’s avonds laat.
• Vermijd kleding die erg strak zit.
• Buk niet voorover maar zak door de knieën.
• Afvallen bij overgewicht.
• Na het eten geen lichaamsoefeningen doen en niet gaan liggen. Deze activiteiten bevorderen het terugstromen van de maaginhoud.
• Het hoofdeinde van het bed wat omhoog brengen of leg een extra kussen onder het matras, zodat het hoofd wat hoger ligt.
• Slapen op de linkerzij helpt tegen brandend maagzuur. In die positie bevindt de maag zich onder de slokdarm, de zure maaginhoud kan dan minder makkelijk de slokdarm instromen.

Behandeling brandend maagzuur

Je kunt zelf de nodige dingen doen (zie boven), maar als de aandoening aanhoudt of als je je zorgen maakt, breng dan een bezoek aan de huisarts. Een (proef)behandeling met zuurremmende medicijnen geeft vaak duidelijkheid over de ernst van de aandoening. Er kunnen contraströntgenfoto’s gemaakt worden om eventuele afwijkingen aan de slokdarm te zien. Er kan ook een endoscopie gedaan worden, eventueel in combinatie met een biopsie (voor microscopisch onderzoek). Als de dingen die je zelf hebt gedaan niet helpen dan kan de huisarts een medicijn voorschrijven dat de maagzuurproductie vermindert. Als dat niet helpt dan moet de maag misschien via een operatie op zijn plaats terug worden gebracht. De kringspier onderaan de slokdarm kan nauwer worden gemaakt. De operatie kan laparoscopisch worden uitgevoerd.

Lees verder

• Slokdarmkanker, oesofaguscarcinoom: symptomen en behandeling