Hoge bloeddruk in relatie tot nierfalen

Bij onvoldoende magnesium in het bloed vernauwen de bloedvaten zich, waardoor de bloeddruk omhoog gaat. Ter correctie dienen calcium en magnesium in de verhouding 2:1 ingenomen te worden. Bovendien dient men zich een andere levenswijze aan te meten, stresstoestanden vermijden, meer bewegen en niet te roken. De nieren zorgen daarbij voor een juiste balans tussen natrium en kalium in het bloed. Een en ander beïnvloedt het bloedvolume en dat beïnvloedt weer de bloeddruk. Wees derhalve terughoudend met het gebruik van oplosbare pijnstillers als paracetamol en aspirine, omdat deze veel zout bevatten.

• Algemeen
• Risicofactoren voor het krijgen van een hoge bloeddruk
• Aanmaak van hormonen
• Zelfmedicatie
• Medicatie middels een huisarts

Algemeen

Bloeddruk is de druk van het bloed tegen de wanden van de bloedvaten, daarbij is de optimale boven- en onderwaarde 120/80. Door stijging van het insulinegehalte neemt de vervetting van de bloedvaten toe, waardoor het risico op hart- en vaatziekten toeneemt. Om de bloeddruk te verlagen kan 100-200 mg kalium per dag worden ingenomen. Daardoor bereikt men dat het overtollige zout uit het lichaam wordt verwijderd. De oorzaak van een hoge bloeddruk is veelal te wijten aan:

• stress
• een tekort aan mineralen met name calcium en magnesium
• teveel zout gebruiken bij 10% van de gevallen
• uitdroging en te weinig vocht

Risicofactoren voor het krijgen van een hoge bloeddruk

Diegenen met een hoge bloeddruk hebben nogal eens nierproblemen. Daarbij speelt activatie van het door de nier aangestuurde renine- angiotensine-aldosteronsysteem (RAA-systeem) een belangrijke rol. De nieren zijn er verantwoordelijk voor dat overtollige zouten worden uitgescheiden via de urine. Daarbij wordt bij een verminderde werking van de nieren meer water en zout vastgehouden. Door meer of minder zout in de urine uit te scheiden oefenen de nieren invloed uit op de bloeddruk.

Genoemd systeem en/of een met water aangelengde sportdrank zorgen ervoor dat de nieren meer water en zouten vasthouden en de bloedvaten zich iets vernauwen. Medicijnen als ACE-remmers en A-II blokkeerders remmen en/of blokkeren dit mechanisme. Een en ander kan nog versterkt worden door het zoutgebruik te beperken en het nemen van plaspillen. Ook bij overgewicht wordt bovengenoemd systeem geactiveerd en neemt de bloeddruk toe. Dit leidt tot een versterkte filtratie in het zeeflichaampje, waardoor er eiwitten en rode bloedcellen door het filter geperst kunnen worden, wat normaliter niet geschiedt. In eerste instantie komen de eiwitten nog in de nierbuisjes terecht om van daaruit weer opgenomen te worden. Echter bij grotere hoeveelheden zullen de eiwitten uiteindelijk wegvloeien via de urine.

Aanmaak van hormonen

De nieren maken het hormoon renine aan wat er zorg voor draagt, dat het in de lever geproduceerde angiotensinogeen omgezet wordt in angiotensine I. Dat vervolgens in het bloed door middel van een enzym wordt verwerkt tot angiotensine II. Een en ander heeft tot gevolg dat de bloeddruk zal stijgen door de volgende effecten:

• stimulering van de bijnier om het hormoon aldosteron aan te maken
• stimulering van de hypothalamus om het antiplashormoon ADH aan te maken
• het verkleinen van de diameter van de bloedvaten
• een bovennormale aanmaak van renine door de nieren

Het stimuleren van de bijnier om aldosteron te produceren heeft tot gevolg dat meer water en zouten uit de nierbuisjes wordt heropgenomen in het bloed. Het hormoon ADH, aangemaakt door de hypothalamus, zorgt voor een identiek scenario bij vocht.
Medicijnen die de aanmaak van deze hormonen blokkeren en/of hun werking teniet doen zijn belangrijke middelen om in te zetten bij ziekten van de nieren. De nieren maken tevens nog erytropoëtine (EPO) aan, dat de aanmaak van rode bloedcellen in het beenmerg stimuleert. Bij een verminderde werking van de nieren wordt er minder EPO geproduceerd, waardoor bloedarmoede en uiteindelijk vermoeidheid ontstaat.

Zelfmedicatie

Men dient bij een te hoge bloeddruk meer groente, fruit, vezels, vette vis en fytosterolen te consumeren. Bij aanvullende supplementen kan men denken aan l-arginine 3x4 gram, vitamine C 3 gr, calcium 2x500 gr, Q10 2x100 gr, knoflook 3x1.000 mg, EPA/DHA, visolie, CLA, argaanolie en tenslotte alleen op advies van een arts kalium 200 mg.

Aanvullende maatregelen

Verder kunnen een scala aan mogelijkheden ingezet worden:

• in overleg met de huisarts het bloed op diverse waarden laten testen
• voldoende bewegen en niet te veel stressen
• de voeding aanpassen, geen cafeïne meer gebruiken en overgewicht verminderen
• het elimineren van cadmium en andere vervuilers en daarna reiniging van de nieren
• de suppletie met magnesium, taurine en 500 mg vitamine B6
• de suppletie met aanvullende supplementen
• dagelijks in de middag een dutje doen kan de bloeddruk met 5% verlagen

Medicatie middels een huisarts

De arts kan voorschrijven ACE remmers, bèta-blokkers, Aprovel, echter zinvoller zijn calcium kanaalblokkers en plastabletten.
Een eventueel bloedonderzoek dient waardebepaling van CRP, homocysteïne, cholesterol, triglyceriden en kalium te omvatten. Daarbij dient bedacht te worden dat de bloeddruk en concentraties van stoffen in het bloed en urine fluctueren met het ritme van een week. Tevens verdient het aanbeveling de bloeddruk op verschillende armen te laten meten, omdat dit verschil kan maken.

Daling van bloeddruk

Als de bloeddruk is gedaald tot 140/90, dan kan men de dosis aan medicijnen halveren. De dag daarop de bloeddruk weer checken. Is die weer gestegen dan teruggaan naar 3/4 of de volle dosis. Een week later weer een poging wagen om de dosis terug te brengen. Eerst bij een waarde 130/80 kunt u medicatie volledig schrappen, echter wel nog nierkruiden blijven innemen.
Een 45 minuten durende operatie via een katheter in de nierslagader kan hoge bloeddruk behandelen, waarbij medicijnen gebruik in deze overbodig worden.

Lees verder

• De taken van de nieren