Huidkanker komt vaak voor bij ouderen

In Nederland krijgt één op de vier mannen bij het ouder worden te maken met huidaandoeningen zoals huidkanker. Het aantal vrouwen met deze aandoeningen is ongeveer de helft van het aantal mannen. De aandoeningen kunnen van diverse aard zijn maar zijn over het algemeen niet levensbedreigend. Het is altijd verstandig om de arts te bezoeken als er sprake is van een wondje, wratje of zwelling die niet vanzelf verdwijnt binnen 3 weken. Vaak ontstaat eerst aktinische keratose en dit kan uitgroeien tot huidkanker.

• Wanneer moet je naar de huisarts gaan
• Melanoom bij ouderen
• Ontstaan van huidkanker
• Hoe groot is het probleem
• Om welke aandoeningen gaat het
• Basaalcelcarcinoom
• Hoe wordt huidkanker behandeld
• Hoe kan men huidkanker voorkomen
• Nabehandeling

Wanneer moet je naar de huisarts gaan

Wanneer je een wondje hebt dat na 3 weken nog niet is genezen dan is het verstandig om de huisarts te bezoeken. Vooral als het wondje groter wordt of snel gaat bloeden is een consult verstandig. Bedenk hierbij wel dat het niet meteen gevaarlijk hoeft te zijn. Huidkanker ontstaat in een langzaam proces en is over het algemeen goed te behandelen.

Melanoom bij ouderen

Alleen als er sprake is van een donker bruin gezwel wat donker en zwart wordt dan is sneller onderzoek noodzakelijk om een melanoom uit te kunnen sluiten. Vooral bij het ouder worden verandert de huid en er ontstaan soms kleine wratjes die alleen te maken hebben met ouderdom. Ook kan er sprake zijn van ouderdomsvlekken die ook wel levervlekken worden genoemd. Deze kunnen in het gezicht maar vaak ook op de handen ontstaan en zijn op zich ongevaarlijk.

Ontstaan van huidkanker

Eigenlijk kunnen we allemaal huidkanker krijgen. Er zijn echter wel een paar oorzaken aan te wijzen zoals:

• Mensen die reeds van kind af veel in de zon zijn geweest
• Het optreden van verbranding tijdens het zonnebaden
• Mensen die een licht huidtype hebben zijn gevoeliger
• Sommige vormen van huidkanker zijn erfelijk
• Mensen boven de vijftig jaar kunnen vaker huidkanker krijgen
• Veel buiten werken of langdurig in de tropen verblijven vergroten de kans op huidkanker
• Mensen die minder weerstand hebben als gevolg van een orgaantransplantatie zijn ook vatbaarder.

Hoe groot is het probleem

De problemen van ouderen met huidaandoeningen groeien snel. Onder dermatologen wordt dan ook gevreesd dat er op termijn een tekort aan artsen zal ontstaan om de problemen tijdig op te kunnen lossen. Immers het is algemeen bekend dat we langer leven en in de jeugd vaak aan zonlicht zijn blootgesteld waarbij niet altijd de juiste voorzorgsmaatregelen werden getroffen.
Van alle mannen boven de zeventig jaar krijgt één op de vier te maken met een huidaandoening en mogelijk met huidkanker. Vrouwen krijgen over het algemeen wat minder klachten.

Om welke aandoeningen gaat het

Huidaandoeningen ontstaan meestal als gevolg van een te grote blootstelling aan UV stralen.
We kennen diverse huidaandoeningen:

• Aktinische keratose Deze aandoening komt zowel bij jongeren als bij ouderen voor en is redelijk eenvoudig te behandelen. Hierbij kan er sprake zijn van een voorstadium van huidkanker. Bij 70% van de mensen boven de zestig jaar komt aktinische keratose voor.
• Het basaalcelcarcinoom
• Het plaveiselcelcarcinoom
• Het melanoom

Basaalcelcarcinoom

In 80% van alle gevallen waarbij er sprake is van een huidaandoening krijgt men te maken met een basaalcelcarcinoom. De gezwellen kunnen huidkleurig zijn maar ook soms rood. In sommige gevallen jeuken de plekken. Deze huidaandoening is gelukkig niet levensbedreigend. Bij basaalcelcarcinoom gaat het om een aandoening die zelden zal uitzaaien. Wel dient het gezwel of tumor verwijderd te worden. Het zal uit zichzelf niet verdwijnen en kan dieper in de huid gaan groeien. We kennen het carcinoom in diverse vormen waaronder:

• het oppervlakkig groeiend BCC
• Het solide groeiend BCC
• Het sprieterig groeiend BCC

Plaveiselcarcinoom

Het plaveiselcarcinoom kont minder vaak voor dan het basaalcelcarcinoom. We zien deze vorm van huidkanker vooral optreden bij mensen van 60 jaar en ouder. In Nederland ontstaat bij 1 op de 10.000 mensen per jaar een plaveiselcelcarcinoom en dit is bijna altijd het geval bij mensen met het lichte huidtype. Het plaveiselcelcarcinoom kan er uitzien als een wondje maar begint vaak met een wat ruwe huid. Er ontstaat dan een klein droog plekje wat op een wrat lijkt. Vooral op de schedel, aan de oren en in het gezicht zal deze vorm van huidkanker ontstaan. Omdat we hier te maken hebben met een huidaandoening die kwaadaardig is kan het zich uitzaaien naar de lymfeklieren. Het carcinoom ontstaat in de opperhuid en kan ook andere organen aantasten. Daarom is behandeling noodzakelijk. Ook zal men daarna minstens 5 jaar onder controle moeten blijven.

Ziekte van Bowen

De ziekte van Bowen is een langzaam groeiende vorm van plaveiselcelcarcinoom. De naam is afkomstig van Dokter Bowen die de ziekte in 1912 heeft bestudeerd. Het carcinoom is oppervlakkig is en kan dus ook gemakkelijker behandeld worden. De kleine plekken kunnen op iedere plaats van het lichaam voorkomen ook op die delen die normaal niet aan zonlicht zijn blootgesteld. De aandoening lijkt wat op eczeem of psoriasis. Er zal ook altijd een biopsie worden gedaan om de diagnose te kunnen stellen.

Melanoom

Tenslotte kennen we het melanoom. Dit is een vorm van kwaadaardige kanker. Meestal ontstaat de tumor in of als een moedervlek. Dit is wel de meest levensbedreigende vorm van huidkanker omdat de verspreiding in het lichaam snel kan verlopen. Een melanoom komt vaker bij jongere mensen voor dan bij ouderen. Bij vroegtijdige herkenning is deze vorm van huidkanker in de meeste gevallen tegenwoordig ook goed te genezen.

Hoe wordt huidkanker behandeld

De behandeling kan op verschillende manieren. Het carcinoom kan operatief verwijderd worden. maar het is ook mogelijk met behulp van bevriezen met stikstof de tumor te verwijderen. Soms wordt bestraling toegepast. Ook wordt immiquimod crème voorgeschreven. Dit laatste is alleen mogelijk bij oppervlakkige basaalcelcarcinomen. Om vast te stellen om welke soort tumor het gaat zal de dermatoloog een biopsie doen. Er wordt dan een klein stukje van de huid verwijderd en het weefsel wordt nader onderzocht. Afhankelijk van de uitslag zal daarna de tumor verwijderd worden. Soms wordt bij aktinische keratose een fotodynamische behandeling toegepast. Deze behandeling is vrij nieuw. Hierbij wordt een crème op de huid gesmeerd. De onrustige cellen worden hierdoor gevoelig voor licht. Na enige uren wordt er met een speciale lamp op de aktinische keratosen geschenen die inmiddels los gekomen zijn. Deze behandeling is meestal wel wat pijnlijk.

Hoe kan men huidkanker voorkomen

Geheel te voorkomen is huidkanker niet maar we kunnen wel een aantal voorzorgsmaatregelen nemen zoals:

• Oppassen met teveel zon. Zorg dat je niet gaat verbranden
• Tijdens verblijf in de zon altijd hoofddeksel dragen
• Tussen 12 en 15 uur uit de zon gaan
• Insmeren met goede zonnebrandcrème met hoge beschermingsfactor
• Bij zichtbare veranderingen van de huid een arts bezoeken.

Nabehandeling

Wie eenmaal voor een huidkanker is behandeld zal onder controle blijven. In het begin zal enige malen per jaar gecontroleerd worden op nieuwe tumoren, later kan dit minder worden. Voor nadere informatie en eigen onderzoek kan men kijken op check je vlekje.

Lees verder

• Vision zonnebrandcrème voor de gevoelige huid