Gladde tong (afwezige smaakpapillen): Oorzaken

Gladde tong (afwezige smaakpapillen): Oorzaken De tong is nodig voor het kauwen, proeven en slikken. Doordat mensen de tong vrijwel continu gebruiken gedurende de dag, zijn afwijkingen heel snel duidelijk. Een gladde tong treedt op wanneer de normale bultjes op het slijmvlies van de tong (smaakpapillen) niet langer zichtbaar zijn. Bij sommige patiënten is het hele tonggebied glad, terwijl bij anderen enkele tonggebieden een glad uiterlijk hebben. Afwezige smaakpapillen zijn meestal te wijten aan een tongontsteking, maar ook enkele andere oorzaken zijn bekend voor een tong die glad is. Vaak komen ook bijkomende afwijkingen of problemen met de mond tot stand, al gaan sommige oorzaken van een glad tonguiterlijk ook gepaard met systemische symptomen. Bij de meeste patiënten komen de smaakpapillen terug wanneer het onderliggend probleem is aangepakt.

Antibiotica en glad uiterlijk van tong

Het gebruik van antibiotica veroorzaakt mogelijk een tong waarbij de smaakpapillen afwezig zijn.

Syndromen en glad tonguiterlijk

Syndromen hebben diverse mogelijke symptomen, waaronder een glad uiterlijk van de tong. Dit gebeurt soms bij volgende syndromen:

Tongafwijkingen en gladde tong

Roken irriteert de tong, wat mogelijk leidt tot een tongontsteking. Dit leidt uiteindelijk mogelijk tot een gladde tong / Bron: Geralt, PixabayRoken irriteert de tong, wat mogelijk leidt tot een tongontsteking. Dit leidt uiteindelijk mogelijk tot een gladde tong / Bron: Geralt, Pixabay

Glossitis (tongontsteking)

Vaak is een tong die glad is een symptoom van een tongontsteking (glossitis). Glossitis is mogelijk het gevolg van veel gezondheidsproblemen, waaronder schimmelinfecties, vitaminetekorten, bloedarmoede, het Sjögren-syndroom (aandoening met droge ogen, droge mond en droge keel), hormonale problemen, sommige huidziekten en het gebruik van sommige medicijnen. De ontsteking van de tong is mogelijk ook te wijten aan irriterende chemicaliën, zoals tabak, mondwater, alcohol of irriterende voedingsmiddelen. Door de ontsteking ontstaan aan de tong veranderingen in de kleur en textuur van het tongoppervlak. Symptomen van glossitis zijn onder meer tongpijn, een gladde tong, een rode tong en een gezwollen tong.

Landkaarttong

Patiënten met een landkaarttong (lingua geographica) hebben gladde en rode tonggebieden die zijn afgewisseld met ruwe en witte gebieden. De pijnloze tongvlekken zijn aanwezig op het hele tongoppervlak en lijken zich te verplaatsen. De symptomen houden weken, maanden of zelfs jaren aan. De goedaardige aandoening met onbekende oorzaak (anno oktober 2020) is het gevolg van kleine ontstekingen. Stress, hormonale factoren en allergieën zijn geassocieerd met de gladde plekken op de tong. De tongafwijking behoeft geen medische behandeling aangezien pijn niet tot stand komt.

Voedingstekorten en tong zonder smaakpapillen

IJzertekort

In de meeste gevallen duidt een gladde tong op ferriprieve anemie, de medische term van bloedarmoede door een ijzergebrek.

Vitamine B12

Door volgende vitaminen- en mineralentekorten kampen patiënten mogelijk met een glad uiterlijk van de tong:

Andere oorzaken van afwezige smaakpapillen op de tong

Enkele andere aandoeningen veroorzaken mogelijk een tong zonder smaakpapillen:
  • coeliakie (glutenintolerantie)
  • een slechte leverfunctie
  • mixed connective tissue disease
  • sclerodermie (opbouw van littekenweefsel in huid en organen)
  • syfilis (bacteriële infectie via seksueel contact)
  • ziekte van Kawasaki (aandoening met ontstoken bloedvaten in de slagaders)

Patiënten met een aanhoudend glad tonguiterlijk kunnen het beste naar de arts gaan. Een bloedonderzoek is aanbevolen / Bron: Frolicsomepl, PixabayPatiënten met een aanhoudend glad tonguiterlijk kunnen het beste naar de arts gaan. Een bloedonderzoek is aanbevolen / Bron: Frolicsomepl, Pixabay

Diagnose en onderzoeken van gladde tonggebieden

De arts onderzoekt de mondholte. Soms is een bloedonderzoek aanbevolen. Indien de ars twijfelt over de precieze oorzaak van de afwezige smaakpapillen, verwijst hij de patiënt door naar een KNO-arts (keel-, neus- en oorarts) voor verder onderzoek. Afhankelijk van de mogelijke oorzaak zijn soms bijkomende onderzoeken nodig.

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Pijn aan de tong? Oorzaken en tips bij tongklachtenPijn aan de tong? Oorzaken en tips bij tongklachtenAls je problemen hebt aan de tong dan kan het moeilijker worden om eten te proeven, te slikken en zelfs te spreken. Dit…
Kloofjestong: Tongafwijking met groeven of kloven in de tongKloofjestong: Tongafwijking met groeven of kloven in de tongEen kloofjestong is een goedaardige tongafwijking waarbij een patiënt diepe groeven (kloven) in het dorsale oppervlak va…
Schilferige tong: Oorzaken van schilferend tonggebiedSchilferige tong: Oorzaken van schilferend tonggebiedSommige patiënten kampen met een tong die schilfert. Dit is een natuurlijk afweermechanisme waarbij het lichaam zich ont…
Bultjes op de tongBultjes op de tongIedereen heeft wel eens last van bultjes op de tong. Deze moeten niet verward worden met de normale kleine bultjes oftew…

Microscopische colitis: Dikkedarmontsteking met diarreeMicroscopische colitis: Dikkedarmontsteking met diarreeMicroscopische colitis is een chronische ontstekingsziekte van de wand van de dikke darm waarbij een patiënt chronische,…
Gele voeten: Oorzaken van geelverkleuring voetzolen/tenenGele voeten: Oorzaken van geelverkleuring voetzolen/tenenGele voeten kennen tal van oorzaken die meestal goedaardig of mild zijn, zoals eelt of hoge waarden carotenoïden in het…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Bin Im Garten, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Geraadpleegd op 27 juli 2019:
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Dít kan je tong je vertellen over je gezondheid, https://www.libelle.nl/lekker-in-je-vel/tong-gezondheid/
  • Symptomen » Gladde tong, https://www.simpto.nl/symptomen/gladde-tong/
  • Tongue Symptoms of Vitamin Deficiencies, https://www.livestrong.com/article/285153-tongue-symptoms-of-vitamin-deficiencies/
  • Wat je tong je vertelt over je gezondheid, https://www.gezondheidsnet.nl/mondverzorging/wat-je-tong-je-vertelt-over-je-gezondheid
  • What is smooth tongue?, https://www.sharecare.com/health/tooth-and-mouth-disorders/what-is-smooth-tongue-glossitis
  • Ziekten van de tong, https://www.mlds.nl/ziekten/ziekten-van-de-tong/
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Frolicsomepl, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 10-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.