Gladde tong (afwezige smaakpapillen): Oorzaken
De tong is nodig voor het kauwen, proeven en slikken. Doordat mensen de tong vrijwel continu gebruiken gedurende de dag, zijn afwijkingen heel snel duidelijk. Een gladde tong treedt op wanneer de normale bultjes op het slijmvlies van de tong (smaakpapillen) niet langer zichtbaar zijn. Bij sommige patiënten is het hele tonggebied glad, terwijl bij anderen enkele tonggebieden een glad uiterlijk hebben. Afwezige smaakpapillen zijn meestal te wijten aan een tongontsteking, maar ook enkele andere oorzaken zijn bekend voor een tong die glad is. Vaak komen ook bijkomende afwijkingen of problemen met de mond tot stand, al gaan sommige oorzaken van een glad tonguiterlijk ook gepaard met systemische symptomen. Bij de meeste patiënten komen de smaakpapillen terug wanneer het onderliggend probleem is aangepakt.
Antibiotica en glad uiterlijk van tong
Het gebruik van
antibiotica veroorzaakt mogelijk een tong waarbij de smaakpapillen afwezig zijn.
Syndromen en glad tonguiterlijk
Syndromen hebben diverse mogelijke symptomen, waaronder een glad uiterlijk van de tong. Dit gebeurt soms bij volgende syndromen:
Tongafwijkingen en gladde tong

Roken irriteert de tong, wat mogelijk leidt tot een tongontsteking. Dit leidt uiteindelijk mogelijk tot een gladde tong /
Bron: Geralt, PixabayGlossitis (tongontsteking)
Vaak is een tong die glad is een symptoom van een
tongontsteking (glossitis). Glossitis is mogelijk het gevolg van veel gezondheidsproblemen, waaronder schimmelinfecties,
vitaminetekorten,
bloedarmoede, het Sjögren-syndroom (aandoening met droge ogen, droge mond en droge keel),
hormonale problemen, sommige
huidziekten en het gebruik van sommige
medicijnen. De
ontsteking van de tong is mogelijk ook te wijten aan irriterende chemicaliën, zoals
tabak,
mondwater,
alcohol of irriterende voedingsmiddelen. Door de ontsteking ontstaan aan de tong veranderingen in de kleur en textuur van het tongoppervlak. Symptomen van glossitis zijn onder meer
tongpijn, een gladde tong, een
rode tong en een gezwollen tong.
Landkaarttong
Patiënten met een
landkaarttong (lingua geographica) hebben gladde en rode tonggebieden die zijn afgewisseld met ruwe en witte gebieden. De pijnloze
tongvlekken zijn aanwezig op het hele tongoppervlak en lijken zich te verplaatsen. De symptomen houden weken, maanden of zelfs jaren aan. De goedaardige aandoening met onbekende oorzaak (anno oktober 2020) is het gevolg van kleine ontstekingen.
Stress, hormonale factoren en
allergieën zijn geassocieerd met de gladde plekken op de tong. De
tongafwijking behoeft geen medische behandeling aangezien
pijn niet tot stand komt.
Voedingstekorten en tong zonder smaakpapillen
IJzertekort
In de meeste gevallen duidt een gladde tong op
ferriprieve anemie, de
medische term van
bloedarmoede door een ijzergebrek.
Vitamine B12
Door volgende vitaminen- en mineralentekorten kampen patiënten mogelijk met een glad uiterlijk van de tong:
Andere oorzaken van afwezige smaakpapillen op de tong
Enkele andere aandoeningen veroorzaken mogelijk een tong zonder smaakpapillen:
- coeliakie (glutenintolerantie)
- een slechte leverfunctie
- mixed connective tissue disease
- sclerodermie (opbouw van littekenweefsel in huid en organen)
- syfilis (bacteriële infectie via seksueel contact)
- ziekte van Kawasaki (aandoening met ontstoken bloedvaten in de slagaders)

Patiënten met een aanhoudend glad tonguiterlijk kunnen het beste naar de arts gaan. Een bloedonderzoek is aanbevolen /
Bron: Frolicsomepl, PixabayDiagnose en onderzoeken van gladde tonggebieden
De arts onderzoekt de mondholte. Soms is een
bloedonderzoek aanbevolen. Indien de ars twijfelt over de precieze oorzaak van de afwezige smaakpapillen, verwijst hij de patiënt door naar een KNO-arts (keel-, neus- en oorarts) voor verder onderzoek. Afhankelijk van de mogelijke oorzaak zijn soms bijkomende onderzoeken nodig.
Lees verder