Chronische larynxpapillomatose

Veel mensen hebben wel eens last van heesheid of van een prikkelbare hoest. Meestal gaat dit ook vanzelf weer weg. Maar als deze symptomen lange tijd aanwezig blijven en regelmatig terugkomen, dan zou het goed zijn om zich toch nader te laten onderzoeken. Je zou wel eens kunnen lijden aan chronische larynxpapillomatose. Dit is een vervelende zeldzame aandoening. Voor ouders van kleine kinderen is het belangrijk om bij langdurige heesheid en hoest de kinderen te laten onderzoeken. Hoe sneller de ziekte gediagnosticeerd is, hoe sneller een behandeling kan opgestart worden.

• Wat is Larynxpapillomatose?
• Symptomen
• Oorzaken
• Risicogroepen
• Verloop ziekte
• Factoren die de ziekte kunnen verergeren
• Onderzoeken en diagnose
• Behandeling
• Prognose

Wat is Larynxpapillomatose?

Larynxpapillomatose is een aandoening van de luchtwegen. De ziekte wordt veroorzaakt door het HPV 'Humaan Papilloma Virus'. Bij deze ziekte groeien er meestal papillomen op het oppervlakte van het luchtwegslijmvlies. Papillomen zijn wratachtige uitgroeisels en zijn meestal goedaardig. In de meeste gevallen komt de ziekte voor op de stembanden maar soms kunnen ook de longen en/of luchtpijp aangetast zijn. Dit is een zeer zeldzame ziekte met een prevalentie van 1 op 100.000 maar er zijn veel mensen drager van het Humaan Papilloma Virus dat Larynxpapillomatose veroorzaakt, zonder dat het bij hen tot uiting komt. Het Humaan Papilloma Virus is dus een latente virus.

Soorten

We kunnen een onderscheid maken tussen:

• juveniele larynxpapillomatose: als de ziekte zich openbaart voor 18 jaar. Meestal zien we de ziekte bij kinderen jonger dan 5 jaar.
• volwassen laryncpapyillomatose: als de ziekte optreedt na 18 jaar

Daarnaast spreken we van een chronische en agressieve vorm als er meer dan vier operaties per jaar nodig zijn.

Symptomen

• heesheid
• ademhalingsproblemen door een vernauwing van de luchtpijp
• prikkelbare hoest
• ademnood
• bij zware vormen: ophoesten van losgekomen papilloma's

Oorzaken

Het larynxpapillomatose wordt veroorzaakt door het Humaan Papilloma Virus. Hierdoor gaan de cellen zich abnormaal vermenigvuldigen in de slijmvliezen van de aangetaste delen. Het Humaan Pailloma Virus kan ook de oorzaak zijn van wratjes op de voeten, de handen en de genitaliën. Er zijn meer dan 100 typen van het HPV geïdentificeerd. Larynxpapillomatose wordt meestal veroorzaakt door het virus 6 of 8. In de zeldzame gevallen (1 à 2%) kan het virus 16 of 18 ook aan de oorzaak liggen en hierbij is er een grotere kans dat het om een kwaadaardige aandoening gaat (1 à 2%).

Risicogroepen

• Jonge kinderen zijn vatbaarder voor de ziekte als de moeder bij de geboorte jonger dan 20 jaar was.
• De aanwezigheid van wratjes op de genitaliën vormt ook een risicofactor.
• Het larynxpapillomatose komt meer voor bij volwassen mannen dan vrouwen. De oorzaak bij volwassenen is nog niet duidelijk. Het kan wel op elke leeftijd voorkomen.

Verloop ziekte

De ziekte zal zich meestal kenbaar maken in de kindertijd. Het blijft ook meestal gelokaliseerd rond de stembanden. In zware gevallen kan het gebeuren dat het zich verplaatst naar het strotklepje, luchtpijp en longen. Indien de longen aangetast zijn, is dit gevaarlijker en moeilijker te behandelen. Hierbij kan er ook een longontsteking ontstaan.
Het verloop van de ziekte is moeilijk te voorspellen. Het kan zijn dat de ziekte zich na een aantal jaren herstelt en dat deze herstelling permanent is. Maar na een rustperiode kan de ziekte ook terug de kop opsteken. Sommige menen dat er een verband zou zijn met de weerstand van de patiënt. Het virus is een latent virus wat wil zeggen dat het aanwezig kan zijn in het lichaam, zonder dat het larynxpapilloma ontstaat.

Factoren die de ziekte kunnen verergeren

• roken
• drinken van alcohol
• stemmisbruik (te luid, te hard praten)
• zwangerschap: door hormonale veranderingen
• puberteit: door hormonale veranderingen
• maagzuur

Onderzoeken en diagnose

De beste manier om tot een diagnose te komen is via een laryngo(strobo)scopie en een microlaryngoscopie. Een directie laryngoscopie wordt uitgevoerd onder narcose. De stembanden worden in beeld gebracht met behulp van een rigide laryngoscoop. Indien de arts hierbij ook een microscoop gebruikt spreken we van directe microlaryngoscopie. Langs deze weg kan er een biopsie genomen worden van de aangetaste weefsels. Aan de hand hiervan kan het virus teruggevonden worden en kan er bepaald worden of het goedaardig of kwaadaardig is.

Behandeling

De behandeling gebeurt onder narcose. Het kan plaatsvinden met behulp van een Co2-laser. Bij deze behandelingen worden de papilloma's door middel van een laser behandeld. Hierbij is er weinig kans op bloedingen. Een andere manier is met een shaver. Hierbij worden de papilloma's als het ware afgeschraapt en onmiddellijk opgezogen. Deze techniek wordt toegepast bij uitgebreide larynxpapillomatose omdat het ook sneller gaat. De kans op bloeding is wel groter.

Nazorg

Na de operatie is het aangeraden om gedurende 2 à 3 dagen zijn stem zo veel mogelijk te laten rusten om een goede stemfunctie te recuperen.

Prognose

De ziekte zelf is niet te genezen. De behandeling dient om de klachten te verminderen en het is altijd te bedoeling om de luchtwegen open te houden. Bij zware vormen van larynxpapillomatose zijn er jaarlijks meerdere behandelingen nodig.