Paniekaanval, duizeligheid door aangetast evenwichtsorgaan

Spontaan draaierig zijn of paniekaanvallen krijgen, kan door vele aandoeningen worden veroorzaakt. Een belangrijke veroorzaker naast hersenaandoeningen is een niet goed functionerend evenwichtsorgaan. Wagenziekte kan vervelend zijn maar bij ménière kan men urenlang uitgeschakeld zijn. Wat doet het kleine orgaantje gelegen in de oren, hoe veroorzaakt het wagenziekte en welke aandoeningen geven ernstige misselijkheid of zeer angstige momenten?

Ontregeld evenwichtsorgaan

• Wat doet het evenwichtsorgaan?
• Wagenziekte
• Ontstoken middenoor
• Ménière
• Positie afhankelijke duizeligheid

Wat doet het evenwichtsorgaan?

Het kleine in de oren gelegen evenwichtsorgaan bestaat uit horizontale en verticale holle buisjes. In die buisjes zit een vloeistof dat in beweging komt, zodra we bewegen. Aan de wand zitten kleine haartjes, welke door die vloeistofverandering gaan bewegen en vervolgens signalen naar de hersenen worden verstuurd. Zo weten de hersenen dat het lichaam of het hoofd een zekere bewegingen maakt. In combinatie met andere zintuiglijke informatie wordt een compleet beeld geschapen, waarmee de juiste bewegingen worden vastgelegd. Binnen dit proces kunnen enkele problemen ontstaan, waardoor het evenwicht ontregeld raakt of dat de wereld lijkt te draaien.

Wagenziekte

Meest voorkomende omstandigheid is dat men ziek wordt tijdens een reis. Wagen- of reisziekte houdt in dat men niet op de omgeving let, terwijl men wel in beweging is. Het evenwichtsorgaan registreert dat de persoon in beweging is, terwijl de ogen door andere dingen worden afgeleid. Denk aan het bekijken van een film of dat de kinderen achterin spelen. Het leidt zeker bij de kleintjes geregeld tot misselijkheid en wagenziekte. Vaak eindigt het met overgeven, waarna men nog langdurig beroerd is. Mensen met wagenziekte dienen naar de weg voor hen te kijken, zodat de hersenen de juiste informatie krijgen. Voorin gaan zitten helpt meestal.

Ontstoken middenoor

Door een slechte afvoer van de buis van Eustachius, door een oorontsteking of combinatie, kan er overmatige hoeveelheid vocht in het oor opbouwen. Het zorgt ervoor dat inwendige druk in het oor, op het trommelvlies of evenwichtsorgaan ontstaat, waardoor men pijnlijke klachten heeft. Daarnaast kan het tot een onbehaaglijk of misselijkmakend gevoel leiden. Vaak zal een middenoorontsteking bij volwassenen met een paar dagen overgaan, terwijl het bij kinderen een loopoor met bloed kan geven. Soms kan het noodzakelijk zijn om oordopjes aan te brengen om herhaling van een gescheurd trommelvlies te vermijden. Let wel soms kan een verstopte gehoorgang ook duizeligheid of misselijkheid geven.

Ménière

Een chronische aandoening waarbij de vloeistofverdeling in de horizontale en verticale buisjes is ontregeld, betreft ménière. In dat geval is er sprake van een kleine lekkage in het membraan van Reissner, waardoor vloeistof van het ene in het andere buisje kan stromen. Oftewel bij een verticale beweging kan het ook als horizontale verplaatsing worden geregistreerd. De persoon kan daardoor compleet van de kaart raken en mogelijk dagen niets anders doen dan in bed liggen. De complete wereld draait om de persoon heen, waarbij men in algehele malaise verkeert. Enerzijds wordt het opgelost door de inname van medicatie zoals Betahistine met Bromazepam. Anderzijds kan ook in het slecht werkende evenwichtsorgaan antibiotica worden ingespoten, waarmee de functie van de haartjes worden uitgeschakeld.

Positie afhankelijke duizeligheid

Een zeer vergelijkbaar probleem is BPPD en dat staat voor benigne paroxismale positieduizeligheid. In dit geval is het evenwichtsorgaan eveneens aangetast, doordat er kristallisaties in de vloeistof voorkomen. Die “zeer kleine steentjes” beschadigen de haartjes in de buisjes, waardoor onjuiste of onwerkelijke informatie aan de hersenen wordt verstuurd. Daardoor kan men ernstige duizeligheid ervaren, zwaar misselijk zijn en ook angstaanvallen krijgen. De combinatie wordt als zeer ingrijpend ervaren. Naast aanpassing van het gedrag en bewegingen kan ook een gespecialiseerd manueel therapeut de “Epley en Semont” manoeuvre worden uitgevoerd. Daarbij worden de kristallisaties zodanig verplaatst, dat het in een neutrale zone van het oor of het evenwichtsorgaan terechtkomt. Vaak zijn twee behandelingen afdoende om goed resultaat te verkrijgen.

Heeft u aanhoudende ernstige duizeligheid, dan is het van belang om onderzocht te worden. Het kan aan het evenwichtsorgaan liggen, maar er zijn ook andere redenen waardoor duizeligheid wordt veroorzaakt. Denk aan hersenaandoeningen waardoor informatie onjuist wordt verwerkt of overgeseind.

Lees verder

• Ziekte van Addison: oranjebruine huid, moe en duizeligheid
• Oorzaken van duizeligheid: waarom ben ik duizelig?
• Wallenberg-syndroom: hangend ooglid en lastig spreken na TIA