Onderzoek: verband auto-immuunziekten en allergie
Een auto-immuunziekte heeft iets gemeen met een allergie. Het gaat in beide gevallen om een schadelijke reactie van het eigen afweersysteem. Maar er zijn meer overeenkomsten. Onderzoekers van Maastricht UMC+ hebben aangetoond dat kinderen van een ouder met een auto-immuunziekte, vaker een allergie hebben. Het is voor het eerst dat zo'n verband tussen auto-immuunziektes en allergische verschijnselen is onderzocht en aangetoond.
Wat heeft een auto-immuunziekte gemeen met een allergie? In beide gevallen gaat het om een schadelijke reactie van je eigen afweersysteem. In plaats van alleen de echte 'boeven' aan te pakken, zoals de veroorzakers van griep en andere narigheid, reageert het afweersysteem op datgene wat onschadelijk is, of op het lichaam zelf dat het juist zou moeten helpen in stand houden. Maar uit onderzoek van Maastricht Universitair Medisch Centrum UMC+ blijkt nu ook dat er een ander verband bestaat. Dit verband heeft te maken met erfelijkheid: de schakels tussen opeenvolgende generaties ouders en kinderen. Een auto-immuunziekte bij de ouders heeft namelijk mogelijk invloed op de manier waarop de afweer van het kind zal reageren. Er was nog niet eerder onderzoek gedaan naar een eventueel verband tussen een auto-immuunziekte en allergie. Dus het verband is voor het eerst aangetoond.
Ouder auto-immuunziekte, kind vaker allergie
De onderzoeksresultaten wijzen uit dat kinderen van ouders die een zogenaamde auto-immuunziekte hebben, heel wat vaker een allergie hebben. Denk bij het begrip auto-immuunziekte bijvoorbeeld aan psoriasis of reuma. Het centrale kenmerk van een auto-immuunziekte is dat het lichaamsmechanisme, dat normaliter inzet op het voorkomen of herstellen van schade aan het eigen lichaam, is ontregeld. Wel is er een verschil in de exacte uitwerking van die ontregeling. In geval van een auto-immuunziekte valt de afweer van het lichaam de eigen cellen of structuren van het lichaam aan. Bij een allergie begint de narigheid daarentegen bij een stof of prikkel die niet bij het eigen lichaam hoort. Beruchte stoffen die allergische reacties kunnen veroorzaken, zijn huisstofmijt, pinda's en stuifmeel.
Soortgelijk probleem, verschillende cellen
Er is dus een verschil in de mechanismes die een verstoord afweersysteem in gang zet. Maar er is nog een ander verschil. Voor de twee aandoeningen, zijn er twee verschillende types van afweercellen actief in het veroorzaken van problemen. Om die reden is er ook nog niet eerder echt gezocht naar een relatie tussen auto-immuunziektes en allergieën.
Het onderzoek: wie, hoe en wat?
De onderzoekers van het Maastricht UMC+ deden hun onderzoek bij meer dan 5.600 patiënten van huisartsen. Zij vergeleken mensen met een auto-immuunziekte met mensen zonder verstoringen van het eigen afweersysteem. Zij gingen vervolgens na, of er allergieën voorkwamen binnen de onderzochte gezinnen. Het resultaat van het onderzoek was dat er in meerdere gevallen sprake was van een verband. Specifiek bleek het vóórkomen van reuma en de ziekte van Bechterew bij de moeder en psoriasis bij de vader extra kans op te leveren voor allergie bij de kinderen. Zulke vormen van allergie waren onder andere allergische astma, hooikoorts en allergisch eczeem. Tanja Maas is huisartsgeneeskundig onderzoeker bij Maastricht UMC+ en zij zegt in een commentaar het onderzoeksresultaat 'bijzonder opmerkelijk' te vinden. En wel omdat de twee aandoeningen een schakel vormen tussen opeenvolgende generaties als het gaat om twee aandoeningen die eerder niet met elkaar in verband zijn gebracht.
Op weg naar nader onderzoek
Er is nader onderzoek nodig, onder andere om erachter te komen, hoe het verband via de overerving precies tot stand komt. Naast Maas, zijn er meer deskundigen betrokken bij het onderzoeksteam dat met dit resultaat kwam. Het gaat om een reumatoloog, een epidemioloog, een immunoloog/allergoloog en een epigeneticus. Het onderzoek is voor hen minstens zozeer een startpunt als een resultaat. Het plan is om binnen dit team verder in te gaan op het gevonden verband tussen auto-immuunziekten en allergieën. Als het team in staat is om de onderliggende oorzaken te vinden voor de overerving van een verstoord afweersysteem, kan het onderzoeksresultaat verder onderbouwd worden. Maar ook wordt hiermee hopelijk de kans groter om ziektes en aandoeningen van ons afweersysteem beter te gaan begrijpen, de symptomen te verzachten.... en misschien zelfs op een mooie dag om oorzaken te gaan verhelpen waar we nu vaak machteloos staan.