Psychosomatische klachten

Er is steeds meer bekend wat de gevolgen van psychosomatische klachten zijn, niet alleen voor personen die hiervoor gevoelig zijn maar ook voor personen die al jarenlang normaal werk verrichten en “plotseling” last krijgen van psychosomatische problemen. Men blijft bijvoorbeeld doorlopen met bepaalde stressklachten zoals hoofdpijn en misselijkheid, of er doet zich "ineens" een blaasontsteking voor. Vervolgens wordt antibiotica ingenomen waarna de problemen even lijken te zijn opgelost. Ondertussen houden de onderliggende klachten echter aan. Wanneer de spanning vervolgens teveel wordt en de stressgevoeligheid een kritieke fase bereikt kan men weleens letterlijk stijf komen te staan van de zenuwen: het gehele lichaam doet zeer.

Algemene symptomen

Veel voorkomende klachten die onder de psychosomatiek vallen zijn niet alleen hoofdpijn, misselijkheid en blaasontsteking maar ook vermoeidheid, slecht zicht, stijve gewichten, spierpijn en een gevoel van griep. Ook kan men denken aan ademhalingsklachten, huidaandoeningen en neurologische aandoende klachten zoals moeite met bewegen. Angstklachten en somberheid kunnen eveneens symptomen van dit ziektebeeld zijn. Verder hangt natuurlijk veel af van de aard en de gesteldheid van de persoon: is diegene allergisch voor bepaalde stoffen, dan komt er vaak een verkoudheid bij kijken. Ook hooikoorts kan bijvoorbeeld erger worden wanneer er al onderliggende klachten aanwezig zijn. Wanneer men doorloopt met vermoeidheidsklachten, kan dit uitmonden in overspannenheid en uiteindelijk een burn-out.

Voor stijve gewrichten en spierpijn is het niet verkeerd om een fysiotherapeut te bezoeken. Er bestaan meerdere fysiotherapeuten in Nederland die zich gespecialiseerd hebben in psychosomatische klachten. Het is dan ook al lang niet meer vreemd om met dergelijke problemen bij een huisarts aan te kloppen. Toch zal het in veel gevallen noodzakelijk zijn om zich aan te melden bij de Geestelijke Gezondheidszorg. Een aantal gesprekken met een psycholoog doet vaak wonderen, al is het maar om de eigen gedachten op een rijtje te krijgen of om de persoonlijke regie in het leven weer op te pakken.

Uitzonderingen

Jammer genoeg bestaan er bepaalde aandoeningen waarbij psychosomatische klachten slechts één van de symptomen blijken te zijn. Deze zullen dus altijd in een zekere mate aanwezig zijn. Wanneer men zich drukker maakt dan normaal of ergens nerveus voor is, bijvoorbeeld een tandartsbezoek, dan spelen de klachten extra op. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld in staat zichzelf bijna geheel te verdoven. Men voelt de pijn die normaliter zou ontstaan tijdens de tandartsbehandeling bijna niet, daarnaast voelt het lichaam aan alsof het een lichte narcose toegediend heeft gekregen.

Voor deze mensen bestaan er gelukkig patiëntenverenigingen waar men met lotgenoten over de klachten kan praten. Ook zij er over de psychosomatiek inmiddels talloze boeken geschreven, zowel door ervaringsdeskundigen als door specialistische hulpverleners. Veel mensen die last hebben van psychosomatische klachten hebben baat bij deze boeken. Ze weten eindelijk dat zij niet de enigen zijn en durven eindelijk te praten over hun gevoelens.

Conclusie

Zoals eerder gezegd komt het woord 'psychosomatiek' veel vaker ter sprake dan voorheen en dat is wel zo prettig. Hierin schuilt echter meteen weer het gevaar dat de term soms te snel wordt gebruikt. Een enkele keer is er wel degelijk meer met de patiënt aan de hand. Kortom: niet alles hoeft een psychische oorzaak te hebben!

In alle gevallen is het dus van belang om grondig onderzoek te doen naar de aard en de aanleiding van de klachten. Daarbij is het tevens raadzaam om - al dan niet in samenspraak met de medische begeleider - de invloed te onderzoeken van de psychische en sociale factoren op de aanwezige klachten.

Lees verder

• Kruidengeneeskunde