Pijn aan de tong

Iedereen bijt wel eens op de tong: dit veroorzaakt veel pijn en soms een bloeding. Maar de tong kan ook om andere oorzaken pijnlijk zijn. Zo kunnen de smaakpapillen ontstoken of gezwollen zijn, kan de tong verbrandt zijn of ontstaat er tongbranden. Deze laatste noemen we ook wel mondbranden. Er zijn dus diverse oorzaken te vinden voor pijn aan de tong. In de meeste gevallen is de pijn tijdelijk en onschuldig. Een behandeling is dan vaak niet nodig. Alleen in ernstige gevallen zal een arts ernaar moeten kijken.

De tong en aandoeningen

In de mond bevindt zich de tong. De tong is belangrijk bij het spreken, het kauwen, het slikken en het schoonhouden van het gebit. Daarnaast speelt de tong een belangrijke rol bij de smaak. De tong bevat veel smaakpapillen die verantwoordelijk zijn voor de gewaarwording van zoet, zuur, bitter en zout.

Net als elk ander orgaan, kent de tong ook velen ziekten en aandoeningen. Deze kunnen van vrij onschuldig tot zeer ernstig zijn. Vaak is een eerste symptoom pijn aan de tong. Pijn is een signaal dat door de hersenen wordt waargenomen. Pijn is altijd een uiting van een beschadiging of ziekte van het betreffende orgaan of weefsel.

Verbrande tong

Door heet voedsel of hete dranken kan de tong verbranden. Dit is pijnlijk en de eerste reactie is dan ook vaak het voedsel of de drank uit te spugen of snel door te slikken. Bij het doorslikken bestaat er een risico op verbranding of irritatie van de slokdarm. Een verbrande tong is vaak herkenbaar door blaarvorming op de tong. Ook kan de tong er rood uitzien. Direct spoelen met koud water brengt verlichting met zich mee. Ook het sabbelen op een waterijsje werkt verdovend. Over het algemeen zijn de klachten na enkele dagen verdwenen, tenzij het een ernstige verbranding betreft. Brandzalf op de tong smeren is niet nodig en zelfs onverstandig. Eventueel kan de arts een zalf voorschrijven die geschikt is voor de tong.

Smaakpapillen doen pijn

Op de tong bevinden zich smaakpapillen. Dit zijn kleine bultjes die iets hoger liggen dan de gewone papillen. Smaakpapillen nemen smaken als zoet, zuur, zout en bitter waar. Aan de achterzijde en aan de zijkant van de tong zijn de smaakpapillen groter. Wanneer de smaakpapillen gezwollen zijn en pijn doen, kan dit duiden op een aarbeientong of frambozentong. De tong ziet er dan ook diep rood uit. Een aarbeientong ontstaat vaak als gevolg van roodvonk of het syndroom van Kawasaki. Ook een infectie met een streptokokbacterie kan hier de oorzaak van zijn. Wanneer de onderliggende ziekte geneest, zal ook de aardbeientong verdwijnen.

Op de tong gebeten

Dit gebeurt vaak tijdens het kauwen: het bijten op de tong. Ook kan er soms een onwillekeurige spiersamentrekking zijn waardoor de kaak een onverwachte beweging maakt en er op de tong wordt gebeten. De tong werkt samen met de kaken. Tijdens het kauwen duwt de tong het voedsel tussen de tanden. Bij het dichtklappen van de kaken trekt de tong zich snel terug. 99 va de 100 keer gaat dit goed. Maar soms gaat het fout en belandt de tong tussen de tanden. Bijten op de tong is zeer pijnlijk. Dit komt omdat de tong veel pin kan waarnemen. Dit is nodig om de tong te beschermen. Zodra de tong pijn waarneemt, worden de kaken verslapt. Dit voorkomt dat we de eigen tong zouden afbijten.

Ananas

Sommige mensen krijgen een prikkelende of pijnlijke tong na het eten van ananas. Het gaat hier om een allergische reactie die te vergelijken is met een pollenallergie. Vaak is deze groep mensen ook allergisch voor alle steenvruchten. Het helpt om niet-verse ananas te eten in plaats van de verse soort.

Tongbranden en mondbranden

Glossodynie wordt het ook wel genoemd: een pijnlijke en branderig aanvoelende tong. Vaak zijn de klachten verspreid over de gehele mond en gehemelte. Het gevoel van tongbranden is te vergelijken met een verbrande tong na het drinken van een te hete drank. De tong voelt pijnlijk aan en kan ook gezwollen aanvoelen. Soms is er sprake van verminderde gevoeligheid van de tong en smaakverandering. De oorzaak is vaak te vinden in de leeftijd: vrouwen tijdens de overgang hebben er vaker last van. Maar ook een medische behandeling, een schimmelinfectie van de mond of een slecht passend kunstgebit kan de oorzaak zijn. Soms helpen medicijnen. Ook therapie kan helpen, want in een aantal gevallen is de oorzaak te vinden in een traumatische gebeurtenis.

Keelontsteking

Een ontsteking van de keel wordt veroorzaakt door een virus of bacterie. De keel voelt hierbij pijnlijk en rauwe aan. Slikken is pijnlijk. Daarnaast kan ook de tong pijn doen. In de meeste gevallen geneest een keelontsteking vanzelf. Een antibioticakuur heeft alleen zin wanneer de veroorzaker een bacterie is. Tegen een virus zijn geen medicijnen. Veel koud drinken verdooft de keel en spoelt de keel schoon.

Tumor van de tong

In een klein aantal gevallen wordt een pijnlijke tong veroorzaakt door een tumor van de tong, ook wel tongkanker genoemd. Dit is een kwaadaardig gezwel. Vaak begint dit met een zweertje dat niet wil genezen. Dit zweertje wordt soms snel groter. Ook kan deze openspringen. Het zweertje voet pijnlijk aan. Naarmate de tijd vordert, zal de tong moeilijker gebruikt kunnen worden. Kanker aan de tong kan veroorzaakt worden door overmatig alcoholgebruik en roken.