Hallucinaties, verschillende vormen van hallucineren
Hallucinaties zijn zintuiglijke belevingen die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Er zijn verschillende manieren hoe je kan hallucineren. Zo zijn er personen die mensen of schimmen zien, en er zijn bijvoorbeeld ook personen die bepaalde geuren ruiken die er niet zijn. Hallucinaties zijn geen pretje en kunnen als zeer angstig ervaren worden.
Hallucinaties
Hallucinaties worden vaak in verband gebracht met het gebruik van drugs. Van alcohol en bepaalde medicijnen kan men ook gaan hallucineren. Maar ook door oververmoeidheid of een psychose kan er gehallucineerd worden. Er bestaan verschillende soorten en vormen van hallucinaties:
- Stemmen en/of geluiden horen
- Geuren ruiken
- Dingen proeven
- Iets in of op je voelen
- Dingen zien, vaak schimmen of mensen
Stemmen en/of geluiden horen (gehoorshallucinatie)
De persoon hoort stemmen en/of geluiden die in zijn of haar waarneming levensecht zijn. Dit kan voor een paar seconden of minuten zijn, maar het kan zich ook langer aanhouden. Een gehoorshallucinatie komt vaak voor bij personen die bekend zijn met schizofrenie.
Geuren ruiken (reukhallucinatie)
De persoon ruikt geuren die niet bestaan. Vaak zijn dit onaangename, vieze geuren zoals braaksel, urine, rottend vlees of rook. Een reukhallucinatie komt vaak voor bij mensen die drugs hebben gebruikt, of ontstaat door een hersentumor, trauma of een virus.
Dingen proeven (smaakhallucinatie)
De persoon proeft bepaalde smaken die er niet zijn. Een smaakhallucinatie kan voorkomen bij traumatische ervaringen.
Iets in of op je voelen (tasthallucinatie)
Een van de vervelendste soort van hallucineren is toch de tasthallucinatie. De persoon voelt alsof er iets of iemand aan hem zit, of voelt bijvoorbeeld iets in de buik kruipen. Een vaak voorkomend voorval is dat de persoon voelt alsof er een slang in zijn of haar maag kruipt, of ratten die in de buik zitten te knagen. Dit kan als zeer angstig worden ervaren.
Dingen zien, vaak schimmen of mensen (gezichtshallucinatie)
De persoon ziet in zijn beleving echt iemand staan, bijvoorbeeld voor het raam of bij de kast. Dit kan enkele seconden tot minuten aanhouden. De persoon kan ook schimmen zien die voorbijschieten of die op een plek blijven 'staan'. Deze vorm van hallucineren kan voorkomen bij stress, slecht slapen, maar ook bij depressie en/of een psychose.
Er zijn ook personen die alleen 's avonds en/of 's nachts in bed hallucineren. Dit noemen ze hypnagoge hallucinaties. De hypnagoge hallucinaties komen voor wanneer de persoon bijna of net in slaap valt, of als de persoon uit zijn slaap ontwaakt. Op dat moment worden er dingen waargenomen die er niet zijn, vooral mensen of schimmen zien, maar soms ook dingen voelen en geluiden horen. Hypnagoge hallucinaties komen vaak voor bij mensen met slaapstoornissen of slaapapneu.
Negatieve effecten van hallucineren
- Bang om alleen te zijn, of bang om te gaan slapen. De persoon is door de hallucinaties bang en heeft hierdoor een onrustig slaapritme.
- Moe en weinig energie. Moe en weinig energie door het onrustig slapen en de angst om te hallucineren.
- Je concentratievermogen kan minder worden. Omdat je toch vaak bezig bent met het krijgen van hallucinaties en je je daarom niet goed op andere dingen kunt concentreren.
- Somberheid en/of depressie. Wanneer de hallucinaties lang aanhouden kan dit leiden tot somberheid en/of een depressie.
Hallucinaties kunnen ook verward worden met waanbeelden, verbeeldingen, een illusie of een pareidolie.
- Waanbeelden/Verbeeldingen - Dit zijn denkbeelden die de persoon heeft over iets of iemand, maar die in werkelijkheid niet kloppen. De persoon stelt zich dingen voor, of verzint dingen die hij/zij zelf gaat geloven.
- Illusie - Een illusie is iets wat je ziet wat in werkelijkheid niet echt kan.
- Pareidolie - Dit is een psychisch verschijnsel. Je herkent in simpele, vage vormen verschillende dingen. Bijvoorbeeld gezichten van dieren of van familieleden.
Wat te doen tegen hallucineren
Wanneer de hallucinaties aanhouden kunnen medicijnen goed helpen. Het medicijn Haloperidol helpt tegen wanen en hallucinaties. Verder is het belangrijk wanneer je hallucineert zo snel mogelijk zelf te proberen om uit de hallucinatie te komen. Probeer je te focussen op de werkelijkheid, zodat de hallucinatie zo kort mogelijk duurt.