Hordeolum: Strontje (pijnlijk bultje) in of op het ooglid

Een hordeolum is beter gekend als een strontje in of op het ooglid. Door een bacteriële infectie krijgt de patiënt een pijnlijk rood, verschuifbaar bultje waarbij zijn gezichtsvermogen niet is aangetast. Via zelfzorgmaatregelen verdwijnt het strontje meestal spontaan. Verdwijnt het hordeolum niet, dan zijn enkele medische behandelingen beschikbaar. Het strontje voorkomen doet de patiënt best door een goede ooglidhygiëne te hanteren en geen lichaamsverzorgend materiaal te delen.

• Synoniemen hordeolum
• Oorzaken: Stafylokokkenbacterie
• Symptomen: Strontje (pijnlijk verschuifbaar bultje) in of op het ooglid
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling oogafwijking
• Prognose oogafwijking
• Complicaties oogprobleem
• Preventie: Ooglidhygiëne

Synoniemen hordeolum

Een hordeolum is ook gekend onder deze synoniemen

• stiegje
• stijgje
• strontje

Oorzaken: Stafylokokkenbacterie

Een verstopte of ontstoken talgklier nabij de rand van het ooglid is de oorzaak van een hordeolum. Dit gebeurt door een stafylokokkenbacterie die zich bij iedereen in de neus bevindt en gemakkelijk in de ogen terechtkomt bij het wrijven, wat veel gebeurt bij kinderen. Het hordeolum is door te geven door het delen van dekens, washandjes, handdoeken enzovoort.

Symptomen: Strontje (pijnlijk verschuifbaar bultje) in of op het ooglid

Meestal bevindt zich een klein verschuifbaar bultje aan de buitenkant (extern hordeolum) maar soms eveneens op de binnenkant van het ooglid (intern hordeolum). Dit wit bultje op het ooglid is eigenlijk een abces gevuld met pus dat door de stafylokokkenbacterie is veroorzaakt. De patiënt heeft hierbij het gevoel dat er iets in zijn oog zit. Een jeukend oog en ooglid en een rood ooglid komt bovendien voor. Daarnaast heeft de patiënt een typische rode bult of zwelling in de buurt van het ooglid, wat veelal ook zichtbaar is, al is deze soms ook dieper in het ooglid te vinden. Dit bultje, wat qua uitzicht vergelijkbaar is met een puistje, is pijnlijk. De oogpijn is nog erger bij een intern hordeolum. Oogpijn bij het knipperen van de ogen treedt hierbij eveneens op. Het gezichtsvermogen is wel niet aangetast door dit strontje.

Diagnose en onderzoeken

Oogheelkundig onderzoek

De diagnose van een hordeolum gebeurt op basis van de symptomen en de medische geschiedenis van de patiënt.

Differentiële diagnose

De oogarts verwart een hordeolum vaak met een chalazion. Dit lijkt inderdaad in het begin op een klein bultje, net zoals een hordoleum, maar bij een chalazion heeft de patiënt uiteindelijk een pijnloos, hard bultje. Bij een hordeolum is het bultje verschuifbaar en heeft de patiënt wel pijn. Ook bevindt een chalazion zich meestal verder weg van de ooglidrand dan een hordeolum.

Behandeling oogafwijking

Zelfzorg

De patiënt mag een warm kompres (een warm, schoon washandje) op het hordeolum aanbrengen. Dit doet hij gedurende drie tot vier keer per dag en dit telkens tien tot vijftien minuten lang. De pijn mindert hierdoor en ook breekt het hordeleum dan open zonder verdere irritatie. Het is geen goed idee om het hordeolum uit te knijpen of aan te raken.

Professionele medische zorg

Antibiotica oogdruppels of oogzalf zijn mogelijk nodig om het strontje te verwijderen. De patiënt hanteert bij het nemen van de oogdruppels correcte oogdruppelrichtlijnen. Wanneer het strontje zich in het ooglid zelf bevindt, is medische hulp vaak wel noodzakelijk. Een oogarts draineert of verwijdert het hordeolum indien de patiënt niet herstelt binnen de vier tot zes weken. Dit is echter slechts in zelden gevallen nodig.

Prognose oogafwijking

Normaalgezien zijn strontjes goed te verhelpen. Komen ze vaker terug, dan gaat dit mogelijk gepaard met rosacea, een huidaandoening die ook het oog aantast (oculaire rosacea). Hiervoor doet de dermatoloog of huisarts verder onderzoek.

Complicaties oogprobleem

Een chalazion en preseptale cellulitis zijn mogelijke complicaties van een strontje.

Preventie: Ooglidhygiëne

Heeft de patiënt regelmatig last van een hordoleum, dan hanteert de patiënt best preventief een goede ooglidhygiëne. Dit vermindert eveneens de kans op het ontwikkelen van een ooglidontsteking, wat in medische termen gekend is als “blefaritis”. Een goede ooglidhygiëne houdt in dat de patiënt de oogleden goed reinigt. Dit doet hij door enkele druppels milde babyshampoo in een theekopje warm water te doen en roeren. Met een zachte wattenbal brengt hij vervolgens zachtjes wat vloeistof langs de basis van de wimpers aan terwijl hij de ogen gesloten houdt. Make-up en (oog)cosmetica, vuile handdoeken of besmette handen komen best niet in contact met de ogen.

Lees verder

• Chalazion: Onschuldig hard bultje in de ooglidrand