Gele voeten: Oorzaken van geelverkleuring voetzolen/tenen

Gele voeten kunnen verschillende oorzaken hebben, die doorgaans goedaardig of mild van aard zijn. Voorbeelden hiervan zijn eelt of verhoogde waarden van carotenoïden in het bloed. Naast gele verkleuring kunnen patiënten ook andere symptomen ervaren, zoals dikke, wasachtige of droge huidgebieden. Soms is slechts een specifiek deel van de voet geel, zoals de tenen of de voetzool, terwijl andere oorzaken leiden tot een geelverkleuring van de gehele voet. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak kunnen ook andere symptomen optreden, zoals vermoeidheid, jeuk of gevoeligheid voor koude temperaturen. De vooruitzichten voor patiënten met gele voeten hangen af van de oorzaak van de verkleuring. In de meeste gevallen verdwijnt de gele kleur zodra de onderliggende aandoening succesvol is behandeld.

• Bloedarmoede en gele huidverkleuring
• Carotenemie en gele kleur van voetzolen en handpalmen
• Eelt en Gele Vlekken op de Voeten
• Geelzucht
• Hoge doses kurkuma en geelverkleuring van voetzolen
• Ziekte van Raynaud en gele tenen
• Alarmsymptomen
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Bloedarmoede en gele huidverkleuring

Een bleke huidskleur of gele huid kan soms wijzen op bloedarmoede door een tekort aan ijzer (ferriprieve anemie).

Andere symptomen van een ijzertekort zijn:

• Broze nagels
• Pijnlijke tong of gladde tong
• Snelle hartslag
• Haaruitval
• Hoofdpijn
• Kortademigheid
• Pijn op de borst
• Vermoeidheid
• Zwakte

Patiënten met bloedarmoede door ijzertekort hebben doorgaans ijzersupplementen nodig om de ijzerniveaus in hun bloed te verhogen. Ze moeten mogelijk ook andere voedingsaanpassingen doen. Als bloedverlies bijdraagt aan het lage ijzergehalte, kunnen aanvullende behandelingen nodig zijn. Vrouwen met zware menstruaties kunnen bijvoorbeeld baat hebben bij orale (via de mond ingenomen) anticonceptiva of andere medische behandelingen.

Carotenemie en gele kleur van voetzolen en handpalmen

Carotenemie is een aandoening die ontstaat door te hoge niveaus van carotenoïden in het bloed. Carotenoïden zijn geelrode pigmenten die voorkomen in fruit en groenten. De meest bekende carotenoïde is bètacaroteen, dat van nature aanwezig is in wortelen. Het lichaam zet bètacaroteen om in vitamine A. Wanneer een patiënt normale hoeveelheden carotenoïden consumeert, worden deze pigmenten via urine, zweet en ontlasting uitgescheiden. Hoge innames van meer dan 30 milligram per dag kunnen echter leiden tot gele voetzolen en handpalmen.

Voedingsmiddelen rijk aan carotenoïden zijn onder andere:

• Ander fruit, zoals abrikozen, mango’s en papaja’s
• Citrusvruchten
• Groene groenten, waaronder broccoli, boerenkool en erwten
• Oranje groenten, zoals wortelen, zoete aardappelen en pompoen

Bepaalde aandoeningen kunnen de verwijdering van carotenoïden uit het lichaam belemmeren en dragen daardoor bij aan carotenemie:

• Een hoog cholesterolgehalte
• Een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie)
• Leverproblemen
• Nierproblemen
• Diabetes mellitus

Patiënten die te veel carotenoïderijk voedsel consumeren, merken meestal dat de gele huid weer normaal wordt zodra ze de inname van dit voedsel verminderen. Een diëtist kan informatie geven over de juiste voedingskeuzes. Patiënten met carotenemie als gevolg van een onderliggende aandoening zullen verbetering zien van de symptomen zodra de aandoening onder controle is met medicijnen, veranderingen in levensstijl of andere behandelingen.

Eelt en Gele Vlekken op de Voeten

Eelt is een verdikte, harde huid die vaak verschijnt als een gele, droge, schilferige of wasachtige vlek. Eelt ontstaat als reactie op druk of wrijving. Het vormt zich meestal op de voeten, vaak door het dragen van slecht passende schoenen of langdurig staan of lopen. Dit is meestal geen ernstig probleem en vereist doorgaans geen behandeling. Als eelt echter hinderlijk is, kunnen de volgende adviezen nuttig zijn:

• Comfortabele, goed passende schoenen dragen
• De dikke huid met een puimsteen vijlen
• Eelt verzachten in warm zeepwater
• Eelt professioneel laten verwijderen door een podoloog
• Eeltverwijderende medicijnen op de voet aanbrengen

Geelzucht

Geelzucht (icterus) is een geelverkleuring van de huid en het oogwit die ontstaat wanneer zich te veel bilirubine (een afvalproduct van de afbraak van rode bloedcellen) ophoopt in het lichaam. Patiënten met geelzucht kunnen gele voeten ervaren, maar ook een gele huid op andere delen van het lichaam. Vaak gaan deze symptomen gepaard met een (intense) jeukende huid.

Geelzucht kan voortkomen uit:

• Bepaalde medicijnen, zoals penicilline, orale (via de mond ingenomen) anticonceptiva of anabole steroïden
• Virale infecties, zoals hepatitis A, hepatitis B of hepatitis C
• Enkele kruidensupplementen
• Galblaasproblemen
• Leverfalen

De behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak van de geelzucht.

Hoge doses kurkuma en geelverkleuring van voetzolen

Kurkuma is een mild kruid dat vaak medicinaal wordt gebruikt vanwege zijn antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen. De meest actieve verbinding in kurkuma, curcumine, heeft een heldergele kleur. Een gele verkleuring van de voetzolen kan ontstaan door de inname of plaatselijke toepassing van hoge doses kurkuma. Deze verkleuring verdwijnt meestal wanneer patiënten stoppen met het innemen of toepassen van de overmatige hoeveelheden.

Ziekte van Raynaud en gele tenen

Bij de ziekte van Raynaud (Raynaudfenomeen), die ongeveer 10% van de bevolking treft, ervaren patiënten ongewoon gevoelloze en koud aanvoelende vingers en tenen bij lage temperaturen of als reactie op emotionele stress. Andere sensaties kunnen prikkelingen of tintelingen zijn. De huid krijgt vaak een witte kleur, maar kan soms ook geel lijken. Na verloop van tijd wordt de huid blauw en vervolgens rood, wat een overdreven versie is van de normale reactie van het lichaam op kou. Bij het Raynaudfenomeen kunnen de tenen (en niet de hele voet) geel kleuren. De behandeling hangt af van de ernst van de symptomen en de aanwezigheid van andere aandoeningen. Patiënten met milde symptomen worden aangeraden dikke handschoenen en sokken te dragen en stress te verminderen. Meer ernstige vormen van de ziekte van Raynaud vereisen medicatie of een operatie.

Alarmsymptomen

Een gele huid kan wijzen op een ernstiger medisch probleem, vooral als de verkleuring zich op meerdere lichaamsdelen bevindt.

Bij één of meer van de volgende symptomen naast een gele voet- of teenkleur is medisch advies nodig:

• Bloed braken
• Bloed in de ontlasting
• Duizeligheid
• Ernstige maagpijn
• Hoofdpijn
• Koorts
• Kortademigheid
• Onverklaarbare blauwe plekken of bloedingen
• Pijn op de borst
• Slaperigheid
• Vermoeidheid
• Verwardheid
• Zwarte ontlasting

Prognose

De prognose voor patiënten met gele voeten is sterk afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de verkleuring. In veel gevallen is de verkleuring tijdelijk en verdwijnt deze zodra de oorzaak behandeld of opgelost is. Voorbeelden van oorzaken die een gunstige prognose hebben zijn eelt en een hoge inname van carotenoïden. Zodra de triggerfactoren worden aangepakt, zoals het dragen van goed passende schoenen of het verminderen van de inname van voedingsmiddelen rijk aan carotenoïden, keren de voeten vaak terug naar hun normale kleur.

Bij ernstige oorzaken zoals geelzucht of leverfalen kan de prognose variëren op basis van de ernst van de aandoening en de effectiviteit van de behandeling. Vroegtijdige diagnose en behandeling zijn cruciaal voor een betere prognose.

Complicaties

Gele voeten kunnen in sommige gevallen wijzen op ernstigere gezondheidsproblemen. Mogelijke complicaties zijn:

• Geelzucht kan leiden tot ernstige leverproblemen als het niet wordt behandeld. Chronische geelzucht kan wijzen op leverfalen of galblaasproblemen.
• Een langdurig hoge inname van carotenoïden kan de diagnose van andere aandoeningen bemoeilijken omdat het de normale huidkleur verandert.
• De ziekte van Raynaud kan complicaties veroorzaken zoals gangreen bij ernstige gevallen, vooral als de symptomen niet goed worden beheerd.
• Bloedarmoede door ijzertekort kan leiden tot ernstige vermoeidheid en hartproblemen als het niet adequaat wordt behandeld.

Preventie

Preventie van gele voeten richt zich voornamelijk op het vermijden van de onderliggende oorzaken. Hier zijn enkele strategieën:

• Voorkom eelt: Draag comfortabele, goed passende schoenen en vermijd langdurig staan of lopen op harde oppervlakken. Verzorg je voeten regelmatig met een puimsteen en laat eelt indien nodig professioneel verwijderen door een podoloog.
• Beperk carotenoïden: Als je merkt dat je voeten geel verkleuren door een hoge inname van carotenoïden, probeer dan je inname van voedingsmiddelen rijk aan carotenoïden te verminderen. Raadpleeg een diëtist voor gepersonaliseerd advies.
• Behandel ijzertekort: Eet een ijzerrijke voeding en neem, indien voorgeschreven, ijzersupplementen. Regelmatige controle bij de arts is belangrijk om de ijzerwaarden in het bloed op peil te houden.
• Behandel geelzucht: Bij symptomen van geelzucht is onmiddellijk medische hulp nodig om de onderliggende oorzaak te identificeren en te behandelen. Dit kan variëren van virale infecties tot leverproblemen.
• Zorg voor juiste diagnostiek en behandeling: Bij symptomen van de ziekte van Raynaud of andere aandoeningen, zoals koude of gevoelloze tenen, zorg dan voor een goede diagnose en behandel de aandoening om complicaties te voorkomen.
• Voorkom medicijn-geïnduceerde verkleuringsproblemen: Wees bewust van de mogelijke bijwerkingen van medicijnen zoals penicilline of anabole steroïden die geelzucht kunnen veroorzaken. Raadpleeg je arts over alternatieve medicijnen indien nodig.

Lees verder

• Geelzucht (icterus): Soorten, oorzaken en symptomen
• Carotenemie: Oranje huid door inname van carotenoïden
• Icterus (geelzucht) en hepatitis (leverontsteking)
• Gele oogkleur: Oorzaken van geelverkleuring van de ogen
• Gele teennagels: Oorzaken van geelgekleurde teennagels