Maagzweer; symptomen, diagnose, behandeling, tips en advies

Van een maagzweer is sprake als het slijmvlies van de maag of de twaalfvingerige darm beschadigd is, waardoor het (zure) maagsap, wat nodig is voor de vertering van voedsel, het weefsel van de maag beschadigd. Een maagzweer geeft veel pijn, doordat het maagsap de zenuwen bereikt in het bindweefsel. In bijna alle gevallen ontstaan maagzweren door de aanwezigheid van de Helicobacter pylori bacterie, slechts een klein deel (ong. 10%) heeft te maken met gebruik van NSAID’s.

Wat is een maagzweer en wat is de oorzaak?

Een maagzweer is een beschadigde en zeer gevoelige plek in het slijmvlies van meestal het eerste deel van de twaalfvingerige darm en soms van de maag zelf. Maagzweren komen bij mannen vaker voor dan bij vrouwen. Vroeger dacht men dat teveel maagzuur productie tot maagzweren kon leiden en dat dit vooral kwam door veel stress, te veel eten, alcoholgebruik en roken. Het is echter gebleken dat maagzweren ontstaan ten gevolge van de aanwezigheid van de Helicobacter pylori bacterie of door langdurig gebruik van NSAID’s, zoals bijvoorbeeld aspirine, Ibuprofen, Diclofenac, naproxen of door het gebruik van bloedverdunners. Doordat de bacterie behandeld kan worden met antibiotica komen maagzweren een stuk minder voor dan vroeger.

Symptomen/ klachten bij een maagzweer

• Pijn bovenin de buik, die ’s nachts vaak toeneemt
• Brandend maagzuur
• Misselijkheid
• Braken
• Verminderde eetlust
• Een opgeblazen gevoel hebben
• Maagbloeding kan optreden, wat gepaard gaat met het overgeven van bloed en een zwarte ontlasting
• Maagperforatie kan optreden, waarbij de maagzweer is doorgebroken tot in de buikholte. Dit geeft direct hevige buikklachten en er moet zo snel mogelijk medische hulp gezocht worden.

Stellen van de diagnose

Door middel van een gastroscopie, waarbij er met een endoscoop via de mond en de slokdarm de maag bekeken kan worden. Er kunnen stukjes weefsel weggenomen worden (biopten) voor nader onderzoek. De Helicobacter pylori bacterie kan worden aangetoond met bloedonderzoek, een ademtest of onderzoek van de ontlasting.

Behandeling maagzweer

Wat voor een behandeling noodzakelijk is hangt af van het wel of niet aanwezig zijn van de Helicobacter pylori bacterie. Als deze bacterie is aangetroffen dan kan er een behandeling plaatsvinden met twee soorten antibiotica en een maagzuurremmer om het slijmvlies in staat te stellen te genezen. Wordt de bacterie niet aangetroffen, dan wordt volstaan met het voorschrijven van een maagzuurremmer.

Tips/ adviezen bij een maagzweer

• Eet kleine hoeveelheden per keer en neem eventueel meer maaltijden op een dag dan normaal
• Eet niet te vet
• Vermijd het gebruik van alcohol en sigaretten
• Eet gevarieerd en vermijd levensmiddelen waar u persoonlijk last van krijgt. Dit kan bijvoorbeeld gaan om gekruid eten, koffie, frisdrank met koolzuur, citroenen of sinaasappels e.a.
• Vermijd stress en zorg voor voldoende rust
• Wees voorzichtig met het gebruik van NSAID’s en bloedverdunners. Overleg met de huisarts of het verstandig is om de medicijnen door te slikken. (Stop overigens nooit zomaar zonder overleg met bloedverdunners!). Eventueel kan de huisarts medicijnen voorschrijven die de maagwand beschermen.

Verder verloop

Na verloop van tijd, als de klachten zijn verdwenen, wordt er gecontroleerd of alles over is. Was de maagzweer ontstaan ten gevolge van de bacterie, dan is het voldoende om met een bloed- of ontlasting test te controleren of de bacterie verdwenen is. Is dit niet het geval, dan zal er een tweede ronde volgen met antibiotica en maagzuurremmers. Bij een zweer in de maag wordt er na een maand of twee opnieuw een gastroscopie gedaan.

Wanneer direct een arts waarschuwen?

Bij het opgeven van bloed of als u zwarte ontlasting heeft en/of suf wordt en hevige buikpijn hebt is het zaak om snel aan de bel te trekken. Er is dan waarschijnlijk sprake van een maagbloeding en/of maagperforatie, waarbij snel medisch ingrijpen van belang is.