Toxisch megacolon: Gevaarlijke verbreding van de dikke darm

Toxisch megacolon: Gevaarlijke verbreding van de dikke darm Een toxisch megacolon is een levensbedreigende complicatie van andere inflammatoire intestinale aandoeningen. Binnen één tot enkele dagen treedt namelijk een verbreding (dilatatie, uitzetting) van de dikke darm op, wat leidt tot allerlei ernstige buikgerelateerde symptomen. Meestal is een chirurgische verwijdering van het colon nodig om een toxisch megacolon te verhelpen. Wanneer een patiënt een goede behandeling krijgt voor de inflammatoire darmziekte, voorkomt hij veelal een toxisch colon.

Synoniemen toxisch megacolon

Een toxisch megacolon (TM) is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • giftige colitis
  • megarectum
  • toxische colitis met dilatatie van het colon
  • toxische verwijding van het colon

Epidemiologie gevaarlijke verbreding van de dikke darm

De incidentie van een toxisch megacolon is afhankelijk van de oorzaak. Een toxisch megacolon presenteert zich bij ongeveer 5% van ernstige aanvallen van colitis ulcerosa (chronische darmziekte met diarree, buikpijn en pijnlijke stoelgang). Exacte cijfers van de incidentie zijn echter onbekend, maar de complicatie komt wel zelden voor. Wat de raciale voorkeuren betreft, is enkel informatie over de Verenigde Staten gevonden in de geraadpleegde bronnen. Hieruit blijkt dat Joodse mensen meer vatbaar zijn voor colitis ulcerosa dan zijn niet-Joodse mensen. Mannen en vrouwen zijn voorts in gelijke aantallen getroffen. Een toxisch megacolon komt tot slot voor op elke leeftijd.

Oorzaken: Complicatie inflammatoire darmziekten

Een toxisch megacolon treedt op als een complicatie van inflammatoire darmaandoeningen (ontstekingsaandoeningen van de darm) zoals ulceratieve colitis (colitis ulcerosa) en de ziekte van Crohn (aandoening met buikpijn, diarree en gewichtsverlies), alsook bij infecties van het colon. Toxisch staat voor zeer gevaarlijk, wat duidt op een complicatie van een infectie of ontsteking. Een toxisch megacolon is met andere woorden niet hetzelfde als andere vormen van megacolon, zoals pseudo-obstructie, acute colon ileus (gestopte darmbewegingen met verstopping van darmen) of aangeboren colondilatatie. Deze medische aandoeningen presenteren zich namelijk zonder een infectie of ontsteking. Door de uitbreiding van het colon, is gas of ontlasting niet meer in staat om het lichaam te verlaten. Deze blijven in de dikke darm aanwezig waardoor zich een druk opbouwt, wat resulteert in een scheuring van de dikke darm. Dit is een levensbedreigende situatie. Een toxisch megacolon komt eveneens voor bij patiënten met het Mowat-Wilson syndroom (ziekte met symptomen aan darmen, gezicht en hersenen).

Symptomen aandoening

De snelle verbreding van de dikke darm veroorzaakt volgende symptomen binnen de paar dagen: bleekheid, bloederige of overvloedige diarree, buikpijn, koorts, een opgezette, pijnlijke en gevoelige buik, pijnlijke stoelgang, een shock en een snelle hartslag (tachycardie).

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

In de meeste gevallen stelt de arts de diagnose aan de hand van een grondig klinisch onderzoek bij de patiënt. Een uitgebreide anamnese is daarbij onontbeerlijk waarbij hij alle zichtbare symptomen documenteert. De patiënt heeft een gevoelige buik, en de arts merkt op dat de patiënt geen darmgeluiden heeft. Daarnaast onthult een lichamelijk onderzoek mogelijk symptomen van een septische shock (complicatie van sepsis met lage bloeddruk).

Diagnostisch onderzoek

Verdere onderzoeken zijn nodig om een toxisch megacolon te diagnosticeren. Zo voert de arts een volledig bloedonderzoek uit. Ook maakt hij een röntgenfoto (radiografisch onderzoek) en een CT-scan van de buik. Voorts zijn mogelijk een coloscopie (colonoscopie) en een ontlastingscultuur nodig om de diagnose te bevestigen.

Differentiële diagnose

De arts verwart een toxisch megacolon vaak met volgende aandoeningen: een acuut of chronisch megacolon, colitis ulcerosa, cytomegalovirus (colitis) en de ziekte van Crohn.

Behandeling

Deze aandoening is levensbedreigend; een snelle behandeling is daarom vereist. De patiënt krijgt vocht en elektrolyten om uitdroging (dehydratie) en een shock te voorkomen. Indien een toxisch megacolon blijft aanhouden, vormt zich een opening (perforatie) in het colon (darmperforatie). Daarom is in de meeste gevallen een colectomie (of colonectomie) nodig om het toxisch megacolon te verhelpen. Dit is een chirurgische ingreep waarbij de chirurg het gehele colon verwijdert. Antibiotica voorkomen sepsis (bloedvergiftiging: overdreven reactie van het immuunsysteem op ziektekiemen).

Prognose

De patiënt krijgt veelal een colectomie waarna hij tijdelijk of permanent met een stoma / colostoma (kunstmatige opening in dikke darm) door het leven gaat. Dit zorgt mogelijk voor psychologische gevolgen waarvoor begeleiding vereist is.

Complicaties

Mogelijke complicaties omvatten bloedvergiftiging, een perforatie van de dikke darm, een coma en een shock.
© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Inflammatoire darmziekten: colitis ulcerosa en morbus CrohnInflammatoire darmziekten: colitis ulcerosa en morbus CrohnSamen met de ziekte colitis ulcerosa valt morbus Crohn onder de noemer inflammatoire darmziekten (IBD; inflammatory bowe…
Gezondheid: De ziekte van Crohn en Colitis UlcerosaGezondheid: De ziekte van Crohn en Colitis UlcerosaDe ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa zijn aandoeningen die betrekking hebben op het spijsverteringskanaal. De darmwan…
Loperamide (Imodium): Medicijn voor behandeling van diarreeLoperamide (Imodium): Medicijn voor behandeling van diarreeLoperamide (Imodium) is een via de mond ingenomen medicijn dat de darmbewegingen vermindert. Daarom is dit geneesmiddel…
Naadlekkage na operatie aan de dikke darmNaadlekkage na operatie aan de dikke darmEen naadlekkage is een relatief veel voorkomende complicatie na een operatie aan de dikke darm. Wordt een operatie uitge…

Tracheïtis: Ontsteking van luchtpijp (luchtpijpontsteking)Tracheïtis: Ontsteking van luchtpijp (luchtpijpontsteking)De luchtpijp is een belangrijk onderdeel van de luchtwegen van het lichaam. Wanneer lucht door de neus of mond komt, gaa…
Overdosis van tandpasta (met fluoride) bij kinderenOverdosis van tandpasta (met fluoride) bij kinderenTandpasta is een product om de tanden te reinigen. In diverse tandpasta's zitten giftige ingrediënten met name sodium fl…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: OpenClipartVectors, Pixabay
  • http://emedicine.medscape.com/article/181054-differential
  • http://emedicine.medscape.com/article/181054-overview#showall
  • http://www.healthcommunities.com/inflammatory-bowel-disease-ibd/what-is-toxic-megacolon.shtml
  • http://www.healthline.com/health/toxic-megacolon#Behandeling5
  • http://www.hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/digestive_disorders/toxic_megacolon_134,180/
  • http://www.uptodate.com/contents/toxic-megacolon
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000248.htm
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 14-12-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.