Herkennen en behandelen van laag testosteron

Door de toenemende vergrijzing van de samenleving worden steeds meer diagnoses van een te laag testosteron gesteld. Het probleem wordt bij artsen ook zichtbaarder omdat mannen in staat zijn opener over zaken als erectieproblemen te praten dan vroeger. Er is voor veel oudere mannen duidelijk sprake van een probleem. Het is dan ook van belang dat je het probleem zelf kunt herkennen en dat je weet wat je ertegen kunt doen.

Wat is testosteron?

Testosteron is een hormoon dat zorgt voor mannelijke beharing en seksdrive. Het wordt bij mannen met name in de testikels geproduceerd. In het embryo worden, onder de invloed van het testosteron, de mannelijke geslachtsorganen gevormd. Tijdens de puberteit zorgt het hormoon voor spierontwikkeling, vergroting van de penis en verlaging van de stem. Wanneer de man volgroeid is zorgt het hormoon voor de mannelijke kenmerken en aanmaak van sperma. Vrouwen hebben het hormoon in veel mindere mate; het is zoals gezegd wat een man tot een man maakt. Een tekort hieraan kan dan ook veel problemen veroorzaken.

Testosteron en ouderdom

Ongeveer na iemands dertigste levensjaar wordt het testosteronniveau langzaam lager. Dit gaat voor sommige mannen soms samen met een verlies aan seksdrive. Dit kan voor een misvatting zorgen, namelijk dat deze verminderde zin in seks het gevolg is van het ouderdomsproces. Een langzame afname van het testosteron kan onmogelijk leiden tot een grote afname van het libido; in ieder geval tot je veertigste zullen hierin andere gezondheidsproblemen dan ouderdom een rol spelen. Voor mannen boven de 40 geldt, dat ongeveer een op de 8 te maken krijgt met klachten als gevolg van een testosterontekort.

Testosteron: hoe laag is te laag?

Een normaal testosteronniveau hoort tussen de 330 nanogram per deciliter en 800 nanogram per deciliter te liggen. Wanneer een man lager dan genoemde ondergrens scoort, kunnen een aantal oorzaken hieraan ten grondslag liggen, te weten:

• Een infectie
• Type 2 diabetes (ouderdomssuiker)
• Een hormoonaandoening
• Een chronische aandoening aan de lever
• Zaadbalkanker
• Ernstig overgewicht

Een lagere dan normale score hoeft niet altijd tot klachten te leiden, maar wanneer het niveau onder de 200 nanogram per deciliter zakt kan dit zeker gevolgen hebben. Veelvoorkomende klachten zijn:

• Brosse, en dus breekbare botten
• Bloedarmoede
• Haaruitval
• Erectiestoornissen
• Futloosheid
• Slaapproblemen

Hoe weet ik of ik te weinig testosteron heb?

Wanneer je, bijvoorbeeld naar aanleiding van een van bovenstaande klachten, vermoedt dat je een tekort aan testosteron hebt, kun je je bloed laten onderzoeken. De huisarts kan bloed bij je afnemen en stuurt dit ter controle op naar het laboratorium. De uitslag volgt dan doorgaans enige dagen later.

Behandeling van een te laag testosteron

Het is te verwachten dat je testosteronniveau langzaam afneemt naarmate je ouder wordt. Je kunt als oudere in samenspraak met je huisarts overwegen over te gaan tot behandeling als de lage waarde tot problemen leidt. Voor een jonge man kan een te laag gehalte problemen geven bij het verwekken van kinderen. In dit geval kan overgegaan worden tot het injecteren van testosteron. Ongeveer om de week zal er een injectie plaatsvinden, waarna de spermaproductie en -kwaliteit zal verbeteren.

Een tweede behandelmethode is het toedienen middels een pleister (zoals de Testopatch) of gel, welke op het lichaam wordt aangebracht. Het testosteronniveau kan hiermee gecontroleerd verhoogd worden, omdat de toediening erg frequent (doorgaans dagelijks) is.

Als laatste kan een relatief nieuwe behandelmethode genoemd worden: testosteronimplantaten. Implantaten worden onder de bilhuid aangebracht, waar ze voor een aantal maand testosteron vrijgeven.

Risico en effect van testosteronbehandeling

Wanneer gezondheidsproblemen het directe gevolg zijn van een te laag testosterongehalte, zal binnen weken verbetering zichtbaar moeten zijn. Het libido zal omhoog gaan en het verhoogt een te laag energieniveau. De behandeling brengt echter ook risico's met zich mee. Zo kan het de prostaat vergroten. Een behandeling wordt dan ook afgeraden voor mannen die lijden aan prostaatkanker.

Wanneer je denkt dat je last hebt van (de symptomen van) een te laag testosteronniveau is het altijd verstandig contact op te nemen met je huisarts. Deze kan na een bloedtest uitsluitsel geven.

Wordt een behandeling vergoed door mijn zorgverzekering?

Wanneer de huisarts vast heeft gesteld dat je baat hebt bij een behandeling, zal dit over het algemeen vergoed worden door de zorgverzekering. Lees om onzekerheid weg te nemen je polis goed door, of neem contact op met je verzekering.