Ben jij oververmoeid?

De 24-uurs maatschappij vraagt veel van ons of eigenlijk laten we toe dat deze veel van ons vraagt. Je moet wat doen om de maatschappij “bij te houden”… er vanuit gaande dat het is wat je ambieert. Dit uitgangspunt geldt voor veel mensen en dat geeft ook direct de spanning aan tussen “doorgaan” en “pas op de plaats”. Dat laatste komt bij menigeen nog wel eens in het gedrang, want voor iedereen geldt dat een dag maar 24 uur heeft en daar moet alles in gebeuren, inclusief de broodnodige rustmomenten!

Oververmoeid of toch niet?

Als de oplading niet voldoende is ten opzichten van wat je “gebruikt” tijdens de uren dat je actief bent, dan raak je enig moment oververmoeid. Het sluipt er vaak in en plots gaat het kaarsje even niet meer aan, zoals we dat wel eens plegen te noemen.
Een duidelijker signaal is er haast niet en dan nog krijgen we het voor elkaar om door te gaan, vaak onder het motto “we hebben allemaal wel een off dag”. We hebben geleerd om de signalen die ons lichaam geeft, niet te serieus te nemen. Spreekt voor zich dat dit geheel onterecht is.
Toch gaat oververmoeidheid verder en een combinatie van enkele signalen, kan je helpen inzichtelijk te maken in hoeverre je inderdaad oververmoeid bent.

Signalen oppakken

Ga voor jezelf eens na in hoeverre je in pakweg 4 tot 6 weken tijd last hebt van:

• Lig je regelmatig wakker?
• Is koffie of misschien wel thee de stof die je door de dag op de been houdt?
• Ben je snel geïrriteerd (licht geraakt)?
• Voel je je regelmatig echt moe, geen energie, futloos?
• Heb je last van stress?
• Heb je weinig zin in seks?
• Vergeet je zaken vrij snel?
• Voel je je duizelig bij het opstaan?
• Heb je relatief veel last van nervositeit?
• Laten de wallen onder de ogen iets zien alsof je de dag ervoor een feestje hebt gehad (wat niet zo is)?

Een combinatie van enkele van dit soort “klachten” kan duiden op oververmoeidheid. Op het moment dat je het je realiseert, weet je ook wel dat het zo is. Het is een kwestie van reflecteren en er iets aan doen. Je lichaam zit zo ingenieus in elkaar dat het signalen afgeeft als er iets niet goed is. We hebben geleerd om de signalen te negeren en dat moet je weer loslaten en je lichaam en geest gaan ervaren zoals het echt is. Dat kan soms nogal confronterend zijn, maar is onderdeel van het proces.

Hoe pak je het aan?

Een belangrijke stap, namelijk het bewust worden van het feit dat je oververmoeid bent, is een eerste vereiste. Maar ja, met de wetenschap dat je oververmoeid bent, los je de vermoeidheid nog niet op. Daar moet je wat voor doen en dat is niet per definitie even niets doen.

Natuurlijk helpt het om even “de boel de boel” te laten, maar je loopt ook de kans dat je gaat malen en dat werkt dan weer averechts. Je mag wel nadenken om het in de toekomst te vermijden, maar blijven analyseren waar het fout is gegaan of wie nu wat moet doen, nu je zelf niet alles meer kunt, heeft geen zin.

Acceptatie

Acceptatie dat je niet altijd alles zelf kunt of moet doen, maar je soms ook hulp moet vragen of zaken in een ander tempo en/of volgorde moet doen, is belangrijk. Accepteer de situatie zoals deze is, werk aan je herstel en zorg dat het je niet weer overkomt. Daar hoort bij dat dingen anders moeten. Bedenk ook dat het misschien helemaal niet erg is dat iets wat minder snel gereed is of door een ander gedaan wordt.

Activiteit

Om oververmoeidheid aan te pakken, ga je bewegen. Dat klinkt misschien niet logisch, maar is het wel. Je bent actief met iets bezig en geeft ten eerste afleiding en voorkomt dat je gaat piekeren. Ten tweede is het goed voor lichaam en geest (denk alleen maar eens aan de stofwisseling die gestimuleerd wordt, maar ook je afweer bouwt zich op) en bouw je conditie op. Ten derde geeft je lichaam bij het sporten een stofje af waar je een goed gevoel van krijgt. Dat geeft weer energie om zaken op te pakken. Probeer te sporten in de natuur, dat geeft een extra effect.
Het is alles bij elkaar een heel andere inspanning dan de oververmoeidheid waar je last van hebt.

Ritme en rust

Een stabiel ritme is goed om oververmoeidheid tegen te gaan. Misschien saai, maar het is waar het je lichaam om draait en helpt die nieuwe oververmoeidheid te voorkomen. Zorg dus dat je in een ritme stapt waar ook voldoende ontspanning in zit, zorg dat je in een goed geventileerde slaapkamer slaapt waar je op een goed bed ligt en waar je de i-pad niet binnen handbereik hebt.

Concluderend

Oververmoeidheid sluipt er vaak ongemerkt in en heeft niet zelden met onze instelling te maken. Gelukkig kun je het ook weer relatief gemakkelijk aanpakken. Het gaat er dan wel om dat je écht wilt, anders is de verleiding wel erg groot dat je opnieuw in de fout gaat. Zorg voor een goede basis en wees waakzaam als je van jezelf weet dat je snel weer "de fout" in kunt gaan.