Metformine: medicijn bij diabetes en PCOS

Ongeveer 800.000 mensen in Nederland hebben suikerziekte, waar het voor het grootse deel gaat om diabetes type 2. Dit type suikerziekte werd vroeger ouderdomssuiker genoemd, maar tegenwoordig komt het ook bij jongere mensen voor, bijvoorbeeld bij mensen met overgewicht. Het medicijn metformine wordt gebruikt bij diabetes type 2 en het zorgt ervoor dat het teveel aan suiker in het bloed wordt opgenomen in het lichaam. Metformine wordt ook gebruikt bij vrouwen die onvruchtbaar zijn als gevolg van het Polycystisch Ovarium Syndroom.

Suikerziekte

Bij suikerziekte, ook wel diabetes genoemd, ontstaat er een teveel aan suiker in het bloed ontstaat. Deze suiker (glucose) wordt uit de koolhydraten van de voeding gehaald, komt vervolgens in je lichaam en dient als brandstof. Glucose wordt in je lichaam opgeslagen in de lever en spieren als voorraad. Bij diabetes type 2 zijn de lever en spieren minder gevoelig voor insuline en ze hebben meer insuline van de alvleesklier nodig. Insuline is een hormoon dat nodig is voor de verbranding van glucose. Soms kan de alvleesklier niet zoveel insuline aanmaken, waardoor de hoeveelheid glucose in het bloed stijgt.

Gevolgen

In Nederland hebben naar schatting ruim 800.000 mensen diabetes. Bij het grootste deel van deze mensen gaat het om type 2 wat vroeger ouderdomssuiker werd genoemd. Tegenwoordig zijn er ook steeds meer jongeren die dit type suikerziekte krijgen. De oorzaak ligt aan een ongezonde leefstijl, waarbij overgewicht een grote boosdoener is. In het begin is het een ziekte zonder verschijnselen en veel mensen weten daarom ook niet dat ze het hebben. Op lange termijn kunnen de gevolgen ernstig zijn, met name de kans op hart- en bloedvatziekten neemt toe. Iemand merkt dat hij suikerziekte heeft omdat hij veel dorst heeft, veel moet plassen, moe en lusteloos is en slechter kan gaan zien.

Behandeling

In het begin is suikerziekte nog omkeerbaar. Vaak kan iemand door een gezonde leefstijl, overtollig lichaamsgewicht verliezen, gezond eten en voldoende te bewegen het suikergehalte in het bloed verbeteren. Indien het zonder medicijnen kan, heeft dit natuurlijk de voorkeur. Veel mensen slagen er niet in om een gezonde leefstijl te hanteren, of ze zijn al te laat om diabetes type 2 te voorkomen. In dat geval kan er een medicijn gebruikt worden. Meestal wordt er dan gekozen voor metformine.

Wat het is

Metformine behoort tot de familie van de biguaniden. Het zorgt ervoor dat de spieren meer suiker opnemen, waardoor het suikergehalte in het bloed daalt. Onder invloed van dit middel zullen de darmen minder voedsel doorgeven aan het bloed. Ook zal de eetlust wat minder worden. Hierdoor zullen sommige mensen die dit middel gaan gebruiken wat afvallen. Als gevolg van deze biguaniden kun je ook een vitaminetekort krijgen. Artsen schrijven metformine voor bij diabetes type 2 en bij een verminderde vruchtbaarheid. Vooral bij dikke mensen met suikerziekte is het middel een goede keuze.

Het effect

De verschijnselen van suikerziekte zullen na gebruik van het middel geleidelijk afnemen. Binnen enkele dagen zullen de klachten van dorst, vaak plassen en veel drinken verdwijnen. Klachten zoals vermoeidheid zullen binnen enkele weken afnemen of verdwenen zijn. Het is belangrijk dat het medicijn altijd dagelijks wordt ingenomen, om zo de kans op hartklachten, beroertes, zenuwpijn, oogschade, nierproblemen en slecht genezende wonden te verminderen.

Verminderde vruchtbaarheid

Het middel wordt ook gebruik als behandeling van PCOS (Polycystisch Ovarium Syndroom). Vrouwen die deze aandoening hebben zijn onvruchtbaar, hebben een onregelmatige menstruatie, veel lichaamsbeharing en puistjes. Er wordt teveel van het mannelijke hormoon gemaakt, waardoor er een vergroeiing ontstaat van de eierstokken. Om zwanger te kunnen raken, is een gerijpte eicel en een eisprong nodig. Bij PCOS zal de eicel onvoldoende ontwikkeld zijn, of er treedt geen eisprong op. Metformine zal de kans op een eisprong vergroten, waardoor de kans op een zwangerschap vergroot wordt. Vrouwen die PCOS hebben, hebben een grotere kans om op latere leeftijd diabetes type 2 te ontwikkelen.

Bijwerkingen

Zoals bij elk medicijn, kan metformine bijwerkingen geven. De belangrijkste bijwerkingen zijn: diarree, misselijkheid, drukkend of vol gevoel in de maag en een verminderde eetlust. Voor mensen met overgewicht is het laatste een voordeel. Het beste is om geen medicijnen nodig te hebben. Mocht je overgewicht hebben en een beginstadium van suikerziekte hebben, zorg dan dat je wat gewicht verliest. Mocht het niet op eigen kracht lukken, schakel dan de hulp van een voedingsdeskundige of diëtist in.