Last van droge ogen?

Veel mensen hebben er zo nu en dan last van en het is ook nog wel eens van voorbij gaande aard. Als de droge ogen niet van voorbij gaande aard is, dan is het zinvol om actie te ondernemen. Het hoeft niet ernstig te zijn en kan mogelijk op een eenvoudige wijze worden opgelost, maar dat neemt niet weg wat de ogen te gevoelig én belangrijk zijn, om een dergelijk probleem te laten voor wat het is.

Het oog

Je oog rust in traanvocht en het traanvocht is er voor om je oog vochtig te houden en het hoornvlies te beschermen tegen uitdroging, maar ook tegen vuil. Het knipperen van je ogen zorgt er voor dat het traanvocht telkens opnieuw goed over het oog wordt verdeeld en is bovendien van belang voor een goede breking van het licht, zodat je scherp kunt kijken. We noemen dit traanfilm.

Als je traanvocht – wat wordt aangemaakt door het slijmvlies van het oog en de traanklier - niet goed van kwaliteit is of je hebt te weinig traanvocht, dan kunnen er droge ogen ontstaan.

Traanvocht

De traanfilm is opgebouwd uit drie lagen. Het grootste gedeelte, zo’n 95% betreft het bekende wat wij in totaliteit traanvocht noemen. Het is de middelste laag en beschermt tegen vuil, stof en bacteriën. Maar er zijn nog twee dunne laagjes, te weten het binnenste wat zo’n 4,5% betreft. Dit is een slijmachtige laag die tegen het hoornvlies aanlicht. Dit zorgt mede voor de verdeling van het oogvocht en dat deze voldoende hecht. De buitenste laag is een heel kleine van 0,5% en deze voorkomt dat het traanvocht verdampt.

Droge ogen

Te herkennen aan

Droge ogen kan om verschillende redenen ontstaan en kan zich op verschillende manieren uiten. Enkele veel voorkomende uitingsvormen;

• Tranende ogen
• Vermoeide ogen
• Branderige ogen
• Jeukende ogen
• Stekende ogen (alsof er iets in gewaaid is)
• Plakkerige ogen, met name in de ochtend- of avonduren
• Minder zicht wat met knipperen weer beter wordt.

Oorzaken
Vooropgesteld dat we er lang niet altijd achter komen wat nu de oorzaak is, zijn er ook een aantal zaken wel te noemen en in te delen als volgt;

• Minder traanvocht
• Snelle verdamping traanvocht
• Afwijkingen op het oog

Minder traanvocht

Bij verminderd traanvocht kan het komen door hormonale veranderen, je kunt problemen hebben met de traanklier (bijv. reacties op een ontsteking) en bestraling wil nog wel eens een verminderd traanvocht opleveren. Verder is er een vrij zeldzame ziekte (syndroom van Sjögren) waar het lichaam zich richt tegen lichaamseigen weefsels. Als je last van droge ogen krijgt, gaat dit vaak samen met een droge mond.

Snelle verdamping traanvocht

Als de verdamping te snel gaat, kan er dus iets met de buitenste laag van het traanvocht aan de hand zijn. Dit kan komen omdat je ouder wordt, je contactlezen draagt of je een chronische ooglidrandontsteking hebt. De binnenste laag van de traanfilm, die moet laten “kleven” aan het oog, kan te beperkt zijn. Vitamine A gebrek wil daar nog wel eens de oorzaak van zijn, maar zie je met name in de derde wereld landen.
Je traanvocht droogt door externe oorzaak sneller op, is een van de meest voorkomende redenen. Denk hierbij aan centrale verwarming, in de wind lopen of fietsen, allergieën, medicijnen en airco. Tenslotte kan je een ooglidafwijking hebben en kan het zijn dat je te weinig knippert met je ogen.

Afwijkingen op het oog

Als het over afwijkingen gaat, komen we vaak op het hoornvlies uit waar een afwijking in zit. Als je dan knippert, komt de traanfilm niet “ver” genoeg om het vocht op het oog netjes te verdelen.

Constateren en oplossen

Met speciale vloeistof en bijpassend licht, kan de arts zien in hoeverre de traanfilm goed verdeeld wordt over het oog. De speciaal aangebrachte vloeistof moet gedurende een bepaalde tijd egaal op het oog blijven liggen. Niet zelden hebben we het hier over een chronische afwijking.

Als de reden bekend is, kan deze uiteraard behandeld worden, maar zoals eerder gezegd is de reden lang niet altijd te benoemen. In dat geval kan je met “kunsttranen” werken. Deze zijn in druppels, zalf en gel te koop. Wat het beste voor je werkt, is een kwestie van uitproberen.
Verder is het aan te raden om de mogelijke externe redenen zoveel als mogelijk uit te sluiten. Denk hierbij aan airco of een rokerige ruimte, maar ook een ventilator of centrale verwarming. Die laatste is in de koude maanden lastig, maar zorg dan dat de lucht vochtig genoeg is en hang speciale waterbakjes op. Heb je er erg veel last van, dan zijn er altijd nog speciale brillen te koop.

Tot slot

Het kan heel pijnlijk zijn, dus als je er last van hebt, blijf er dan in ieder geval niet te lang mee rondlopen. Het is vaak op een relatief eenvoudige manier op te lossen. Ga niet zelf "rommelen", maar laat de huisarts er eerst even naar kijken.