Flaporen corrigeren via een operatie: otoplastie

Flaporen hebben is heel erg vervelend. Het oogt niet erg mooi en jonge kinderen worden er ook vaak mee gepest. Nochtans komen flaporen heel vaak voor. De oorzaak van deze afstaande oren is een misvormd kraakbeenskelet (onvoldoende plooivorming) van de oorschelp. De oorschelp kan ook te diep zijn waardoor deze verder afstaat. Een correctie van flaporen noemt men in de medische terminologie een otoplastie. Deze operatie kan door een KNO-arts (NKO-arts in België) worden uitgevoerd vanaf de leeftijd van 6 à 7 jaar, wanneer het oor volledig volgroeid is. Flaporen zijn aangeboren en heel vaak zal er ook in de familie een persoon met flaporen aanwezig zijn.

Wat zijn flaporen?

Flaporen worden ook wel eens afstaande oren genoemd. Ze zijn het gevolg van een misvormd kraakbeenskelet van de oorschelp. Met flaporen word je geboren en doorgaans zullen flaporen familiaal bepaald zijn. Iemand met flaporen kan nog steeds perfect horen. Patiënten met flaporen vinden het vooral esthetisch een probleem en zouden de flaporen liever gecorrigeerd zien. Flaporen kunnen op drie niveaus een afwijking hebben:

• De plooi – centraal in het oor – is onvoldoende ontwikkeld, waardoor het oor automatisch verder gaat afstaan.
• Het “lichaam” van de oorschelp is te hard ontwikkeld, met als gevolg dat het volledige oor volledig te ver afstaat.
• De rand van het oor is tekort. Deze oorzaak van flaporen is heel moeilijk te corrigeren.

Symptomen en ontstaan van afstaande oren

Afstaande oren zijn heel duidelijk te herkennen. Oren die meer dan twee centimeter van het hoofd afstaan, zal men beschouwen als flaporen. De helix, de boog boven aan het oor, staat te ver van het hoofd af. Het is ook mogelijk dat de concha – het holle gedeelte van het uitwendige oor - te ver uitstaat. Mensen met flaporen hebben doorgaans één uitgesproken kant. De aandoening kan echter ook aan beide oren voorkomen. Flaporen vallen vooral bij jonge kinderen op. Dit komt omdat de oren rond de leeftijd van zeven jaar volgroeid zijn, terwijl het volledige lichaam helemaal nog niet volgroeid is. Deze verhouding doet de flaporen dan ook meer opvallen. Bij het groter worden van het kind worden de oren in verhouding kleiner. Aan flaporen kan je heel weinig doen. Ze zijn aangeboren waardoor de oorzaak doorgaans in de erfelijkheidsleer zit. Het is immers vastgesteld dat meer dan 60% van de patiënten met flaporen ook familieleden hebben met flaporen.

Operatie: de correctie van het oor

Op de leeftijd van zes à zeven jaar kunnen de oren operatief worden gecorrigeerd. Bij een operatie vóór deze leeftijd – en bij onvoldoende ontwikkeling van het oor – bestaat er een grote kans op misvorming van het oor bij de verdere groei. Bij de operatie maakt de arts een sneetje aan de achterkant van de oorschelp, waarna hij het kraakbeen in de normale vorm brengt. De arts sluit vervolgens het sneetje en met een speciaal verband worden zwellingen tegengegaan en kan het oor in de juiste positie worden gehouden. Een dergelijke operatie neemt ongeveer anderhalf uur in beslag. Bij grote kinderen en volwassenen gebeurt deze ingreep onder volledige verdoving en mag men dezelfde dag nog naar huis, indien er geen complicaties zijn. Kleine kinderen worden doorgaans onder volledige verdoving gebracht en blijven – uit voorzorg – een nacht in het ziekenhuis.

Wat moet je doen na de operatie?

Bij een correctie van het oor doe je er goed aan om even te rusten na de operatie. Zware inspanningen worden best vermeden om geen verhoogde bloeddruk te krijgen, met als gevolg onverwachte nabloedingen. Het speciaal verband zal door de arts na ongeveer één week verwijderd worden, samen met de hechtingsdraadjes. Pijnstillers zoals paracetamol kunnen helpen tegen de eventuele pijn. Het is aan te raden om ’s nachts een elastische haarband te dragen. Sporten doe je beter niet gedurende een drietal weken. Je oren zullen na de ingreep nog een tijdje rood en gevoelig blijven. Het zou pijnlijk zijn indien er op je oor een basketbal, voetbal of volleybal zou belanden.

Beterschap na de operatie

Flaporen geven geen aanleiding tot gehoorschade. Kinderen worden heel vaak behandeld omdat flaporen eerder een sociaal probleem zijn. Kinderen met flaporen worden immers heel vaak gepest en dit kan een aanleiding zijn om de operatie toch te laten doorvoeren. Esthetisch gezien ogen flaporen ook niet mooi en dit kan ook een reden zijn om de operatie te laten uitvoeren. Kinderen zullen na de operatie ongeveer één week thuis zijn. Na een drietal weken mogen ze terug volop deelnemen aan de sportactiviteiten of gymnastieklessen.