Parkinson: eerste symptomen en misverstanden over de ziekte

Wanneer we aan Parkinson denken, denken we meestal aan bevende mensen. Maar bij Parkinson horen heel wat meer symptomen. Symptomen die men in eerste instantie zou kunnen associëren met ouder worden. Evenwichtsstoornissen bijvoorbeeld. Maar ook schuifelend lopen of een kleiner, onleesbaar wordend geschrift krijgen. Makkelijker vallen is ook een van de symptomen. En begrijp me vooral niet verkeerd. Parkinson is niet alleen een ziekte van oude mensen. Ook mensen van 30, 40 of 50 jaar kunnen deze aandoening krijgen. Wanneer moet je je zorgen beginnen maken en wanneer moet je een dokter raadplegen?

Misverstanden in verband met Parkinson

Parkinson wordt meestal geassocieerd met oude mensen. Dit is al een eerste misverstand want ook jonge mensen van dertig kunnen aan Parkinson lijden. Een tweede misverstand is dat vele symptomen die op Parkinson kunnen wijzen, lijken op klassieke ouderdomsverschijnselen. Hierdoor ga je bij oudere mensen misschien niet direct aan een aandoening denken maar veeg je de symptomen gewoon van tafel met een "Ach ja, hij/zij wordt een dagje ouder". Aangetoond is dat Parkinson soms al een tiental jaar aanwezig is bij de patiënt vooraleer de eerste symptomen zichtbaar worden. Hieronder een overzicht van mogelijke symptomen, die meestal verergeren wanneer de patiënt zenuwachtig is of zich opboeit. Let wel: al deze symptomen doen zich voor bij een niet gediagnosticeerde Parkinson. Eens de dokter een diagnose heeft gesteld en medicamenten heeft voorgeschreven, verdwijnen of verminderen de meeste symptomen.

Beven en trillen: tremens

Het meest gekende symptoom van Parkinson is het beven en het trillen. Meestal begint het met een hand. In een tweede fase gaat het naar de andere hand, daarna naar een been en tenslotte naar twee benen. Het trillen, tremens genoemd in wetenschappelijke termen, doet zich meestal voor in rust. Wanneer de patiënt zijn hand of been gebruikt, stopt het trillen of wordt het minder erg.

Evenwichtsstoornissen en vallen

Door een verstoring van het evenwicht krijgt de patiënt problemen. Hierdoor kan het zijn dat de patiënt makkelijker valt of zijn evenwicht verliest. Een broek of sokken aantrekken bijvoorbeeld kan hierdoor gevaarlijk worden omdat de persoon makkelijk om kan vallen. Ook dit wordt vaak afgedaan als een ouderdomsverschijnsel.

Stijfheid of rigiditeit

De patiënt zal een soort stijfheid voelen, in dokterstermen rigiditeit genaamd. Hierdoor heeft de persoon problemen met het uitvoeren van precieze werkjes. Problemen krijgen bij het klussen bijvoorbeeld. Kleine vijsjes en boutjes worden een nachtmerrie. Maar ook alledaagse dingen als kleren aantrekken met kleine knoopjes en veel frulletjes wordt een hele opgave. Ook wordt het moeilijk om recht te komen uit een zetel of om op te staan uit bed. Het lijkt altijd even te duren vooraleer de persoon op gang komt.

Met de voeten schuifelen

Oudere mensen doen dit wel eens: sloffen of met de voeten schuifelen. Maar ook dit is een symptoom gelinkt aan Parkinson. Maak je hier een opmerking over en zegt de betrokkene dat het aan zijn schoenen of sandalen ligt, bedenk dan eens dat het misschien dat het wel eens erger zou kunnen betekenen.

Zich verslikken

Een persoon die lijdt aan de ziekte van Parkinson verslikt zich ook makkelijk. Vooral bij het drinken of bij het oplepelen van soep kan het gebeuren dat de persoon in kwestie zich hevig verslikt. Eerst denkt men hierbij aan een verkoudheid of aan een keelprobleem, maar het kan ook een symptoom van Parkinson zijn.

Afname van het reukvermogen

Vele Parkinsonpatiënten hebben een heel slecht reukvermogen. Vlees dat aanbrandt maar dat de kok niet ruikt, een slechte geur in huis die betrokkene niet opmerkt, het is ook zeker een punt waar aandacht aan moet worden besteed.

Klein geschrift

Het handschrift van een Parkinsonpatiënt verandert ook heel erg. De letters worden klein en de woorden krampachtig.

Auto rijden: gevaar op de baan

Door de rigiditeit en het beven kan de persoon plots ook een gevaar op de baan worden. Witte lijnen worden overschreden en de betrokkene kan flink beginnen zigzaggen wanneer hij of zij achter het stuur kruipt. Meestal is betrokkene zich hier helemaal niet van bewust.

Oorpijn

Heb je al maanden last van oorpijn, hoofdpijn en niet goed horen? Helpen bezoekjes aan de dokter, pilletjes en druppeltjes niet echt? Dan kan er misschien ook wel meer aan de hand zijn en is het misschien belangrijk om ook aan Parkinson te denken.

Afwezig zijn

Een Parkinsonpatiënt kan ook sterk afwezig zijn. Niet luisteren tijdens conversaties in groep, er niet aan deelnemen. Terwijl iedereen er vrolijk op los kwebbelt, lijkt de betrokkene niet aanwezig en met zijn gedachten mijlen ver weg.

Starre uitdrukking of masker

Naast een afwezige indruk kan een Parkinsonpatiënt ook een bizarre gelaatsuitdrukking krijgen. Het lijkt wel of de persoon voor zich uit staart zonder iets te zien en of zijn gelaat van was is gemaakt. De persoon in kwestie lacht ook weinig of niet en emoties kunnen niet meer van het gezicht afgelezen worden. Dit kan vrij beangstigend overkomen.

Hoe moet het nu verder?

Herken je een of meerdere symptomen bij jezelf, je partner, je zoon of dochter, je vader of je moeder, een vriend of vriendin? Dan is het misschien tijd om even naar de dokter te stappen. Na een eerste gesprek zal de huisdokter de persoon in kwestie waarschijnlijk doorsturen naar een neuroloog. Deze zal na een verkennend gesprek een paar korte en pijnloze testjes afnemen: door de gang lopen, een zinnetje schrijven, een evenwichtsoefening en afwisselend armen en benen optillen. In de meeste gevallen zal de diagnose snel gesteld zijn en worden er medicamenten voorgeschreven. Na een aantal weken zal de patiënt moeten terugkomen en zal worden gekeken hoe de patiënt op de voorgeschreven dosis heeft gereageerd. Eventueel zal de dosis worden bijgesteld.

Genees je van Parkinson?

Parkinson is een aandoening die niet meer geneest. De geneesmiddelen dienen enkel om de symptomen te onderdrukken, ze genezen de ziekte niet. De dosis moet geregeld aangepast worden. Dit gebeurt erg geleidelijk omdat er nog geen medicijn voorhanden is dat Parkinson definitief geneest. In sommige gevallen zal ook worden overgegaan tot een operatie. Parkinson op zich is geen dodelijke ziekte. Wel moeten Parkinsonpatiënten opletten voor long- en hartziekten. Zoals iemand ooit zei: "Je sterft met Parkinson, niet aan Parkinson".