Waarom contactlenzen wassen met kraanwater gevaarlijk is

Lenzenvloeistof is er met een reden. Het reinigt de contactlenzen en voorkomt oogontstekingen door vervuiling van de lenzen. Wanneer je laks bent met het reinigen van je contactlenzen en deze wast met kraanwater dan loop je het risico op de ernstige oogaandoening acanthamoeba keratitis. Hierbij nestelen amoeben die voorkomen in kraanwater zich in het hoornvlies waarbij ze de zenuwuiteinden in het oog aanvallen met martelende pijn en een zeer lang behandeltraject tot gevolg. Acanthamoeba keratitis kan zelfs leiden tot een permanente aantasting van het zicht in het aangedane oog.

Was contactlenzen nooit met kraanwater

• Acanthamoeba keratitis ligt op de loer
• Gevolgen van acanthamoeba keratitis
• Was contactlenzen altijd met lenzenvloeistof

Acanthamoeba keratitis ligt op de loer

Dragers van contactlenzen zijn nog weleens geneigd om hun contactlenzen niet met lenzenvloeistof maar met gewoon kraanwater te reinigen. Waar een dagelijkse reiniging van de lenzen voor het naar bed gaan bij de meeste lenzendragers dagelijkse routine is, kan het natuurlijk weleens gebeuren dat de lenzenvloeistof op is of dat je zo moe bent dat je er gewoon zo snel mogelijk mee klaar wilt zijn. Dit is niet onbegrijpelijk maar kan wel erg gevaarlijk zijn!

Wie zijn of haar contactlenzen ook wel eens met kraanwater reinigt moet zich ervan bewust zijn dat de ernstige aandoening acanthamoeba keratitis op de loer ligt. Acanthamoeba keratitis is een zeldzame oogaandoening die kan ontstaan doordat amoeben van het acanthamoeba-geslacht zich in het hoornvlies van het oog nestelen. Dit microscopische organisme dat niet met het blote oog waar te nemen is komt veel voor in de bodem en in meren. Dat water hiermee 'besmet' is is daardoor niet zonder uitgebreide laboratoriumanalyse vast te stellen. Zeker is wel dat iedereen er onder de douche of tijdens het trekken van wat baantjes in een zwembad diverse malen aan dit organisme is blootgesteld.

Omdat je de amoeben ook zo weer van je afspoelt is dit in principe niet gevaarlijk. Wat wel uiterst gevaarlijk kan zijn is de situatie waarbij je een contactlens wast met besmet water en deze daarna weer in doet. Doordat de amoeben gevangen worden tussen de lens en het hoornvlies kunnen deze geen kant op waardoor ze zich uiteindelijk in de oogbal zullen gaan nestelen. Brits onderzoek heeft uitgewezen dat jaarlijks circa één op de 50.000 lenzendragers wordt getroffen door een infectie met acanthamoeba keratitis. Bij mensen die contactlenzen dragen komt de aandoening bovendien twintig keer zo vaak voor als bij niet-dragers van lenzen. De kans op een infectie lijkt bovendien groter te zijn in gebieden met hard water.

Gevolgen van acanthamoeba keratitis

Geen enkel deel van het lichaam kent zo'n grote dichtheid aan pijnreceptoren als het hoornvlies. Vandaar ook dat het direct pijn doet wanneer je een vuiltje in je oog hebt. Probeer je dan maar eens voor te stellen hoe het voelt wanneer je oog ontstoken raakt door de aanwezigheid van minuscule organismen die zich in je oog nestelen en zenuwuiteinden aanvallen.

Een infectie met acanthamoeba keratitis begint vaak met irritatie en roodheid die maar niet overgaat. Omdat de aandoening maar zo weinig voorkomt is het niet ongewoon dat deze aanvankelijk verwart wordt met andere aandoeningen als staar of oogherpes (oculaire herpes). Wanneer de aandoening onbehandeld blijft of niet juist wordt behandeld kun je er wazig door gaan zien en overgevoelig worden voor licht. In ernstige gevallen kan het zicht voor langere tijd of zelfs permanent worden aangetast door acanthamoeba keratitis. De pijn kan bovendien zo hevig zijn dat zware pijnmedicatie als morfine moet worden voorgeschreven.

De behandeling van acanthamoeba keratitis bestaat uit het gebruik van oogdruppels. Deze moeten in bepaalde gevallen 24 uur per dag om de 30 minuten gebruikt worden waardoor opname in een ziekenhuis noodzakelijk wordt. Omdat een normale slaaproutine door de behandeling onmogelijk wordt gemaakt leidt dit bij veel patiënten tot zware psychische en emotionele druk.

Was contactlenzen altijd met lenzenvloeistof

De beste manier om een infectie met acanthamoeba keratitis te voorkomen is het gebruik van lenzenvloeistof om contactlenzen mee te reinigen. Elk contact tussen de lenzen en kraanwater dient te worden voorkomen waardoor het ook belangrijk is om je lenzendoosje uitsluitend met daarvoor bestemde vloeistof te wassen. Volgens oogartsen kan het in principe geen kwaad om een lenzendoosje met kraanwater te wassen als je het daarna vult met lenzenvloeistof maar wordt aangeraden om het zekere voor het onzekere te nemen en zelfs dit niet te doen.

Overigens is de kans op blootstelling aan acanthamoeba keratitis ook aanwezig wanneer je doucht of zwemt met je lenzen in. Daarom wordt ook dit ten zeerste afgeraden. Gebruik je week- of maandlenzen? Maak hier dan ook niet langer gebruik van dan voorgeschreven en vervang de lenzen tijdig.