Steken in de anus, wat kan het zijn en wat doe je eraan?

Het is een veelvoorkomend probleem. Dagelijks op onregelmatige momenten kun je er last van hebben: steken in de anus. De enorme pijnscheuten leiden er meestal toe dat de persoon niet meer kan blijven zitten op z'n plek. Even lopen en strekken en de pijn verdwijnt na enkele minuten. Maar wat zijn deze vervelende steken in de anus? En wat kun je eraan doen om ze te voorkomen?

Steken in de anus

Steken in de anus - een vorm van anale pijn - is een veelgehoorde klacht. Deze klacht kan verschillende oorzaken hebben, waarbij het moment en de intensiteit van de pijn bepalend kan zijn. Een diepe steek na de ontlasting kan duiden op een anale fissuur of een aambei. Is de pijn continue en zeurend, dan kan er sprake zijn van een abces. Veelvoorkomend zijn de korte, zeer intense, willekeurige aanvallen. Deze duiden meestal op de aandoening proctalgia fugax.

Het is belangrijk om in alle gevallen van veelvoorkomende anale pijn de huisarts in te schakelen. Meestal is het onschuldig, maar er kan ook een ernstige achterliggende oorzaak zijn van de pijn.

Anale fissuur

Een anale fissuur - ook wel anuskloof genoemd - is een klein scheurtje aan het uiteinde van de anus. Dit scheurtje en daaropvolgende wondje is meestal het geval van een verstopping in de anus of een harde ontlasting. Ook het gebruik van ruw WC-papier en veelvuldig vegen kan een wondje veroorzaken. Omdat het wondje zich aan het uiteinde van de anus bevindt, treedt de pijn vooral tijdens en na de ontlasting op. De pijn gaat soms gepaard met bloeding.

De anale fissuur geneest meestal binnen enkele weken, zonder dat een doktersbezoek noodzakelijk is. Maar omdat het wondje zich aan het uiteinde van de anus bevindt - en dus veelvuldig in contact komt met bacteriën en ander vuiligheid - kan het genezen ervan langer duren. Duurt de genezing langer dan zes weken, dan spreken we van een chronische fissuur. Hiervoor is wel behandeling bij een arts nodig.

Anale fissuur kan worden voorkomen door goed WC-papier te gebruiken en door een goede stoelgang te creëren. Dit laatste kan men bereiken door vezelrijk te eten en voldoende water te drinken. Ook voldoende beweging en slaap is belangrijk.

Aambeien

Aambeien zijn zwellingen van het slijmvlies van de anus. Als men ontlast, dan zakt dit slijmvlies iets naar beneden, waarna het door spier- en bindweefsel weer terugkomt op z'n eigen positie. Dit spierweefsel kan echter door leeftijd of door drukkracht soms minder functioneren, waardoor het slijmvlies niet meer terugkomt naar zijn positie. Het slijmvlies blijft in een lage positie en kan zelfs tot uit de anus zakken. Dit kan erg pijnlijk zijn en soms kan men bloed bij de ontlasting vinden. Ook jeuk, een drukkend gevoel en vochtverlies zijn veelgehoorde klachten.

Aambeien kunnen vanzelf genezen. Dit kan door het eetpatroon aan te passen en zo te zorgen dat de anus wordt ontlast. Als dit niet helpt, dan kan de arts medicijnen voorschrijven. In het ergste geval is operatief ingrijpen noodzakelijk.

Aambeien kunnen tot op zekere hoogte worden voorkomen. Zo is het erg belangrijk om een goede stoelgang te hebben, zodat harde ontlasting of hard persen kan worden voorkomen. Het is dus van belang om vezelrijk te eten en veel water te drinken. Ook veel bewegen is erg belangrijk.

Abces

Een abces is een verzameling pus die meestal het gevolg is van een bacteriële infectie. De bacteriën zorgen voor een ontstekingsreactie en hierdoor ontstaat er een holte in het weefsel dat gevuld is met pus. Abcessen kan men overal op of in het lichaam vinden en het kan dus ook in de anus zitten. Vaak treden hier zogenaamde perianale abcessen op.

Meestal is behandeling door een arts nodig. Hij zal de abces open maken en voldoende ruimte geven. Dit kan erg pijnlijk zijn, maar de dagen erna zal de pijn van die men aanvankelijk had flink zijn verminderd. Als de pus goed weg kan, dan is antibiotica niet meer nodig.

Men kan abcessen voorkomen door de huid goed schoon te houden. Nu gaat dit inwendig in de anus wat lastiger, maar ook hier is goede hygiëne belangrijk. Was uzelf daarom altijd goed en probeer nooit aan de abces te zitten.

Proctalgia fugax

Bij de aandoening proctalgia fugax zijn de pijnaanvallen doorgaans het hevigst. Waar bij de voorgaande aandoening de pijn met name tijdens de ontlasting optreedt, zijn bij proctalgia fugax de pijnaanvallen zeer willekeurig. De pijnaanvallen kunnen enkele seconden tot enkele minuten duren en voelen aan als kramp. Men denkt dat verkramping van de bekkenspieren de oorzaak is.

Proctalgia fugax is een soort van 'vangnetaandoening'. Pas als de andere - o.a. de hierboven genoemde - aandoeningen zijn uitgesloten, dan stelt men de diagnose proctalgia fugax. Een echte genezing van de aandoening is momenteel niet mogelijk. Al is op het moment van de aanval wel het een en ander te doen om de pijn te verzachten. Zo kan men stevige tegendruk geven tegen het anale gebied en kan een warm washandje op de betreffende plek ook helpen.

Omdat er over de exacte oorzaak van de krampen nog weinig bekend is, is het ook lastig om te zeggen hoe je deze aandoening kan voorkomen.