Granuloma teleangiectaticum: Goedaardige huidaandoening
Granuloma teleangiectaticum, ook bekend als pyogeen granuloom of lobulair capillair hemangioom, is een goedaardige, niet-besmettelijke huidaandoening die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van kleine, verhoogde, rode, gladde en vochtige bultjes op de huid die gemakkelijk kunnen bloeden. Deze huidafwijkingen ontstaan door een verhoogd aantal bloedvaten in het aangetaste gebied. Hoewel de precieze oorzaak onbekend is, wordt de aandoening vaak geassocieerd met een eerdere blessure. De diagnose kan klinisch worden gesteld, maar wordt vaak bevestigd door weefselonderzoek. De behandeling varieert afhankelijk van de grootte en locatie van de bultjes, en kan variëren van het afwachten tot het uitvoeren van verschillende verwijderingsmethoden.
Synoniemen granuloma teleangiectaticum
Granuloma teleangiectaticum staat ook bekend onder andere namen zoals 'lobulair capillair hemangioom', 'pyogeen granuloom' of 'granuloma pyogenicum'.
Epidemiologie
Granuloma teleangiectaticum komt wereldwijd voor en kan mensen van alle etniciteiten treffen. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De aandoening wordt zelden aangetroffen bij baby’s jonger dan zes maanden, maar komt veel voor bij kinderen ouder dan zes maanden en jongvolwassenen. De frequentie van de aandoening neemt af bij volwassenheid.
Oorzaken goedaardige huidaandoening
De exacte oorzaak van granuloma teleangiectaticum is onbekend. Het wordt echter erkend als een vasculaire proliferatie, waarbij een verhoogd aantal bloedvaten betrokken is. Mogelijke oorzaken en triggers omvatten:
Blessures
Granuloma teleangiectaticum ontstaat vaak na een huidtrauma, zoals een snijwond, schaafwond of een insectenbeet. De huidafwijkingen verschijnen op de plaats van de verwonding of nabij het letsel.
Hormonale Invloeden
Bij maximaal 5% van de zwangerschappen kunnen granuloma teleangiectaticum ontstaan. Dit wijst op een mogelijke hormonale rol in het ontstaan van de aandoening.
Medicijnen
Medicijnen: Patiënten die systemische retinoïden (zoals acitretine of isotretinoïne) of proteaseremmers gebruiken, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van granuloma teleangiectaticum. Deze medicijnen kunnen de huidreactiviteit beïnvloeden en bijdragen aan de ontwikkeling van deze huidaandoening.
Vasculaire afwijkingen
Onderliggende microscopische afwijkingen in bloedvaten kunnen de ontwikkeling van granuloma teleangiectaticum bevorderen. Dit kan het gevolg zijn van een aangeboren afwijking of een reactie op lokale vaatbeschadiging.
Risicofactoren
Enkele risicofactoren voor het ontwikkelen van granuloma teleangiectaticum zijn:
- Blessures: Granuloma teleangiectaticum verschijnt vaak na een huidtrauma op de handen, armen of het gezicht. Een infectie met Staphylococcus aureus, een stafylokokkenbacterie, is vaak aanwezig in het letsel.
- Vasculaire Misvormingen: Abnormale bloedvaten kunnen de kans op granuloma teleangiectaticum verhogen.
- Hormonale Veranderingen: Hormonale fluctuaties, zoals tijdens de zwangerschap, kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van deze aandoening.
- Medicijnen: Het gebruik van systemische retinoïden of proteaseremmers kan het risico op granuloma teleangiectaticum verhogen.
Symptomen: Rode, bloedende bultjes op huid
De symptomen van granuloma teleangiectaticum verschijnen vaak snel en zijn meestal zichtbaar op het hoofd, de hals, het gezicht, de handen, de armen, de vingers en de tenen. De huidafwijkingen kunnen ook in de mond voorkomen, vooral bij zwangere vrouwen. De kenmerken zijn:
Bultjes op de huid
De aandoening presenteert zich meestal met één of meerdere kleine, rode, verhoogde bultjes op de huid die gemakkelijk bloeden door een verhoogd aantal bloedvaten in dat gebied. Deze bultjes zijn rood, glad en vochtig. Aan de randen kunnen soms zweertjes of korstjes worden aangetroffen. Ze kunnen in grootte variëren van enkele millimeters tot enkele centimeters en kunnen zich binnen enkele dagen tot weken uitbreiden.
Pijn en bloedingen
Pijn: De huidafwijkingen zijn meestal pijnloos, hoewel patiënten vaak klagen over herhaalde bloedingen uit het letsel.
Diagnose en onderzoeken
Lichamelijk en diagnostisch onderzoek
Een huidarts kan vaak een voorlopige diagnose stellen door visuele inspectie van de huidafwijkingen. Om de diagnose te bevestigen, is meestal een huidbiopsie nodig, waarbij een klein stukje van het aangetaste huidweefsel wordt verwijderd en microscopisch wordt onderzocht.
Differentiële diagnose
Granuloma teleangiectaticum kan lijken op andere aandoeningen, daarom is een huidbiopsie vaak noodzakelijk om andere ziekten met vergelijkbare symptomen uit te sluiten, zoals:
Behandeling
Granuloma teleangiectaticum kan soms spontaan verdwijnen. Voor grotere of persistente bultjes kan de arts echter verschillende behandelingsopties overwegen, zoals:
Topische behandeling
Crèmes of zalven met corticosteroïden kunnen soms helpen bij het verminderen van de symptomen, hoewel ze niet altijd effectief zijn.
Invasieve behandelingen
- Chirurgische Verwijdering: Het chirurgisch wegschrapen of verwijderen van de bultjes kan noodzakelijk zijn.
- Elektrocauterisatie: Verwijderen met behulp van elektrische stroom om de bultjes te vernietigen.
- Cryotherapie: Bevriezing van de bultjes om ze te verwijderen.
- Lasertherapie: Gebruik van laserstralen om de bultjes te verwijderen.
Prognose
De behandeling van granuloma teleangiectaticum is meestal succesvol. In sommige gevallen kan echter een litteken achterblijven. Als de aandoening niet volledig wordt behandeld, bestaat de kans dat de huidafwijkingen terugkeren.
Complicaties
Mogelijke complicaties van granuloma teleangiectaticum omvatten:
Bloedingen
Soms kunnen de bultjes blijven bloeden, vooral als ze worden verstoord of niet goed worden behandeld.
Recidief
Terugkeer van de aandoening: Na behandeling kan de aandoening terugkeren, vooral als het huidletsel niet volledig wordt verwijderd.
Preventie
Granuloma teleangiectaticum kan in sommige gevallen moeilijk te voorkomen zijn, vooral omdat de exacte oorzaak onbekend is. Er zijn echter enkele maatregelen die mogelijk kunnen helpen bij het verminderen van het risico:
Vermijd onnodige huidtrauma's
Probeer huidletsel te voorkomen door voorzichtig te zijn bij activiteiten die risico’s met zich meebrengen voor huidbeschadiging. Dit kan helpen om de ontwikkeling van granuloma teleangiectaticum op plaatsen van huidtrauma te vermijden.
Behandel wondjes tijdig
Zorg voor een goede hygiëne en verzorging van snijwonden, schaafwonden of insectenbeten om infecties te voorkomen. Het tijdig en adequaat behandelen van huidverwondingen kan helpen bij het verminderen van de kans op het ontstaan van granuloma teleangiectaticum.
Hormonale wijzigingen monitoren
Bij vrouwen die zwanger zijn of hormonale behandelingen ondergaan, kan het nuttig zijn om de huid regelmatig te controleren op eventuele veranderingen of afwijkingen en zo nodig medische hulp te zoeken bij vroege symptomen.
Gebruik van medicijnen onderzoeken
Medicatie Controleren: Bespreek met een arts of apotheker de risico’s van systemische retinoïden en proteaseremmers, vooral als je deze medicijnen gebruikt. Overweeg alternatieven indien mogelijk en volg de instructies voor het gebruik nauwkeurig op om mogelijke huidreacties te minimaliseren.