Fibroadenoom, pijn en verwijderen

Een fibroadenoom moet niet verward worden met een fibroom. Een fibroadenoom is een knobbel die bestaat uit bindweefsel en klierweefsel en rondom de klierbuizen ontstaat. Het komt voornamelijk voor bij jonge vrouwen in het borstklierweefsel. Het voelt aan als een gladde rubberachtige knikker die gemakkelijk wegschiet. Ook kan er pijn ontstaan. Veel vrouwen maken zich zorgen, want er wordt vaak gedacht aan borstkanker. Een fibroadenoom wordt verwijderd wanneer deze klachten geeft of erg snel groeit. In deze gevallen is het belangrijk een operatie te ondergaan.

Fibroadenoom is geen fibroom

De benaming fibroadenoom wordt nog wel eens verward met fibroom (wild vlees). Een fibroom is een goedaardig gezwel dat uitgaat van bindweefsel en vrijwel overal op de huid kan ontstaan. Een fibroadenoom is een gezwel dat niet uitgaat van bindweefsel maar van klierweefsel. Het komt voornamelijk veel voor in de borstklier.

Bindweefselknobbel

Een fibroadenoom is een bindweefsel en klierweefselknobbel die ontstaat rondom klierbuizen. Er ontstaat een knobbel of tumor die sterk begrensd is. Het moet niet verward worden met een vetweefselknobbel oftewel een lipoom, een gezwel dat uitgaat van het vetweefsel. Ook is een fibroadenoom geen borstkanker. Een fibroadenoom is een goedaardige knobbel en komt relatief vaak voor, vooral bij jonge vrouwen.

Oorzaken

Vrouwen die aan de anticonceptiepil zijn hebben een grotere kans op het inwikkelen van een fibroadenoom. Sommige vrouwen reageren gevoeliger op hormoonveranderingen. Ook de zwangerschap kan een oorzaak zijn. Het komt dan ook voornamelijk bij vrouwen voor, met name bij jonge vrouwen. Bij oudere vrouwen wordt een fibroadenoom minder vaak gezien.

Symptomen

Vaak is pijn of het voelen van een of meerdere knobbels de aanleiding of langs de huisarts te gaan. Vaak is er een knobbel voelbaar die op een knikker lijkt en rubberachtig aan kan voelen. Bij het vastpakken hiervan schiet deze gemakkelijk weg. Bij vrouwen met overgewicht is een fibroadenoom vaak moeilijker voelbaar. Het aanraken kan pijnlijk zijn. De pijn kan uitstralen naar de rug of de armen. Soms is het onmogelijk om op de buik te liggen door de pijn. Iemand kan meerdere fibroadenomen ontwikkelen, zowel in de linker-als de rechterborst. Tijdens de zwangerschap kan een fibroadenoom snel groter worden.

Kan het kwaadaardig zijn?

Over het algemeen wordt er vanuit gegaan dat een fibroadenoom goedaardig is en blijft en later niet overgaat in een kwaadaardige tumor. De cellen waaruit een fibroadenoom bestaat tasten andere gezonden cellen niet aan. De tumor is dan ook sterk begrensd. Bij een kwaadaardige tumor zullen omliggende gezonde cellen wel aangetast worden. Hierdoor groeit de kwaadaardige tumor zich. Kankercellen kunnen losraken van de tumor en via de lymfe of het bloed elders in het lichaam terecht komen, waar ze aangroeien tot een nieuwe tumor. Bij een fibroadenoom raken er geen cellen los.

Toch moet er een kanttekening geplaatst worden bij deze wetenschap. In een klein aantal en zeldzame gevallen kan een fibroadenoom toch kwaadaardig worden. Waarom dit bij de ene vrouw wel gebeurt en bij de andere niet, is onbekend.

Kleiner en groter worden

De meeste fibroadenomen worden vanzelf kleiner. In een aantal gevallen wordt een fibroadenoom toch groter, dit komt in gemiddeld 7 tot 8 procent van de gevallen voor. Vooral zwangere vrouwen lopen een verhoogd risico, omdat hormonen tijdens de zwangerschap een sterke invloed kunnen uitoefenen op het groter worden van een fibroadenoom.

Behandeling en verwijderen

In de meeste gevallen vindt er geen behandeling plaats, omdat een fibroadenoom vaak weinig last veroorzaakt. In gevallen van ernstige pijnklachten is behandeling wel nodig. Ook wanneer een fibroadenoom erg snel groeit, is het raadzaam om deze weg te halen. Een zeer snel groeiende fibroadenoom kan wijzen op borstkanker. In dit geval zal er nader onderzoek plaats vinden en zal de behandeling intensiever zijn.

Onderzoek vindt meestal plaats door middel van een mammografie. Hierbij wordt de borst plat gedrukt tussen platen. Zo kan er een goede foto van het borstweefsel worden gemaakt. Ook kan er een echo worden gemaakt. Daarnaast kan er een punctie verricht worden.

Operatief zal het fibroadenoom verwijderd worden. Er wordt hierbij een snede zo dicht mogelijk bij de tepelhof gemaakt, zodat het litteken niet teveel opvalt. Een nieuwe methode maakt het mogelijk om de fibroadenoom via een holle naald te verwijderen, waarbij de snede nog kleiner uitvalt (ongeveer 3 mm.). Hierdoor blijft er geen zichtbaar litteken achter. Na de operatie zal er een regelmatige controle plaatsvinden. Het is mogelijk dat een fibroadenoom opnieuw terugkeert. Sommige jonge vrouwen worden meerdere malen in hun leven geopereerd waarbij een fibroadenoom verwijderd wordt. Het kan helpen om de anticonceptiepil niet meer in te nemen. Dit is echter geen garantie dat fibroadenomen in de toekomst wegblijven. Bij het ouder worden wordt opgemerkt dat een fibroadenoom minder snel terugkeert.

In geval van borstkanker zal de behandeling anders zijn. Deze kan bestaan uit hormoontherapie, operatie, chemokuur, bestraling of een andere behandeling. De arts bespreekt van ter voren altijd wat de mogelijkheden zijn en de te verwachten resultaten.