"Open been": oorzaken, symptomen, gevolgen & behandeling

Wat is eigenlijk een “open been” en hoe ontstaat dit? Deze ernstige aandoening heeft te maken met een probleem met de bloedsomloop en kan vervelende gevolgen met zich mee brengen. Bij een open been hebben de aders en bloedvaten schade opgelopen waardoor er zich een huidwonde heeft ontwikkeld. Bovendien is het been dik en gezwollen en kan het erg jeuken, en kunnen er bijkomende symptomen optreden. Hierbij kan de huid gaan etteren en zweren, en kan er zich een korst vormen op de getroffen plek. Net als bij een trombosebeen kan het dragen van een compressiekous nuttig zijn om de bloedcirculatie te ondersteunen eens de wonde van het open been genezen is. Wat zijn de oorzaken van een open been en waaruit bestaat de behandeling ervan?

Wat is een "open been"?

Men spreekt van een “open been” wanneer er een huidwonde op het onderbeen is ontstaan als gevolg van een probleem met de bloedsomloop. Bij een open been kan er geen of onvoldoende bloed meer naar boven gestuwd worden doordat de kleppen in de aders niet meer honderd procent functioneren. Die kleppen moeten ervoor zorgen dat “neergaand” bloed ook weer naar de bovenkant van het lichaam en het hart wordt vervoerd. Na verloop van tijd maak je op die manier kans op een open been.

Open been: symptomen en gevolgen

Open wonde

Als de bloedkleppen hun afsluitende functie niet meer ten volle kunnen uitvoeren blijft het bloed stilstaan in de onderkant van het been. Dit gaat de aders onder druk zetten waardoor de vaatwand kan beschadigd worden. Hierdoor gaat bloed lekken uit de aders en in het been terecht komen.

Dik en gezwollen been

Gevolg hiervan is dat vocht zich opstapelt en je been dikker gaat worden. Ook kan de huid gaan jeuken, wat een alarmsignaal is dat de huid onder druk komt te staan van het stilstaand bloed. Op het gezwollen been kan je aan de blauwe kleur zien dat het vocht tegen de huid drukt.

Zweer op de huid

Uiteindelijk kan de huid gaan scheuren en kan er zich een wonde ontwikkelen. Vandaar de benaming “open been”. Die wonde kan gaan zweren (ulcus cruris) en gaan etteren. Ook kan er zich een geelachtige korst vormen op de open plek.

Sneller moe

Als je een open been hebt zal je been sneller vermoeid zijn en na een fysieke inspanning aanvoelen als een log blok aan je been. Door de verstoorde bloeddoorstroming zal de kuitspier ook niet kunnen functioneren zoals het hoort, waardoor je het gevoel hebt dat je je been moet voortslepen.

Oorzaken open been

Lang stilstaan

Stilzitten is negatief voor de bloedcirculatie waardoor de kans vergroot wordt op bloedklonters, problemen met de bloedcirculatie en op lange termijn dus ook op een open been. Lichaamsbeweging is dus aan te raden, zeker in deze tijd die beheerst wordt door een immobiele levenswijze achter pc, laptop of tablet.

Spataders

Doordat de bloedcirculatie niet optimaal functioneert kunnen er spataders optreden en kan je gezwollen voeten krijgen. Er kan ook een blauwachtige schijn zichtbaar zijn in de buurt van de enkel en de rest van de voet. Mensen met spataders maken op lange termijn meer kans om geteisterd te worden door een open been. Steeds maar weer last hebben van problemen met aders, bloedvaten en de bloedsomloop wordt ook wel chronische veneuze insufficiëntie genoemd.

Trombosebeen

Bij een trombosebeen is er een bloedklonter ontstaan die een optimale bloedcirculatie belemmert. Hierdoor kunnen de aders gaan opzwellen om toch een uitweg te vinden voor het bloed. Dit kan in sommige gevallen leiden tot een beschadiging van de bloedkleppen in de aders waardoor er een open been kan ontstaan. Mensen die meerdere keren een trombosebeen hebben gehad, lopen meer risico op een open been.

Overgewicht en suikerziekte

De bloedkleppen kunnen bovendien schade hebben opgelopen doordat er lange tijd sprake was van zware druk op aders en bloedvaten. Dit kan onder meer te maken hebben met overgewicht, waarbij de onderbenen de zware last van een lichaam met overtollige kilo’s moeten dragen. In combinatie met obesitas is ook suikerziekte vaak een boosdoener die de kans vergroot op een open been.

Behandeling open been

Wonde verzorgen

Eerst moet je de wonde heel nauwkeurig laten verzorgen, door je arts of door een verpleegkundige. De wonde moet gereinigd worden met een speciaal product, waarna er een verband op de wonde aangebracht wordt. Daarna kan het been ingezwachteld worden om de zwelling te verminderen.

Operatie

In sommige gevallen is een open been in zo een negatieve richting geëvolueerd dat een operatie aangeraden is. Mensen die veel last hebben van spataders kunnen voor die optie kiezen.

Bloedcirculatie

Ook na het herstel van het open been, dat maanden kan duren, is het aangeraden om steeds aan je bloedcirculatie te denken. Leg je benen omhoog indien mogelijk, zit niet te veel stil en doe regelmatig aan lichaamsbeweging.

Pijnstillers

Doet de wonde van je open been erg pijn, dan kan je pijnstillers nemen. Pijnstillers als paracetamol of ibuprofen kunnen de pijn van de wonde en van de zwelling verminderen.

Compressiekous

Eens de wonde genezen is wordt geadviseerd om een steunkous of compressiekous te dragen. Deze elastische kous wordt ook gedragen bij de behandeling van een trombosebeen, en dit om te vermijden dat een bloedklonter van de vaatwand loskomt en zich verplaatst naar het bovenlichaam. Ook om voldoende bloedcirculatie te verzekeren bij een open been zal het dragen van een compressiekous aanbevolen worden.
Enkele voorbeelden van compressiekousen:

• Solvacare
• Sockwell
• Travel Reiskousen

Lees verder

• Spataders: oorzaken, behandeling & tips bij spataderen
• Steunkous (compressiekous) om trombosebeen te voorkomen
• Trombosebeen: risicofactoren om een trombose te ontwikkelen