Pijn aan de kaak: symptomen, oorzaken & behandeling

Pijn aan de kaak kan bijkomende symptomen met zich meebrengen zoals oorpijn en hoofdpijn. Het gaat om een krampachtige, doffe pijn aan de kaak, die vaak vooral 's ochtends optreedt. Oorzaken van kaakproblemen kunnen onder meer te maken hebben met tandenknarsen of kaakklemmen. Maar ook tal van andere aandoeningen kunnen leiden tot klachten aan de kaak. Een hartaanval kan bijvoorbeeld samengaan met pijn aan de kaak. Pijnstillers kunnen nuttig zijn om pijnklachten aan de kaak te verhelpen, net als het dragen van een gebitsbeschermer of knarsbitje. Bij langdurige problemen is verder medisch onderzoek aangewezen. Wat zijn de belangrijkste symptomen en oorzaken van kaakproblemen? En welke behandeling is er mogelijk bij pijn aan de kaak?

Pijn aan de kaak

De kaak speelt een belangrijke rol in het voedingsproces doordat het eetbewegingen mogelijk maakt. Door op- en neergaande bewegingen van het gebit wordt voedsel gemaald waarna het kan opgenomen worden in het spijsverteringsstelsel. Een probleem aan het kaakgewricht zoals pijn of een krampachtig gevoel kan dan ook een normale voedingsopname in het gedrang brengen. Maar we hebben de kaak ook nodig voor activiteiten waarvan we het niet meteen verwachten, zoals spreken en geeuwen. Pijn aan de kaak of klachten van het kaakgewricht worden ook wel temporo mandibulaire dysfuncties (TMD) genoemd.

Symptomen kaakproblemen

Kramp of doffe pijn

Kaakproblemen kunnen verschillende symptomen met zich meebrengen. Een pijnlijk gevoel aan de kaak kan bijvoorbeeld ervaren worden als een kramp, een doffe pijn of een zeurende pijn. De pijn kan voortdurend aanwezig zijn, of alleen optreden bij een beweging van de kaak zoals bijvoorbeeld bij eten. Pijn kan gevoeld worden aan de linker- of rechterzijde van de kaak, maar ook aan het gehele kaakgewricht. De pijn kan bovendien uitstralen naar het oor en naar de halsstreek.

Vooral 's ochtends pijn

Sommige mensen hebben vooral 's morgens last van kaakpijn. De oorzaak van de kaakpijn moet dan allicht gezocht worden in de slaapactiviteit, waarbij bijvoorbeeld tandenknarsen een probleem vormt. De kaak is dan vermoeid na een nachtje overactief in de weer te zijn geweest. Een andere mogelijkheid is dat je op je zij hebt geslapen, waarbij je hoofd in een onstabiele positie heeft gelegen. Hierdoor kan de kaak 's ochtends pijnlijk zijn, en kan je je ook moe voelen. Doorgaans gaat deze pijn in de loop van de dag voorbij.

Bijkomende symptomen

Door pijn te lijden moet je lichaam energie verbruiken waardoor je last kan krijgen van bijkomende symptomen. Pijn aan de kaak kan zodoende ook hoofdpijn, duizeligheid en vermoeidheid veroorzaken. Zelfs oorsuizingen kunnen gepaard gaan met kaakpijn.

Oorzaken kaakpijn

TMD: tandenknarsen en kaakklemmen

Pijn of klachten aan de kaak kunnen met een specifiek kaakprobleem te maken hebben, maar ook met andere, niet direct met de kaak verwante oorzaken. Bij de kaakgewrichtsaandoening TMD kan een combinatie van pijn en gevoelloosheid aan de kaak ervaren worden. Ook kan je het moeilijk hebben om de kaak volledig te openen. Naast tandenknarsen en kaakklemmen tijdens de slaap spelen ook stress en het regelmatig eten van kauwgom een rol bij TMD.

Andere oorzaken

Tal van andere aandoeningen kunnen pijn aan de kaak veroorzaken, waaronder verkoudheid, allergie en een tandabces. In geval van een tandabces wacht je het best niet te lang om naar de tandarts te gaan, vermits de bacteriën van het abces zich verder kunnen verspreiden. Natuurlijke slijtage en ziekten als artrose en reuma kunnen hun negatieve invloed uitoefenen op de kaak. Daarnaast levert ook een ontsteking van de sinussen (sinusitis) kaakpijn op, evenals een botontsteking. Inwendig kan ook een tumor voor vervelende kaakpijn zorgen, denk bijvoorbeeld aan mondkanker. Verder medisch onderzoek kan uitsluitsel brengen over de precieze oorzaak.

Hartaanval

Pijn aan de kaak wordt vaak in verband gebracht met het verontrustende fenomeen van de hartaanval. Bij een hartaanval kan er inderdaad pijn aan de kaak worden gevoeld, samen met andere symptomen. Die bijkomende symptomen zijn onder meer: moeilijk kunnen ademen, zich misselijk voelen en veel zweten. Ook kan er pijn op de borst gevoeld worden die uitstraalt naar de arm en de schouder. Treedt deze uitstralende pijn naar de arm op samen met de andere symptomen, dan is het sterk aangeraden om dringende medische hulp op te roepen. Het kan immers gaan om een levensbedreigende situatie.

Behandeling kaakproblemen

Pijnstillers

Pijn aan de kaak kan in de eerste plaats gestild worden met de klassieke pijnstillers als paracetamol en Nurofen. Indien een tandprobleem aan de basis ligt van de pijn aan de kaak, kan een pijnstiller tegen tandpijn soelaas bieden, denk hierbij bijvoorbeeld aan Spidifen of ibuprofen.

Tandarts

Kaakproblemen worden behandeld aan de hand van de precieze oorzaak ervan. Heelwat patiënten signaleren hun kaakpijn bij de tandarts waarna deze een röntgenfoto kan nemen. Hierna kan het probleem al heelwat duidelijker worden. Is dit niet het geval dan kan verder onderzoek nodig zijn bij bijvoorbeeld een kaakchirurg. Eventueel is operatief ingrijpen noodzakelijk om een gezwel in de kaak te verwijderen. Voor sommige gevallen kan een behandeling bij een orofaciaal fysiotherapeut al voldoende hulp bieden.

Gebitsbeschermer of knarsbitje

Vaak leidt tandenknarsen of tandenklemmen tot een krampachtig, pijnlijk gevoel aan de kaak. Een tandenknarser kan 's ochtends wakker worden met zeurende kaakpijn die lang kan aanhouden. Om pijnklachten aan de kaak in dit geval tegen te gaan kan het dragen van een gebitsbeschermer of knarsbitje aangewezen zijn. Zo een anti-tandenknarsen gebitsbeschermer beschermt niet alleen de tanden maar vangt ook hevige bewegingen van de kaak op. Hierdoor verkleint de kans op vervelende kaakpijn in de ochtend. Gebitsbeschermers zijn online verkrijgbaar en kosten ongeveer 10 à 15 euro. De prijs van een op maat te maken knarsbitje kan oplopen tot 35 à 40 euro (prijzen 2020).

Lees verder

• Invloed van stress op de tanden: symptomen & behandeling