Wanneer heb je obesitas?
Obesitas is na roken het grootste probleem in de westerse wereld. Over de gehele wereld zijn anno 2015 meer mensen te vinden met overgewicht dan met honger. Sinds 1998 staat obesitas (extreem overgewicht) officieel te boek als een chronische ziekte. Obesitas is een ziekte die serieus genomen moet worden.
Wanneer heb je obesitas?
Wanneer je wilt weten of jij obesitas hebt, moet je eerst je BMI (Body Mass Index) berekenen. Dit doe je door het gewicht in kilogram te delen door lengte in meter in het kwadraat.
Voorbeeld: Je bent 1,80 meter en je weegt 91 kilogram. De som wordt dan lichaamsgewicht/(lichaamslengte x lichaamslengte) = 91/(1,80 x 1,80) = 91/3,24 = 28,09.
BMI tussen 25 – 30 | overgewicht |
BMI tussen 30 – 35 | eerste graads obesitas |
BMI tussen 35 – 40 | tweede graads obesitas ook wel ernstige obesitas genoemd |
BMI boven de 40 | derde graads obesitas ook wel morbide obesitas genoemd |
BMI boven de 50 | super obesitas |
De persoon uit ons voorbeeld heeft met een BMI van 28,09 last van overgewicht, maar (nog) niet van obesitas.
Obesitas en gezondheid
Al in de zesde eeuw na Christus werd door de Indische chirurg Sushruta een verband gelegd tussen obesitas en diabetes en hart- en vaatziekten. Toch duurde het nog tot 1998 voordat obesitas officieel een chronische ziekte werd genoemd en gedefinieerd werd als een chronische ziekte waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s.
Morbide obesitas verkort de levensverwachting met ongeveer 6,5 jaar en super obesitas verkort de levensverwachting zelfs met bijna 14 jaar. Super obesitas is hiermee officieel slechter voor de gezondheid dan roken. De verkorte levensverwachting komt door de grotere kans op hartziekten, type 2 diabetes, obstructieve slaapapneu en bepaalde vormen van kanker.
Nederland versus de rest van Europa
Nederlanders zijn minder dik dan de rest van de Europeanen. Toch heeft in Nederland 13 % van de mannen en 14 % van de vrouwen te maken met obesitas. In de EU liggen deze gemiddelden op 16,4 % van de mannen en 15,9 % van de vrouwen. Engeland en Schotland kennen de meeste dikke inwoners, 1 op de 4 inwoners van deze landen heeft obesitas. Dit is minder erg dan in de VS, waar 1 op de 3 inwoners te kampen heeft met obesitas.
De verwachting van het WGO (de Wereldgezondheidsorganisatie) is dat er tussen 2015 en 2030 een duidelijke stijging van het aantal mensen met obesitas in Europa te verwachten valt. Vooral Groot-Brittannië, Griekenland, Spanje, Zweden en Tsjechië zullen te maken krijgen met een duidelijke stijging tot misschien wel 48 % van de bevolking.
Oorzaken obesitas
Obesitas is een natuurlijk gevolg van jaren lang meer energie via de voeding binnenkrijgen dan dat het lichaam verbruikt. Toch zijn er een aantal factoren die de kans op obesitas vergroten, zoals:
- een eenzijdig voedingspatroon met weinig groenten en fruit (snacken is goedkoop en de bereiding kost weinig tijd)
- een zittend leven (inmiddels krijgt al 60 % van de wereldbevolking te weinig beweging)
- chronische stress
- slapeloosheid
- genetisch aanleg
- eetbuien, deze zijn vaak psychisch gerelateerd
Obesitas en afvallen
Wanneer je last hebt van obesitas en wilt afvallen, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts. Deze kan je doorverwijzen naar een diëtiste of wanneer er ernstigere maatregelen nodig zijn naar een specialist voor een operatie (maagverkleining of maagband). Wanneer je veel gewicht moet verliezen heb je toezicht nodig als stok achter de deur, maar ook om je gezondheid in de gaten te houden.
Naast minder energie-inname moet er ook sprake zijn van een groter energieverbruik. Hiervoor is het verstandig om een sportschool te gaan bezoeken, zodat je onder deskundige begeleiding kan beginnen met beweging. Vaak is het in het begin lastig om lange tijd te bewegen, vergeet daarom ook de krachttraining niet.
Wanneer je problemen hebt met beweging, kan je nog niet gaan sporten, maar kan je wel steeds wat meer beweging in je dagelijks patroon inbouwen. Loop eens naar de hoek van de straat en weer terug en later valt dit misschien uit te bouwen naar een blokje om. Dit maakt niet alleen lichamelijk verschil, maar ook geestelijk moet er een knop om waardoor het makkelijker wordt om te bewegen. Misschien is het ook geen slecht idee om de verwarming een paar graden lager te zetten. Het lichaam moet dan harder werken om op temperatuur te blijven. Alle beetjes helpen.
Iemand die eens last heeft gehad van obesitas, moet hier zijn of haar hele leven rekening mee houden en blijven letten op het gewicht. Onderzoek van het King’s college in Londen in 2015, waarvan de resultaten bekend werden gemaakt in "the American Journal of Public Health" liet zien dat na vijf jaar 78 % van de 280.000 proefpersonen met ernstig obesitas weer op het oude gewicht zat. De proefpersonen hadden tijdens een dieet allen minimaal 5% van hun gewicht verloren. Helaas zat dit er vijf jaar later bij de meeste proefpersonen weer aan.