Voorhoofdsholteontsteking door een verkoudheid

De voorhoofdsholte is een van de vier bijholten die we hebben. Kinderen hebben nog geen voorhoofdsholte. Pas rond het 7e jaar begint zich deze te vormen. De voorhoofdsholte is een met lucht gevulde holte en bekleedt met slijmvlies. Door een verkoudheid kan de voorhoofdsholte ontstoken raken. We spreken dan van een voorhoofdsholteontsteking. Dit veroorzaakt klachten als druk achter de ogen, vooral in de late ochtenduren. Bulken geeft een extra drukkend gevoel. Hoofdpijn is een normaal verschijnsel bij deze ontsteking. Behandeling is niet altijd nodig.

Wat is de voorhoofdsholte?

De voorhoofdsholte is één van de vier bijholten. Ieder mens heeft vier bijholten (deze komen tweeledig voor, dis in totaal acht holten). Dit zijn met lucht gevulde holten die bekleed zijn met slijmvlies. De bijholten zijn bij de geboorte nauwelijks aanwezig en ontstaan door volgroeiing van de schedel. De voorhoofdsholten ontstaan rond het 7e levensjaar. Wat de precieze functie is van de bijholten is onbekend. Gedacht wordt dat de bijholten zorgen voor gewichtsvermindering van de schedel. Ook zouden de bijholten klappen op kunnen vangen, doordat deze met lucht gevuld zijn.

Bijna ieder mens heeft twee voorhoofdsholten, zowel links als rechts in de schedel gelegen. Bij een klein aantal mensen ontbreken de voorhoofdsholten. Naast de voorhoofdsholte kennen we nog de kaakholte, de wiggenbeensholte en de zeefbeenholte.

Voorhoofdsholteontsteking

Iedere bijholte kan ontstoken raken. Vaak betreft dit de kaakholte of de voorhoofdsholte. De voorhoofdsholte bevindt zich vlak boven de ogen, aan beiden zijden ligt één holte. Een voorhoofdsholteontsteking wordt ook wel een bijholteontsteking (sinusitis) genoemd.

Oorzaak: verkoudheid

Een voorhoofdsholteonsteking komt eigenlijk nooit bij kinderen onder de 8 jaar voor, simpelweg omdat bij hun de voorhoofdsholten nog niet aanwezig zijn. Vaak is een bacterie, virus of soms een allergie de oorzaak. Het vaakst ontstaat een voorhoofdsholteontsteking door een verkoudheid.

Wat is een verkoudheid?

Een verkoudheid wordt ook wel een neusverkoudheid genoemd. De slijmvliezen in de neus raken ontstoken. Dit wordt veroorzaakt door een virus. Er zijn zeer veel virussen die een verkoudheid kunnen veroorzaken. Iemand die vaker achter elkaar verkouden is krijgt telkens te maken met een ander virus. In principe bouw je weerstand op tegen een virus en zal je daarna niet meer verkouden worden door dit virus. Maar door een snelle wisseling van virussen blijf je vaak een risico lopen om verkouden te worden.

Besmetting met een virus vindt plaats via de lucht. Iemand die verkouden is niest of hoest het virus uit. Deze verspreidt zich door de lucht en wordt door de volgende patiënt ingeademd. Vooral in ruimtes waar veel mensen bij elkaar zitten, kan het virus zich makkelijk verspreiden. Ook via de handen kan het virus worden overgedragen.

Bij een verkoudheid zwelt het slijmvlies in de neus op. Er wordt veel slijm geproduceerd, dat we snot noemen. Ook het slijmvlies in de keel kan opzwellen. Symptomen van een verkoudheid zijn niezen, een pijnlijke keel en veel snot uit de neus. Soms zit de neus geheel dicht. Ademen door de neus is dan niet tot slecht mogelijk en de smaak is geheel of gedeeltelijk weg.

Ontsteking van de voorhoofdsholte

De voorhoofdsholte staat via kanaaltjes in verbinding met de neus. Soms is de verkoudheid ernstig en kan het slijm (snot) niet voldoende aflopen. Het hoopt zich dan op in een van de bijholten. Ook kan het voorkomen dat er te hard gesnoten wordt en daardoor het slijm de bijholten in wordt geperst. Wanneer het slijm in de voorhoofdsholte terecht komt raakt het slijmvlies in de voorhoofdsholte ontstoken. Op dat moment spreken we van een voorhoofdsholteontsteking.

Symptomen

Een voorhoofdsholteontsteking kenmerkt zich vooral door pijn achter de ogen. Met name in de late ochtenduren is dit op zijn hevigst. Bukken geeft extra druk achter de ogen. Het snuiten van de neus is pijnlijk. Er kan ook hoofdpijn optreden. Soms is er een duidelijke zwelling van het gelaat te zien. Drukken van buitenaf geeft extra pijn. Er is een periode van verkoudheid aan vooraf gegaan.

In uitzonderlijke gevallen kan de ontsteking door het schedelbot heen breken. De ontsteking breidt zich dan uit tot de hersenen. De vliezen rondom de hersenen, de hersenvliezen, kunnen hierdoor ontstoken raken. We spreken dan van een hersenvliesontsteking (meningitis). De symptomen van een hersenvliesontsteking zijn koorts, hoofdpijn en flink ziek zijn. De hersenen kunnen aangetast raken waardoor er versuftheid, verwardheid en bewusteloosheid kan optreden. De nek kan verkrampt aanvoelen (nekkramp). Hersenvliesontsteking veroorzaakt door een virus is zelden levensbedreigend. De bacteriële vorm kan wel fataal aflopen.

Behandeling

Een gewone verkoudheid hoeft niet behandeld te worden en verdwijnt vanzelf na enkele dagen. Een voorhoofdsholteontsteking geneest sneller wanneer er gestoomd wordt of wanneer neusdruppels of zout water wordt opgesnoven. Vaak wordt een voorhoofdsholteontsteking met antibiotica behandeld. Dit is in de meeste gevallen ten onrechte. Bij een langdurige voorhoofdsholteontsteking blijkt deze voor 40 procent van alle gevallen veroorzaakt te zijn door een bacterie. In alle andere gevallen, alsmede ook bij een korte periode van voorhoofdsholteontsteking, is een virus de veroorzaker. Antibiotica werken niet tegen virussen. In veel gevallen is behandeling met antibiotica dan ook nutteloos.

Wanneer een voorhoofdsholteontsteking complicaties met zich meebrengt of niet snel genoeg wil genezen kan de arts overgaan tot het laten afvloeien van de etter. Hierbij wordt er een sneetje bij de wenkbrauw gemaakt. Vaak geeft deze behandeling snel verlichting van de klachten.