Flaporen: Oorafwijking met afstaande oren van hoofd

Soms komen kinderen ter wereld met oren die meer dan 2 cm van de zijkant van het hoofd uitsteken. Deze oorafwijking, beter bekend als flaporen, ontstaat reeds in de baarmoeder wanneer de oren van een baby gevormd worden. Meestal ontstaat de aandoening geïsoleerd, maar soms zijn de uitstekende oren onderdeel van een syndroom. De oorafwijking veroorzaakt geen fysieke problemen maar veroorzaakt soms wel psychische klachten omdat kinderen met flaporen gepest kunnen worden. Daarom is het mogelijk om de oren te laten corrigeren via een oorcorrectie.

• Synoniemen van flaporen
• Oorzaken van prominente oren
• Symptomen: Oren ver van het hoofd
• Behandeling van uitstekende oren
• Niet-chirurgische oorvorming
• Chirurgische oorvorming

Synoniemen van flaporen

Flaporen zijn ook bekend als

• afstaande oren
• dumbo-oren
• prominauris
• prominente oren
• uitstekende oren
• vleermuisoren
• vooruitstekende oren
• zeiloren

Oorzaken van prominente oren

Patiënten met afstaande oren hebben overmatig veel kraakbeen in de oorschelp, of anders ontbreekt een plooi in het oorkraakbeen. Dit gebeurt bij een vervorming van het kraakbeenskelet wanneer de baby zich nog in de baarmoeder bevindt. Erfelijke factoren spelen een rol bij de totstandkoming van flaporen.

Flaporen ontstaan bij de geboorte en komen geïsoleerd voor, maar soms is dit onderdeel van een syndroom of andere aandoening zoals onder andere:

• het Barth-syndroom: aandoening met symptomen aan het hart, de spieren, het bloed en de lengte
• het Bartter-syndroom: nieraandoening met elektrolytenstoornis
• het Bloom-syndroom: aandoening met afwijkingen aan het gestalte, de huid en het gezicht
• het Christianson-syndroom: afwijkingen aan hersenen en gezicht
• het Nance-Horan syndroom: ontwikkelingsstoornis
• progeria: aandoening met een versnelde lichamelijke veroudering

Symptomen: Oren ver van het hoofd

Hoewel flaporen geen functionele problemen veroorzaken, zoals gehoorverlies, worden kinderen met prominente oren vaak geplaagd door hun leeftijdsgenoten. Afstaande oren veroorzaken bijgevolg vaak psychische problemen zoals een depressie, sociale isolatie, faalangst, weinig zelfvertrouwen, onzekerheid, …

Behandeling van uitstekende oren

Er zijn zowel niet-chirurgische als chirurgische opties voor het behandelen van prominente oren.

Niet-chirurgische oorvorming

Uitstekende oren zijn vaak zonder operatie te corrigeren maar dit moet dan wel gebeuren wanneer de oren van het kind nog zacht zijn. Diverse speciale oorspalken hervormen het oor en brengen deze dichter bij de zijkant van het hoofd. De benodigde tijd die nodig is om het eindresultaat te behalen, is afhankelijk van de leeftijd van het kind. Voor een pasgeborene is een behandeling van twee weken mogelijk reeds voldoende om de oorafwijking te corrigeren. Bij oudere kinderen duurt het vaak enkele maanden voordat het oor is gecorrigeerd. Naarmate het kind groeit, worden de oren minder flexibel en reageren ze minder goed op de spalken.

Chirurgische oorvorming

Als de oren van het kind al uitsteken en te stijf zijn voor een niet-chirurgische vervorming, is een chirurgische correctie een optie. Hiervoor bestaan diverse methodes.

Otoplastie
Een otoplastiek (of otoplastie) kan het beste plaatsvinden vanaf de leeftijd van vijf jaar, omdat de oren dan bijna volgroeid zijn. Dit is ook de leeftijd waarop kinderen meestal worden gepest door hun leeftijdgenoten, wat een extra stimulans is om een operatie te ondergaan. De procedure om uitstekende oren te corrigeren gebeurt bij jonge kinderen onder volledige anesthesie terwijl oudere kinderen meestal al een lokale verdoving kunnen verdragen. De operatie kent een duurtijd van gemiddeld één tot anderhalf uur. De arts maakt eerst een incisie (chirurgische insnijding) achter de oren. De arts creëert vervolgens een plooi in het kraakbeen. Dit brengt uiteindelijk het hele oor dichter bij de zijkant van het hoofd. Een postoperatief verband is nodig om de oren in hun nieuwe posities te houden. Hoewel een algemene verdoving soms nodig is, gebeurt de operatie poliklinisch en mag het kind dezelfde dag naar huis terugkeren. Na de operatie zal de chirurg het kind controleren op infecties en wondgenezing. De oorschelp is mogelijk rood, gevoelig en gezwollen na de operatie. Af en toe is een tweede corrigerende operatie nodig omdat de oren zijn teruggekeerd naar hun vorige positie. De patiënt moet gedurende één week een strak verband dragen en daarna nog een twee à zes weken een steunverband. Zwemmen en contactsporten zijn gedurende zes weken uit den boze.

EarFold
De arts implanteert een soort metalen clipje in het oor, wat de oorstand- en vorm corrigeert. De arts maakt onder lokale verdoving een kleine incisie achter het oor en plaatst het clipje dan in het oor. Deze procedure kent een duurtijd van gemiddeld vijftien tot twintig minuten. De resultaten zijn meteen zichtbaar. Deze flapoorcorrectie is minder ingrijpend dan methode 1.