Oorzaken en behandeling van een gezwollen tong

Een gezwollen tong is vaak een ongemakkelijke en zelfs pijnlijke situatie welke in de meeste gevallen vrij onschuldig is en vanzelf weer verdwijnt. Soms is een gezwollen tong echter niet zo ongevaarlijk aangezien het de de luchtwegen achterin de keel kan blokkeren waardoor er minder zuurstof naar de longen gaat. Er zijn verschillende oorzaken die aan de basis kunnen liggen van een gezwollen tong zoals een allergische reactie, een kwetsuur, een infectie of door genetische bepaling.

Wanneer een arts raadplegen?

Een gezwollen tong is vaak heel onschuldig en zal meestal vanzelf verdwijnen binnen tien dagen. Wanneer dit ongemak toch langer aanhoudt, herhaaldelijk optreedt of gepaard gaat met andere symptomen waaronder ademhalingsproblemen; problemen met slikken, kauwen of praten of een vergrootte kwijlproductie is het toch noodzakelijk om medische hulp in te roepen zodat de exacte oorzaak voor de zwelling kan worden vastgesteld. Bij een ernstige zwelling is een spoedinterventie vereist daar mogelijk de luchtwegen kunnen worden geblokkeerd.

Gezwollen tong bij een allergische reactie

Een gezwollen tong komt vaak voor bij een allergische reactie op voedsel, dranken, medicijnen, tandpasta en mondwater. Dit gaat ook vaak gepaard met een zwelling in de keel en van de lippen. Daarnaast kan ook medicatie zoals aspirine en ibuprofen aan de basis liggen van dit tongprobleem.

Soms kan een gezwollen tong echter ook een indicatie zijn voor een ernstiger probleem buiten de mond. Zo kan het bijvoorbeeld de voorbode zijn voor een anafylactische shock, een gevaarlijke allergische reactie welke betrekking heeft op het hele lichaam en soms zelfs levensbedreigende vormen kan aannemen.

Een zwelling van de tong, lippen en keel als gevolg van een allergische reactie leidt vaak tot ademhalingsproblemen, versnelde hartslag en een lage bloeddruk. Bovendien kan de patiënt last krijgen van een piepende ademhaling en de ontwikkeling van netelroos waardoor duizeligheid, flauwte en algemene afzwakking kan optreden.

Andere oorzaken van een gezwollen tong

Naast een allergische reactie zijn er tal van andere oorzaken die aan de basis kunnen liggen van het opzwellen van de tong. Deze omvatten voornamelijk voedingstekorten (ijzer, vitamine B12 en B3), infecties in de mond, beschadiging als gevolg van een kwetsuur of piercing en irritatie door alcohol of roken.

Een gezwollen tong kan zich ook manifesteren als een symptoom van bepaalde aandoeningen zoals hypothyroïdie, problemen aan de hypofyse, het syndroom van Down en sommige vormen van kanker.

Tenslotte kan een opgezwollen tong regelmatig opduiken, zonder duidelijke oorzaak bij mensen die hier genetisch aanleg voor hebben. Men spreekt in dit geval van erfelijke angio-oedeem, een zwelling onder het huidoppervlak van de tong, mond, keel en andere delen van het lichaam door vochtophoping.

Tongontsteking of glossitis

Een gezwollen tong is soms ook een symptoom bij tongontsteking of glossitis. Dergelijke ontsteking gaat gepaard met een verhoogde bloedtoevoer, warmte, pijn en roodheid aan de tong. Bij glossitis zal de tong een glanzende uitstraling krijgen omdat de kleine oneffenheden of papillen op de tong verdwijnen. Deze aandoening kan zowel betrekking hebben op de gehele tong als op kleinere gebieden.

Glossitis ontwikkelt zich meestal als gevolg van een allergische reactie, infectie, verwonding, irritatie of hormonale veranderingen. Het is ook vaak een symptoom van het Sjorgen syndroom, een auto-immuunziekte die betrekking heeft op de traan- en speekselklieren en leidt tot een droge mond of xerostomie.

Geografische tong

Ongeveer twee tot drie procent van de bevolking heeft last van een geografische tong. Dit is een vorm van glossitis waarbij er papillen ontbreken waardoor er gladde roze plekken ontstaan. Deze plekken hebben vrij onregelmatige vormen welke te vergelijken zijn met het uitzicht van een landkaart. Wanneer enkele papillen zijn genezen zal het probleem zich verplaatsen naar een andere gedeelte van de tong waardoor deze landkaart ook altijd van vorm van veranderen.

De oorzaak van geografische tong is nog vrij onduidelijk. Onderzoek heeft reeds uitgewezen dat genetica alleszins een rol speelt bij de ontwikkeling ervan. Mensen met een gespleten tong of personen die lijden aan psoriasis zouden ook een verhoogd risico lopen op de ontwikkeling van een geografische tong. Deze aandoening is vrij onschuldig en veroorzaakt tevens geen ongemakken. In sommige gevallen kan wel een branderig gevoel worden ervaren.

Behandeling

De behandeling van een gezwollen tong is afhankelijk van de oorzaak. Wanneer je merkt dat je regelmatig last hebt van een gezwollen tong of wanneer deze langer dan tien dagen aanhoudt is het aangeraden om een arts te raadplegen zodat de juiste oorzaak kan worden vastgesteld en met de behandeling kan worden gestart.

Wanneer de zwelling wordt veroorzaakt door een allergische reactie zal een epinefrine injectie worden toegediend waardoor de zwelling zal afnemen. Voor mildere vormen volstaat de inname van antihistaminica om de allergische reactie te onderdrukken. Verdere allergietesten zullen uitwijzen welke stof de zwelling heeft veroorzaakt.

Wanneer de zwelling van de tong te wijten is aan voedingstekorten kunnen extra voedingssupplementen helpen om de zwellingen te verminderen. Een antibioticakuur zal dan weer de infectie wegnemen welke ook een mogelijke boosdoener is. Wanneer er andere aandoeningen aan de basis liggen, zoals hypothyreoïdie , zullen deze moeten worden aa,gepakt om te tong terug in zijn normale toestand te krijgen.

Wanneer je last hebt van een gezwollen tong is het belangrijk om warme en pikante voedingsmiddelen te mijden om verdere schade aan de tong te voorkomen. Ook gebruik je best tandpasta met zo weinig mogelijk additieven en is het cruciaal om een goede mondhygiëne te handhaven.

Besluit

Een gezwollen tong moet altijd met zorg een aandacht worden behandeld. Deze aandoening is meestal van milde aard en veroorzaakt slechts een licht ongemak welke doorgaans vanzelf zal verdwijnen. In sommige gevallen kan een gezwollen tong echter een pijnlijke en zelfs gevaarlijke situatie worden welke tot ademhalingsproblemen kan leiden afhankelijk van de omvang en ontwikkeling van de zwelling. Het is noodzakelijk om de exacte oorzaak van een zwelling van de tong te laten achterhalen zodat dit probleem in de toekomst kan worden vermeden.

Lees verder

• Pijnlijke tong en andere tongproblemen